Sigara İçmek Y Kromozomunu Kısaltıyor ve Kanser Riskini Katlayarak Arttırıyor!
Time
Sigara, bizi yeni zararlarla tanıştırmak konusunda hiç şaşırtmıyor. Her geçen gün yeni zararlarını keşfediyoruz. Bunlardan yeni bir tanesi de, erkeklerde Y kromozomu üzerindeki olumsuz etkisi ve bunun kanser riskini doğrudan arttırıyor olması. Yapılan bir araştırmaya göre sigara içenlerde, Y kromozomunu kısaltan bir mutasyonun meydana gelme ihtimali, içmeyenlere göre 3 kat daha fazla. Bu mutasyon, aynı zamanda kansere yakalanma riskini de arttırıyor. Aynı zamanda bu bulgu, sigara tüketen erkeklerde ölümcül hastalıklara yakalanma miktarının, dişilerden neden daha fazla olduğunu anlamamıza yardımcı oluyor. Araştırma sonuçları 4 Aralık 2014'te Science dergisinde yayımlandı.
İsveç'in Uppsala Üniversitesi Genetik ve Patoloji Bölümü'nden Dr. Lars Forsberg ve ekibi, 6000 erkek üzerinde yaptığı çalışma sonucunda erişilen bu bulgularla ilgili şunları söylüyor:
2014 yılında yaptığımız bir diğer araştırmayla Y kromozomunun kısalmasının kanser için daha yüksek bir risk doğurduğunu göstermiştik. Bu yeni çalışmamızdaysa bu kromozomun yitirilmesiyle yaşam biçimi veya klinik bazı faktörlerin arasında ilişki olup olmadığını inceledik. Yaştan kan basıncına, diyabetten alkol ve sigara tüketimine kadar çok sayıda faktör üzerinde yaptığımız incelemede, sigara içenlerin kan hücrelerindeki Y kromozomunun, içmeyenlere göre daha sık yitirildiğini gösterdik.
Bunun haricinde araştırmada egzersiz alışkanlıkları, kolesterol seviyesi ve eğitim düzeyi gibi diğer faktörlerin de etkileri incelendi. Ayrıca araştırmada, sigara tüketim miktarının da Y kromozomunu yitirmeyle doğrudan ilişkili olduğu gösterildi. Yani orta düzeyde içicilerde, ağır sigara tüketicilerinden daha az miktarda Y kromozomu yitirilmesi durumu görülüyor. Ayrıca sigarayı bırakan kişilerde, bu kromozom yitirilme sürecinin durduğu da gösterildi. Forsberg bu konuda şöyle söylüyor:
Bu sonuçlar, Y kromozomu yitirilmesi durumunun tersine çevrilebilir bir süreç olduğunu doğruluyor. Bu gerçek, sigara tiryakilerinin bu davranıştan vazgeçmeleri için güçlü bir motivasyon kaynağı olabilir.
Y kromozomu elbette sadece sigara nedeniyle yitirilmiyor, yaşlanma da buna neden oluyor. Daha önceden 1153 erkek üzerinde yapılan bir diğer araştırmada, Y kromozomunu yitiren erkeklerin, yitirmeyenlerden ortalamada 5.5 yıl daha erken öldüğü tespit edilmişti. Bu nedenle, Avrupa'daki dişilerin erkeklerden neden ortalamada 7.5 yıl daha uzun yaşadığı da izah edilebiliyor. Bugüne kadar kimse, erkeklerin dişilerden neden daha az yaşadığı ve neden daha fazla kansere yakalandığını açıklayamamıştı. Forsberg, sözlerini açık ve net bitiriyor:
Sonuçlarımız oldukça net: Sağlıklı kalmak istiyorsanız, sigarayı bırakın.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
10
-
6
-
5
-
4
-
4
-
3
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
- Çeviri Kaynağı: Science Alert | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/03/2025 03:19:13 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3082
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Science Alert. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
