Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Parmakları Kütletmek/Çıtlatmak Zararlı Mıdır?

3 dakika
85,289
Parmakları Kütletmek/Çıtlatmak Zararlı Mıdır? Wikipedia
Tüm Reklamları Kapat

İddia

Parmaklarını kütletirsen ileride kireçlenir, hareket etmez hale gelir. Parmakları çıtlatmak çok zararlıdır.

Gerçek mi?

Sahte
Sahte

Gerçek Ne?

Yapılan hiçbir araştırma, parmak kütletme ile kireçlenme (veya diğer rahatsızlıklar) arasında herhangi bir bağ olduğunu göstermemektedir. 

İddianın Kökeni

Çıtlama ve kütleme gibi sesler kırılma, parçalanma, vb. ile ilişkilendirildiği için, parmak kütletmenin de bir zararı olması gerektiğine dair bir algı bulunmaktadır. Sağduyuya dayalı bu fikir, söz konusu iddianın da temelinde bulunmaktadır.

Bilgiler

2011 yılında yayınlanan bir makalede, 50-85 yaş arasındaki parmaklarını sürekli olarak kütleten ve hiç kütletmeyenlerden oluşan 215 kişi incelenmiştir. Araştırma sonucunda kireçlenme miktarı ile parmak kütletme arasında hiçbir bağ bulunamamıştır. Hatta bir tıp doktoru olan Donald Unger 50 yıl boyunca sadece sol elindeki parmaklarını kütletmiş, sağ elindekileri hiç kütletmemiştir. 50 yıllık çalışmasının sonucunda kireçlenme konusunda herhangi bir farklılık olmadığını ortaya koymuş ve 2009 yılında Tıp alanında Ig Nobel Ödülü'nü kazanmıştır (Nobel Ödülü'yle bilimsel ve eğlenceli bir şekilde dalga geçen, bu tip "lüzumsuz" araştırmalara ödüller veren bir kurum).

Tüm Reklamları Kapat

Ses Nereden Geliyor?

İlginç bir şekilde, parmak kütlettiğimiz esnada çıkan sesin tam kaynağı 2015 senesine kadar keşfedilememiştir. 2015 yılından önce bilim insanları, bu sesin kaynağıyla ilgili 3 olasılık üzerinde durmaktaydı: eklemlerdeki boşluklar, bağların ani kasılması, eklem içi adhezyonların kırılması. Bunlar arasındaki en güçlü aday, eklem içi boşluklardı (kaviteler). Parmakların, normalde olduğundan farklı yönlere hareket etmeye zorlanması, eklemler içerisindeki vakumlu kavitelerin ani yer değiştirmesi ve boşlukların üzerine basınç binmesi sonucunda "patlamaları"yla küt bir ses çıkarmaktadır. Bu boşluklar, eklemler arası sıvı içerisinde düşük basınçta çözünen bazı gazlardan, özellikle de karbondioksit gazından kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla bu gazların dışarı çıkarılması, herhangi bir fayda ya da zarar sağlamamaktadır.

15 Nisan 2015'te PLOS One dergisinde yayınlanan bir makalede, MRI (manyetik rezonans görüntüleme) altında parmak kütlemesi incelenmiştir. Böylece, bilim insanlarının üzerinde durdukları olasılığın geçerli olduğu görsel olarak ispatlanmıştır. Araştırmaya göre sesin kaynağı, diartrodiyal bağlantılar olarak bilinen parmak bağlantılarıdır. Bu bağlantılar ayak parmaklarınızda, bileklerinizde, dirseklerinizde, kalçalarınızda ve omuzlarınızda da bulunur. Bu nedenle insanlar bu bölgeleri de kütletebilmektedir. Aşağıdan bu kütletmenin MRI görüntüsü izlenebilir:

Güncel araştırmanın ortaya koyduğu bir diğer gerçek, bu araştırma öncesindeki bilim insanlarının savunduğunun aksine, kütleme sonrasında kemiklerin birbirine daha yakın olmadığı, tam tersine uzaklaştığı oldu. Patlayan baloncuk, ardında bir boşluk bırakmaktadır ve bu boşluk, tekrardan dolana kadar orada kalmaktadır. Araştırmacıların düşüncesine göre bu boşluk, kütletme sırasında birbirine sürtünen kemikler nedeniyle oluşmaktadır.

Geride Kalan Sorular

Bu yeni araştırma, geride 2 soru işareti bırakmaktadır: İlki, bu baloncukların patlamasının nasıl bu kadar şiddetli bir ses çıkarabildiğidir. Bu konuda araştırmacıların olası cevabı, aslında çıkan sesin bir baloncuğun patlamasından ziyade, patlatılan baloncuğun yeniden doluvermesi sırasında bu sesin çıktığı yönündedir. Ancak bu henüz bir kesinliğe sahip değildir. İkinci soru ise, bu "Baloncuk Teorisi"nin doğrulanmasının, parmak kütletmenin zararları konusunda yeni bir görüşü ve yeni keşifleri doğurup doğurmayacağıdır. Ancak şimdilik, parmak kütletmenin herhangi bir zararı olduğu halen düşünülmemektedir.

Yapılan araştırmalardan birisinde, parmaklarını daha fazla kütletenlerin çeşitli psikolojik sorunlara daha yatkın olduğu tespit edilmiştir. Yani parmak kütletmenin doğrudan fiziksel bir zararı olmasa da, bazı psikolojik sıkıntılar ile ilişkilendirilmesi mümkün olabilir. Bu sorunlar arasında parmak derisini yeme, sigara ve alkol bağımlılığı bulunmaktadır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
44
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 52
  • Muhteşem! 18
  • Merak Uyandırıcı! 15
  • İnanılmaz 14
  • Bilim Budur! 12
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Güldürdü 4
  • Umut Verici! 3
  • Grrr... *@$# 2
  • Üzücü! 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 18:28:05 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/763

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Cinsel Yönelim
Işık
Vegan
2019-Ncov
Bakteriler
Editör Seçkisi
Kafatası
Retrovirüs
İklim
Solunum
Sars Mers
Argüman
Orman
Yer
Bilim İnsanları
Nasa
Adaptasyon
Sinir
Canlı Cansız
Hayatta Kalma
Ana Bulaşma Mekanizması
Zaman
Bilinç
Deprem
Hastalık Kontrolü
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Parmakları Kütletmek/Çıtlatmak Zararlı Mıdır?. (21 Ekim 2011). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/763
Bakırcı, Ç. M. (2011, October 21). Parmakları Kütletmek/Çıtlatmak Zararlı Mıdır?. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/763
Ç. M. Bakırcı. “Parmakları Kütletmek/Çıtlatmak Zararlı Mıdır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 21 Oct. 2011, https://evrimagaci.org/s/763.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Parmakları Kütletmek/Çıtlatmak Zararlı Mıdır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 21, 2011. https://evrimagaci.org/s/763.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close