Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Oral Kontraseptifler: En Yaygın Doğum Kontrol Yöntemine Bir Bakış...

Erkeklere Özel Doğum Kontrol Hapları Var mı?

2 dakika
31,387
Oral Kontraseptifler: En Yaygın Doğum Kontrol Yöntemine Bir Bakış... Global Health News Wire
Tüm Reklamları Kapat

Kontraseptif yöntemler istenmeyen gebeliklerin önlenmesi için kullanılan doğum kontrol yöntemlerini tanımlar. Ülkemizde doğum kontrol ve korunma yolları yeterince uygulanmadığı için bu yöntemler önem taşımaktadır. Oral kontraseptiflerse gebeliği engelleme amacıyla kullanılan etkili doğum kontrol haplarıdır. Hormon içeren ve düzenli kullanım gerektiren bu haplar temelde 2 çeşittir. Kombine oral kontraseptifler ve sadece progestojen içeren ilaçlar. Bunlara ek olarak ''acil oral kontraseptifler'' de piyasada bulunmaktadır.

Kombine Oral Kontraseptifler (KOK)

Östrojen ve progestojen hormonlarını içeren bu ilaçlar beyinde hipofiz bezinden ''Luteinizing Hormon (LH)'' ve ''Follikül Uyarıcı Hormon (FSH)'' salgılanmasını baskılayarak dişinin yumurtlama sürecinin gerçekleşmesini engellerler. Normal bir menstrüel döngüde (adet döngüsü) FSH ve LH yumurta oluşumunu sağlar ve oluşacak embriyonun tutunabilmesi için rahmi hazırlar. Ek olarak KOK'lar, içerdikleri progestojen sayesinde servikal (rahim) mukusun su içeriğinin azaltılmasını ve yoğunluğunun arttırılmasını sağlarlar. Böylece spermin rahim ve fallop tüplerine ulaşarak yumurtayı döllemesi engellerler. İlk menstürasyondan (adet) sonra kullanılmaya başlanabilen bu ilaçlar etkili biçimde gebeliği önler.

Sentetik Progestojen İçeren Oral Kontraseptifler (POP, Progestojen-only pills)

Sadece progestojen içeren bu haplar içerdikleri hormon dozuna göre etki göstermektedir. Dozdan bağımsız olarak bütün POP'ların asıl etki mekanizmaları servikal mukusun yoğunluğunu arttırarak sperm canlılığını ve geçişini önlemektir. Doz miktarı arttıkça yumurtlamayı önledikleri menstrüel siklus (adet döngüsü) oranları da artar. Düşük dozda %50 siklusta yumurtlamayı önleyen bu ilaçlar, yüksek dozlarda bütün adet döngülerinde yumurta oluşumunu engelleyebilmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Menstrüel siklusun şematik görüntüsü.
Menstrüel siklusun şematik görüntüsü.
Research Gate

Doğum kontrol haplarının bulantı, baş ağrısı, düzensiz kanamalar, ruhsal değişiklikler gibi yan etkileri bulunmaktadır fakat bu etkiler kullanım süresi uzadıkça azalır. Bu ilaçların nadiren de olsa önemli kardiyovasküler etkileri de olabilmektedir. Bu yüzden sağlıklı ve korunmak isteyen bütün kadınlar bu hapların düzenli kullanımı için doktoruyla görüşmelidir. Ayrıca bu ilaçlar cinsel hastalık geçişini engellemez. Bu yüzden cinsel ilişkide kondom kullanımının önemi devam etmektedir.

Acil Oral Kontraseptif Haplar

Bilinen ismiyle ''ertesi gün hapları'' korunmasız veya yetersiz korunmanın uygulandığı cinsel ilişkilerden sonra kullanılabilen ve gebeliğin oluşmasını engelleyen ilaçlardır. Adet döngüsünün herhangi bir zamanında gebelik riski devam eder ve bu ilaçlar yine döngünün zamanından bağımsız olarak kullanılabilir. Cinsel ilişkiden sonra 5 gün içinde fakat mümkün olan en kısa zamanda alındığında gebeliğin %95 oranında engellendiğini görülmüştür. Yumurtlamayı engelleyerek veya geciktirerek etki gösterirler. Oluşmuş bir gebelik üzerine etkileri bulunmaz. Bulantı-kusma, adet gecikmesi gibi nadir yan etkileri bulunan bu ilaçların sık kullanımı önerilmemektedir. Bunun yerine doktora danışılarak düzenli bir kontrasepsiyon yöntemi kullanılmalıdır.

Erkekler İçin Oral Kontraseptifler Üretiliyor mu?

Kadınların uzun zamandır bu amaçla kullandığı ilaçların maalesef erkekler için olanları henüz piyasaya çıkmadı. İyi haber şu ki son yapılan klinik çalışmalarda bu ilaçlar için de büyük adımlar atıldı. İçeriğinde progestin ve modifiye edilmiş testosteron molekülü bulunan bu haplar libidoyu etkilemeden sperm sayısını düşük tutmayı amaçlıyor. Washington Üniversitesi tarafından yürütülen bu klinik çalışmanın sonuçları 23-26 Mart 2019 tarihlerinde New Orleans'ta gerçekleşen ENDO2019 konferansında sunulmuştur.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
61
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 20
  • Merak Uyandırıcı! 7
  • Muhteşem! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 6
  • İnanılmaz 5
  • Bilim Budur! 4
  • Umut Verici! 4
  • Güldürdü 1
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Academic | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/12/2024 03:53:39 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7770

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
İnsanlar
Genom
Uçak
Film
Madde
Buz
Memeli
Dalga
Uzay Görevleri
Evrimsel Psikoloji
Yas
Teknoloji
Boyut
Kas
Coronavirus
Isı
Eğilim
Hayvan Davranışları
Antropoloji
Venüs
Wuhan Koronavirüsü
Nükleer Enerji
Yeşil
Sıcak
Yer
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
E. Köse, et al. Oral Kontraseptifler: En Yaygın Doğum Kontrol Yöntemine Bir Bakış.... (28 Nisan 2019). Alındığı Tarih: 4 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7770
Köse, E., Türkoğlu, P. (2019, April 28). Oral Kontraseptifler: En Yaygın Doğum Kontrol Yöntemine Bir Bakış.... Evrim Ağacı. Retrieved December 04, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7770
E. Köse, et al. “Oral Kontraseptifler: En Yaygın Doğum Kontrol Yöntemine Bir Bakış....” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 28 Apr. 2019, https://evrimagaci.org/s/7770.
Köse, Elif. Türkoğlu, Pedram. “Oral Kontraseptifler: En Yaygın Doğum Kontrol Yöntemine Bir Bakış....” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, April 28, 2019. https://evrimagaci.org/s/7770.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close