Mars Kâşifi Dünya-Dışı En Uzun Sürüş Rekorunu Kırdı!

Ocak 2004'te Marsa iniş yapan NASA uzay kâşifi Opportunity, Temmuz 2014’ün son haftasında 40 kilometreyi (25 mil) aşan sürüş mesafesiyle dünya dışı keşif mesafesi rekoru kırdı. NASA'nın Jet İtiş Laboratuvarı'nda çalışan John Callas, bir haber bülteninde şunları söyledi:

Opportunity diğer dünyalardaki tekerlekli taşıtların hepsinden daha uzağa gitti. Opportunity'nin yaklaşık 1 kilometrelik sürüş mesafesi kat etmesi niyetiyle yapılması ve asla uzak mesafeler için tasarlanmış olmaması da çok kayda değer.

Ars Technica şöyle açıklıyor: Curiosity'nin sahneye çıkmasından çok önce, uzay kâşifi çifti Spirit ve Opportunity Kızıl Gezegen'de seyir halindeydi. İkisi de sadece 90 sol (veya Mars günü yani yaklaşık 24 saat 39.5 dakika) boyunca çalışmak için tasarlandı ve ikisi de ömrünü aştı. Spirit'in güneş enerjisi düzeneği 2010'da enerji üretmeyi durdurdu. Opportunity 10. yıl dönümünden çok sonra hala tıngırdayarak yol almaya devam ediyor. Bu cesur uzay kâşifi bunca zamandır Mars'ın bileşimini anlamamıza yardımcı oluyor ve geçmiş zamandaki su hareketleri hakkında ipuçları da gönderiyor. Callas, Los Angeles Times'a şunları söyledi:

En çılgın hayallerinde bile hiç kimse uzay kâşifinin bu kadar uzun dayanacağını düşünmemişti. İnsanlar iddiaya girdiler: 'Belki ilk Mars kışını görürüz ya da belki iki yıl daha dayanabiliriz' diye ama hiç kimse bu kadar uzun dayanacağını düşünmemişti.

27 Temmuz 2014'te kat ettiği 48 metrelik (157 feet) sürüşüyle de, kat etmiş olduğu toplam mesafe 40.25 kilometreye (25.01 mil) ulaştı. Rotası yukarıdaki haritada gösterildiği gibidir. Bu ayki sürüşleri uzay kâşifini Endeavour kraterinin batı kıyısı boyunca güneye doğru götürdü; 22 kilometre (14 mil) genişliğindeki bu kratere 2011'de ulaşmıştı. Bu yerler, uzay kâşifinin indiği krater olan Eagle kraterinin içinde ölçülenden daha az asidik suya sahip ortamların çok eskiden var olabileceği hakkında deliller sunuyor.

Önceki mesafe rekoru 15 Ocak 1973'te Ay'a inen Sovyet Lunokhod 2 uzay kâşifine aitti. 5 aydan kısa bir sürede 39 kilometre (24.2 mil) gibi bir mesafe kat etmişti. Bu yılın başlarında Opportunity bu rekora yaklaşınca araştırmacılar Endavour kraterinin batı kıyısının dışındaki yamaçta bulunan ve 6 metre (20 feet) genişliğinde olan kratere Lunokhod 2 adını verdiler. Opportunity'den gelen aşağıdaki doğal renkli fotoğraf Solander Point'in güneyinde uzanan Lunokhod 2 kraterini gösteriyor. Fotoğraf Opportunity'nin 3644'üncü solunda (24 Nisan 2014’te) çekildi. Uzay kâşifinin gövdesinin bir bölümü, panoramik kamerası ve güneş enerjisi düzeneğiyle fotoğrafın alt kısmında görülebilir. 

Eğer Opportunity bir maraton uzunluğu kadar – yaklaşık 42.2 kilometre (26.2 mil) – çalışmaya devam edebilirse şimdiden "Maraton Vadisi" olarak adlandırılmış olan yerde bir sonraki önemli araştırma bölgesi görevine başlayacak. Mars yörüngesindeki uzay aracından yapılan gözlemler, görünen farklı katmanların sebep olduğu dik yamaçlarla çevrili bu vadide birbirine yakın birçok kil mineralinin sergilendiği izlenimini veriyor.

Aşağıdaki tablo 28 Temmuz 2014 itibariyle Mars ve Ay'ımızın yüzeyindeki tekerlekli araçlar tarafından kat edilen mesafelerin bir karşılaştırmasını sunuyor. Bu görsel, ilk üçü sığdırabilmek için kırpılmış olsa da (Curiosity'i de içeren) tam görsele buradan ulaşabilirsiniz.

Çeviren: Fatma Rabia Fidan

Düzenleyen: İG