Okyanus Akıntıları, Farklı İklim Değişimi Modelleri Arasındaki Bazı Tutarsızlıkların Nedeni Olabilir!

- Basın Bildirisi
- Klimatoloji (İklimbilim)
Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Son teknolojiyle geliştirilen 30 farklı IPCC iklim modeli, Kuzey Yarımküre ve özellikle de Avrupa için önemli ölçüde farklı iklimler öngörmektedir. Bu modellerin tepki aralığına yönelik olarak yapılan bir analiz, farklılıkların yalnızca (normalde varsayıldığı gibi) atmosferik değişikliklerle değil, çoğunlukla tekil bir modelin Kuzey Atlantik okyanus akıntılarındaki değişikliklerin simülasyona nasıl dahil edildiğine bağlı olduğunu ortaya koymaktadır. İtalya Ulusal Araştırma Konseyi, Atmosfer Bilimleri ve İklim Enstitüsü ve meslektaşları tarafından hazırlanan çalışma, bugün Nature Communications'da yayınlandı ve Kopenhag Üniversitesi tarafından koordine edilen Avrupa bilim işbirliği TiPES'in bir parçası.
Tüm iklim modelleri, detaylar konusunda bazı farklılık gösterir. Atmosferik basınç, bulut örtüsü, sıcaklık gradyanları, deniz yüzeyi sıcaklıkları ve daha pek çok değişken gibi değişkenler, her model için biraz farklı etkileşime girecek şekilde ayarlanmıştır. Bu, birçok modelin tahminlerinin de değiştiği anlamına gelir.
Uluslararası modelleme merkezleri, daha sonra IPCC tarafından değerlendirilen ve dengeli bir raporda özetlenen bir dizi koordineli iklim modeli simülasyonu yürütür. Ancak doğal olarak, birçok farklı model ayarını yansıtan bir belirsizlik devam ediyor. Dr. Katinka Bellomo, bunu şöyle açıklıyor:
Bu modeller arasındaki farkları anlamak istiyoruz. Neden bir model toplam küresel sıcaklık değişimini iki derece öngörürken, bir diğeri dört derecelik bir genel sıcaklık değişikliği öngörüyor? Amacımız bu modeller arası belirsizliği daraltmaktır. Ayrıca bu modellerde bölgesel iklim değişikliği açısından farklılıkları anlamak istiyoruz.
2 Farklı İklim Senaryosu
Bellomo ve meslektaşları, otuz farklı iklim modelinden simülasyonları analiz ettiler ve modeller arasında kritik bir fark buldular: Kuzey Atlantik'te yüzey suyunu derin bir okyanus akıntısına çeviren ve tropiklerden Kuzey Yarımküre'ye ısı dağılımında çok önemli bir rol oynayan büyük bir okyanus akıntıları sistemi olan Atlantik Meridyen Devrilme Dolaşımı'ndaki (AMOC) alçalma oranı konusunda modeller arasında anlaşmazlık vardı. Bellomo şöyle diyor:
Bu farkın gelecekteki iklim tahminlerine nasıl yansıdığını görmek için, AMOC düşüşünün daha küçük olduğu ilk on modeli (toplam otuz model arasından) bir araya getirdik. Sonra bu grubu, en büyük düşüşe sahip 10 modelin ortalamasıyla kıyasladık.
Analiz, iki farklı iklim senaryosu türünü ortaya çıkardı. AMOC düşüşünün büyük olduğu modellerde, Avrupa sadece biraz ısınıyordu, ancak Avrupa'daki rüzgar düzenleri ve tropiklerdeki yağış düzenleri önemli ölçüde değişiyordu. Bununla birlikte, AMOC düşüşünün daha küçük olduğu modellerde, Kuzey yarımküre önemli ölçüde ısınıyordu ve iyi bilinen bir ıslak bölgeler-ıslanma, kuru-kurutma modeli ortaya çıkıyordu.
Daha İyi Modellere Doğru...
Bu, gelecekteki iklim tahminlerindeki belirsizliklerin, büyük ölçüde, iklim modellerinin Kuzey Atlantik'teki devrilme sirkülasyonundaki değişiklikleri nasıl öngördüğüne bağlı olabileceği anlamına geliyor. Bu sonuç önemli, çünkü bu, belirsizliğin ana nedeninin atmosferin parametreleştirilmesinin neden olduğundan şüphelenilen, Kuzey Atlantik üzerindeki iklim değişikliğini kontrol eden mekanizmalara ilişkin önceki anlayışa meydan okuyor. Bellomo, şöyle diyor:
Bu önemli, çünkü AMOC'yi iklim tahminindeki en büyük belirsizlik kaynaklarından biri olarak gösteriyor.
Bu araştırma beni heyecanlandırıyor. Çünkü buna ek olarak yapılabilecek çok şey var. Okyanus sirkülasyon tepkisinde modeller arası farklılıklara yol açan süreçleri, okyanus sirkülasyonu tepkisi ile yağış değişimi arasındaki bağlantıyı araştırmamız ve bunu, iklim değişikliğinin yakın gelecekteki tahminleriyle de karşılaştırmamız gerekiyor.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 4
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2025 14:54:08 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10590
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.