Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Sığır ve Domuz Gibi Hayvanların Parmakları Neden Köreldi? "Çift Toynak" Yapısı Nasıl Evrimleşti?

Sığır ve Domuz Gibi Hayvanların Parmakları Neden Köreldi? "Çift Toynak" Yapısı Nasıl Evrimleşti?
2 dakika
7,081
Tüm Reklamları Kapat

Evrimsel süreçte omurgalı uzuvlarının çeşitlenmesi sırasında sığır veya domuzlar gibi çift toynaklıların parmak sayısı azalmıştır ve farklılaşarak bir "toynak" halini almıştır. Basel Üniversitesi'nden araştırmacılar, böyle bir evrime neden olmuş olan bir gen düzenleyiciyi tespit ettiler. Nature dergisinde yayımlanan bu makale, evrimin moleküler tarihine yönelik heyecan verici öngörüler edinmemizi sağlıyor.

Fosil kayıtları gösteriyor ki erken çift toynaklı hayvanların bacaklarında 5 parmak bulunmaktaydı. Tıpkı modern fareler ya da insanlar gibi... Evrimleri sırasında, temel iskelet yapıları ciddi anlamda farklılaştı. Öyle ki, günümüzün su aygırlarının 4 parmakları vardır. Domuzların ise 2. ve 5. parmakları ters yöne bakar. Sığırlarda distal (merkezden uzak) iskelette 2 adet körelmiş ve işlevsiz arka tırnak kalıntısı bulunur. Ayrıca sığırlarda 2 adet simetrik orta parmak bir araya gelerek toynağı oluşturur. Bu sayede sığırlar yere sıkı bir şekilde basarak farklı yüzeylerde hareket edebilirler.

Tüm Reklamları Kapat

Basel Üniversitesi Biyotıp Bölümü'nden Prof. Rolf Zeller önderliğindeki bir ekip toynak yapısının evrimine neden olabilecek moleküler değişimleri araştırdı. Bu amaçla, fare ve sığır embriyolarındaki genlerin aktivitelerini incelediler. Bu genler, el ve ayak parmaklarının embriyolojik dönemdeki gelişimini kontrol etmektedir.

İki türün de uzuv gelişimi inanılmaz derecede benzerdir ve aradaki fark, sadece ayak tabakasının gelişimi sırasında belirgin hale gelir: fare embriyolarında HOX adı verilen gen yazılım (transkripsiyon) faktörleri uzuvların uçlarındaki parmakları oluşturacak tomurcuklar boyunca asimetrik olarak dağılmaktadır. Bu, farede distal iskeletin doğru şekilde oluşumu açısından çok önemlidir. Buna zıt olarak sığırların embriyolarının erken gelişim dönemlerinde bu faktörlerin dağılımı simetrik olmaktadır. Prof. Zeller şöyle anlatıyor:

Bu moleküler asimetrinin erken zamanlardaki yitiminin evrimsel değişimleri tetiklediğini düşünüyoruz. Bu değişimler, nihayetinde sığırlarda ve diğer çift toynaklılarda ayrık yapılı toynakların evrimini sağladı.

Biyotıp Bölümü'nden bilim insanları dikkatlerini özellikle Sonik Kirpi (SHH) sinyalleme yolağına verdiler. Çünkü bu yolak, HOX genlerinin ifadesini kontrol etmektedir ve dolayısıyla, fare ve insanlar gibi hayvanlardaki uzuvlar ucunda parmakları üretecek tomurcukların gelişimini sağlamaktadır. Ekip, sığırlarda bu gen ifadesinin farklılaştığını tespit etti. Öyle ki, distal iskeleti oluşturacak olan bölgelerdeki hücrelerin Patched1 adı verilen Kirpi reseptörlerinden birini üretemediklerini gördüler. Normalde bu reseptörler SHH için bir anten görevi görmektedir. Ancak Patched1 olmaksızın SHH sinyalleri hücreye ulaşamaz ve dolayısıyla 5 ayrı parmağın üretimi mümkün olmaz. Araştırmacılar, cis-düzenleme adı verilen bu değişmiş genomik bölgenin Patched1'in yitirilmesiyle ilişkili olduğunu gösterdiler ve bunun, sığır embriyolarındaki asimetriye neden olduğunu ortaya koydular. Prof. Zeller şöyle söylüyor:

Bu düzenleyicileri etkilediği tespit edilen genetik değişimler, çift toynaklı hayvanların yaklaşık 55 milyon yıl kadar önce diğer memelilerden nasıl evrimleştiğine dair, önceden görülmemiş moleküler öngörüler sunmaktadır. Şu etapta, Patched1 gen düzenleyicisinin etkinsizleşmesini neyin etkilediği henüz bilinmiyor. Bunun, süregelen evrimle ilgili olduğunu düşünüyoruz. Çünkü sığırlardaki ve diğer çift toynaklılardaki bu düzenleyici bozulmuş olsa da, insanlar veya fareler gibi diğer omurgalı hayvanlarda bunlar tamamen fonksiyoneldir.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
15
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 7
  • Bilim Budur! 3
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Umut Verici! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Science Daily | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/09/2023 16:22:20 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2469

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Karadelik
Astrofizik
Sağlık Bakanlığı
Yaşamın Başlangıcı
Canlılık Cansızlık
Müfredat
Evrimsel Psikoloji
Nötron
Amerika Birleşik Devletleri
Genel Halk
İnsan Evrimi
Spor
Periyodik Cetvel
Element
Obstetrik
Mistik
Cinsiyet Araştırmaları
İngiltere
Regülasyon
Neandertal
Küresel Isınma
Primatlar
Karanlık Madde
Aminoasit
Maskeler
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Edward Teller, Hocası Oppenheimer'ı Neden Sattı?
Edward Teller, Hocası Oppenheimer'ı Neden Sattı?
"Kütle" Diye Bir Şey Gerçekten Var mı?
Denizdeki GERÇEK Tehlikelere Hazır mısın?
Denizdeki GERÇEK Tehlikelere Hazır mısın?
Havada Asılı Duran Motorlar Daha Verimli mi? | Manyetik Levitasyon!
Havada Asılı Duran Motorlar Daha Verimli mi? | Manyetik Levitasyon!
Gizemli
Gizemli "Benford Yasası", Seçim Hilelerini İspatlamakta Nasıl Kullanılır?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
U. Basel, et al. Sığır ve Domuz Gibi Hayvanların Parmakları Neden Köreldi? "Çift Toynak" Yapısı Nasıl Evrimleşti?. (2 Temmuz 2014). Alındığı Tarih: 25 Eylül 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2469
Basel, U., Bakırcı, Ç. M. (2014, July 02). Sığır ve Domuz Gibi Hayvanların Parmakları Neden Köreldi? "Çift Toynak" Yapısı Nasıl Evrimleşti?. Evrim Ağacı. Retrieved September 25, 2023. from https://evrimagaci.org/s/2469
U. Basel, et al. “Sığır ve Domuz Gibi Hayvanların Parmakları Neden Köreldi? "Çift Toynak" Yapısı Nasıl Evrimleşti?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağrı Mert Bakırcı, Evrim Ağacı, 02 Jul. 2014, https://evrimagaci.org/s/2469.
Basel, Universität. Bakırcı, Çağrı Mert. “Sığır ve Domuz Gibi Hayvanların Parmakları Neden Köreldi? "Çift Toynak" Yapısı Nasıl Evrimleşti?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, July 02, 2014. https://evrimagaci.org/s/2469.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close