Periyodik Cetvelin 7. Sırasını Tamamlayan 4 Element!
- Çeviri
- Kimya
Geçtiğimiz yıllarda keşfedilen 4 yeni element, periyodik cetvel olarak bilinen elementler tablosunu kontrol eden Uluslararası Saf ve Uygulamalı Kimya Birliği'nin (IUPAC) onayıyla nihai olarak periyodik cetvele katıldı. 113, 115, 117 ve 118 atom numaralı kimyalar, keşif için gerekli kriterleri sağlayarak 2011'den bu yana cetvele eklenen ilk elementler oldular. Bu eklemelerle birlikte, 7. periyot (sıra), 1 asır boyunca içerisinde barındırdığı boşluklardan kurtularak 2016 yılı itibariyle tamamen doldurulmuş oldu. 7. periyotun ilk keşfedilen elementi olan Radyum, 1902 yılında Marie ve Pierre Curie tarafından keşfedilmişti. 7. periyot, o tarihten bu yana eksiklerle doluydu.
Keşfedilen yeni elementlerin 4'ü de insan yapımı... Şu anda sadece geçici isimlerle biliniyorlar ve popülerleştirilecek yeni isimlerini bekliyorlar. 115, 117 ve 118 atom numaralı elementler Kaliforniya'daki Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı, Dubna ve Rusya'nın ortaklığıyla sürdürülen Ortak Nükleer Araştırmalar Enstitüsü'ndeki bilim insanları tarafından üretildi. Rus-Amerikan ekibi aynı zamanda 113 atom numaralı "ununtriyum" geçici isimli elementi de üretmeyi başardı. Fakat onlardan daha önce ürettiklerini ispatladıkları için, Japonya'daki Riken Enstitüsü "kaşif" unvanını aldı. Böylelikle bu element, Asya'daki bir ülke tarafından isimlendirilme şerefine erişen ilk element olacak.
Süperkütleli elementleri keşfetmek çok zordur; çünkü aşırı yüksek bir hızla bozunurlar. Ancak araştırmalar, yakın geçmişte keşfedilen süperkütleli elementlerin sanılandan daha uzun yarı ömürleri olduğunu gösterince, diğer elementleri keşfetmek konusundaki umutlar da arttı.
Tıpkı fizikçilerin "Her Şeyin Teorisi" dedikleri bütünleştirici bir teoriyi aramaları gibi, kimyagerler de "Denge Adası" dedikleri bir elementler grubunu aramaktadır. Bu elementler, süperkütleli olmalarına rağmen dengeli olabilecek, yani yavaş bozunan elementlerdir. 113 atom numaralı elementin kaşifi Kosuke Morita, kimyagerlerin yeni hedefini net bir şekilde şöyle izah ediyor:
Şimdiki hedef, 119 atom numaralı element ve ötesindeki göz değmemiş elementleri keşfetmek...
Riken Enstitüsü'nün eski başkanı olan Nobel Ödüllü Ryoji Noyori ise şöyle söylüyor:
Bilim insanları için periyodik cetvele bir element eklemeyi başarmak, Olimpik Altın Madalyası gibi bir şeydir. Hatta ondan daha değerlidir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
9
-
7
-
6
-
2
-
1
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: The Verge | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/05/2025 03:04:47 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4081
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in The Verge. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
