İlginizi Çekebilecek Sorular
- Evrimsel sürecin insan türünde(ve ya herhangi bir türde) cinsiyetler arası zeka farkı oluşturma ihtimali nedir?
- Yaşlanma sadece dünya'da görülen bulaşıcı bir hastalık olabilir mi?
- Geçmiş zamana gidebilmenin bilimde hiç mi yeri yok??
- Amalgam dolgu kullanımı güvenli midir?
- ''schördinger'in kedisi'' paradoksunun kuantum fiziğinin anlaşılmasına katkısı nedir?
- Kuarklardaki "renk değişimi" ne demek?
Bu yazı, Evrim Ağacı'na ait, özgün bir içeriktir. Konu akışı, anlatım ve detaylar, Evrim Ağacı yazarı/yazarları tarafından hazırlanmış ve/veya derlenmiştir. Bu içerik için kullanılan kaynaklar, yazının sonunda gösterilmiştir. Bu içerik, diğer tüm içeriklerimiz gibi, İçerik Kullanım İzinleri'ne tabidir.
Çağrı Mert Bakırcı Takip Et
Kaldığım yerden devam et
Bilim insanlarının uzun yıllar, günümüz insanlarının ise halen sandığının aksine nöronlar büyüme ve yenilenme fonksiyonlarını tamamen yitirmemişlerdir. Büyürler, yenilenirler, hatta zaman zaman, en azından tam olarak özelleşmemiş olanları ürerler.
Uzun yıllar boyunca aksi düşünülen konunun, tam olarak sandığımız gibi olmadığı anlaşıldı. Beynimizdeki ve genel olarak sinir sistemimizdeki nöronların embriyo zamanımızda bir kere tamamen gelişip, sonrasında hiç büyümediğine dair görüşlerimizin artık doğru olmadığını biliyoruz. Nöronlar, hasar gördüklerinde özellikle gliyaların yardımıyla, kendilerini yenileyebilirler. Hatta belli bölgelerdeki (özellikle koku bölgesi ve hipokampüsteki) nöronlar, henüz tam olarak olgunlaşmadıkları için çoğalabilirler ve görev yerlerine göç edebilirler. Ancak tam özelleşmiş bir nöronun bölünemediği bilgisi halen geçerliliğini koruyor.
Uzun yıllar boyunca beyin hastalıklarının, nöronların kendilerini tamir edememelerinden ötürü olduğu sanılmıştır. Ancak yapılan daha kapsamlı araştırmalar ve matematiksel modeller, bu hastalıkların doğrudan tamir hızındaki düşüklükten kaynaklanmadığını göstermiştir. Üstelik, nöronlar doğrudan bölünemeseler bile, ölen nöronların yerini yeni üretilen nöronlar (bunlar kök hücrelerden özelleşmektedirler) alabilmektedirler. Bu sayede yenilenme fonksiyonu da sağlanmış olmaktadır.
Nöronların bölünememesinin ana sebebinin, yaptıkları işe tamamen uyumlu olacak şekilde özelleşmiş olmaları olduğu düşünülmektedir; tam olarak emin olunmasa da. Yani, örneğin bir karaciğer ya da böbrek hücresi de kendi işi için, kök hücre döneminden sonra özelleşmiş olsa da, sinir hücrelerinin özelleşme miktarı, vücudumuzdaki diğer tüm hücrelerden çok daha fazladır. İşte bu yüzden bölünmeleri de oldukça güç olmaktadır. Bu bölünme yetisi yitimine karşılık olarak nöronlar çok hassas hesaplamaları ve ortaklaşa çalışmaları yürütebilirler. Zaten nöronların bu yitirdikleri özelliği kapatmak adına evrimsel süreçte gliya hücreleri evrimleşmiş ve nöronları destekleyecek şekilde özelleşmişlerdir.
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İlginizi Çekebilecek Sorular
- Evrimsel sürecin insan türünde(ve ya herhangi bir türde) cinsiyetler arası zeka farkı oluşturma ihtimali nedir?
- Yaşlanma sadece dünya'da görülen bulaşıcı bir hastalık olabilir mi?
- Geçmiş zamana gidebilmenin bilimde hiç mi yeri yok??
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- ScienceDaily. Neurons: Faster Than Thought And Able To Multiply. (2020, Mayıs 06). Alındığı Tarih: 06 Mayıs 2020. Alındığı Yer: ScienceDaily | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 15/07/2020 11:40:22 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1020
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
