Hipofizin arka tarafından salgılanan antidiüretik hormon kısaca ADH eksikliğinin , azlığının ,etki edememesinin nedeni ise : Santral diyabetes insipidus; çocukluk dönemi ya da erişkin yaş grubunun başlarında (başlangıç yaşı ortalama 21) sık görülmekle birlikte, diğer yaş gruplarında da görülebilir. Hastaların %30-50’sinde herhangi bir neden gösterilemez ve ‘’idiopatik’’ olarak adlandırılır.
Hipofizi etkileyen hastalıklarda, tümörlerde ve beyin ameliyatlarından sonra ortaya çıkabilir.
Bazen hastalık ailesel olabilir ve bir ailenin birkaç ferdinde ortaya çıkabilir ve büyüklerden genetik (kalıtsal) olarak geçmiş olabilir.
İdiopatik diyabetes insipidus Dİ çocukluk ve gençlik yaş grubunda sık görülür. Bu hastaların bir kısmında otoimmün (bağışıklık sistem bozukluğu) nedenle olabileceği düşünülmektedir. Hastalarda ADH içeren sinir liflerinde sayısal olarak azalma olduğu gösterilmiştir. Yaklaşık %30-40 hastada ADH salgılayan sinir hücrelerine karşı antikor denen proteinler oluşabilir.
Familyal (ailesel) santral Dİ sıklıkla bebeklik döneminde ortaya çıkar. Kalıtımsal olarak otozomal dominant ya da otozomal resesif geçişlidir. Erkek ve kızlarda dağılımı eşittir. Bu hastalarda hipotalamustaki supraoptik ve paraventriküler çekirdekler, sinir iletim yolları ve arka hipofizde ADH içeren sinir liflerinde azalma olduğu gösterilmiştir.
soruna gelirsem( yani tedaviye) :
Santral diyabetes insipidusun hafif formlarında yani idrar miktarı günde < 4 litre olduğu durumlarda genellikle tedavi gerektirmez. Ciddi formlarında ise tedavi iki başlık altında özetlenebilir. Bunlardan birincisi başlıca şikâyet olan sıvı eksikliğinin hemen tedavisi, ikincisi ise hastalarda süreğen sıvı kaybının önlenmesidir.
Santral diyabetes insipidusun tedavisinde temel prensip eksik hormon olan ADH veya diğer adıyla vazopressin verilmesidir. Tedavide içinde Desmopressin asetat bulunan ilaç kullanılır. Bu ilaç sentetik (yapay), uzun etkili bir vazopressindir. Tablet şeklinde, ampul şeklinde ve nazal (burun) sprey formları vardır. Burundan uygulamada etki çabuk başlar, 6-24 saat kadar sürer ve gece yatarken uygulanır. Tablet formu 0.1-0.2 mg. tabletler şeklindedir. Etkisi 30-60 dakikada başlar. Gece yatarken 0.1 mg tablet ile başlanır. Her iki formda da sık idrara gitmeyi (özellikle geceleri) önleyecek şekilde doz ayarlaması yapılır.
Nefrojenik Dİ’lu olgularda tiazid grubu idrar söktürücüler (diüretikler) (25 mg/gün), amilorid, nonsteroid antienflamatuvar denen ilaçlar (İbuprofen 200 mg/gün, indometacin 1.5-3 mg/kg/gün) ve tuz kısıtlı diyet olgularda idrar miktarının azalmasına katkıda bulunurlar.
Kaynaklar
- Yazar Yok. Sağlık Ve Yaşam. (8 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 8 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı