Neandertaller ile Günümüz İnsanlarının Kaburgaları Arasındaki Farklar!
"Homo neandertalensis" ile Homo sapiens Kaburgaları Arasındaki Ne Tür Farklar Vardı?
- Özgün
- Anatomi
- Paleoantropoloji
Nature Communications'ta yayımlanan bir makalede, Neandertal göğüs (thorax) kemikleri 3D bilgisayarlı tomografi ile üç boyutlu ortamda taranarak dijital formatta tekrar oluşturulmuş. Biz de, bu kemiklerin özelliklerinin daha iyi anlaşılması için Essential Anatomy 5 programında sonuçları insan anatomisiyle karşılaştırmak istedik. Bakalım neler bulacağız:
Fotoğrafta gözüken pelvis (leğen) kemiğinde bir miktar fark görülüyor; ancak bu fark pek dikkate alınmamalı. Çünkü kemiklerin pozisyonları da aynı değil; dolayısıyla kıyaslama yapmak çok doğru olmaz. Dahası, pelvis (leğen) kemiği tür içinde bile fazlasıyla varyasyon gösteriyor. Üstelik dişi ve erkek cinsiyetinde doğum sürecinden dolayı farklılık içeriyor. Pelvis evrimindeki bu radikal değişim, başlıca bipedalizm (iki ayaklılık) nedeniyle seçilim gösteriyor. Dolayısıyla insan bebeklerinin diğer primatlara nazaran daha prematüre doğması gerekiyor ki bebeğin kafası pelvisten geçebilsin. Bu da yanında aşkın evrimini getiriyor. Zira ebeveynlerin birlikte kaldığı durumlarda yavru bakımı daha başarılı olacaktır.
Alttaki (Neandertal) daha çok bir erkek, üstteki (İnsan) ise daha çok bir dişi pelvisi gibi duruyor. Geçtiğimiz günlerde The Royal Society'de yayımlanan makaleye göre insan pelvisleri arasındaki bu muhteşem çeşitlilik, doğal seçilimden ziyade aslında coğrafî göçler ve genetik sürüklenme etkisi ile şekillenmiş olabilir. Zira aynı coğrafî bölgedeki insanlarda bile doğum kanalı ve pelvis yapısı fazlasıyla çeşitlilik gösteriyor. Obstetrik ve jinekolojik olarak analiz edildiğinde anlaşılıyor ki insan dişilerinin bazıları normal doğum yapmakta zorlanıyor veyahut hiç yapamıyor. Bu dişilerin büyük bir kısmı da sezaryene alındığı için genlerini bir sonraki jenerasyona aktarabiliyor. Bu da seçilim baskısını azaltıyor.
Asıl yoğunlaşmamız gereken kısım kaburgaların anatomileri. Gördüğünüz üzere kaburga (costa) farkı açıkca belli oluyor. Omurlara (vertebra) doğru ilerleyen kısımların vücut içine daha fazla eğim gösterdiği görülüyor. Bu da, neandertallerin, günümüz insanlara nazaran daha dik yürüdüğüne işaret ediyor olabilir. Aynı şekilde dik durmamıza yardım eden derin sırt kaslarını desteklediği için de eğimi artmış olabilir. Diğer bir belirgin fark ise alt bölgelerdeki kaburgaların daha geniş olduğu yönünde. Özellikle T12, T11, T10 ve T9 üzerinde belirgin bir genişlik mevcut. Bu da diyafram kasının daha geniş olduğu anlamına gelir. Yani solunum yöntemleri ağırlıklı olarak diyafram üzerinden gerçekleşiyor. Ayrıca sadece bu analizlerden akciğer kapasiteleri hakkında yorum yapılamaz. Fakat akciğer kapasitelerinin de ufak bir miktar daha fazla olabilmesi muhtemel gözüküyor. Peki neden daha güçlü bir diyaframa sahip olmaları gerekiyordu? Günümüz insanlarından daha mı üstünlerdi?
Hayır. Çünkü "üstün" olmak görecelidir. Fiziksel olarak üstün olmak ile uyum başarısı açısından üstün olmak çok farklı unsurlardır. Örneğin bir kaplan, bir böcekten fiziksel olarak güçlü olabilir. Ancak bir ormanda uyum başarısı açısından üstün olamaz. En basitinden nesli tükenen birçok non-avian dinozor da fiziksel olarak güçlüydü. Dolayısıyla Neandertallerin yok olması sadece buna bağlı değildir. Rekabetin, avcılığın, barınmanın ve özellikle iklim koşullarının yok oluşlarında fazlasıyla etkili olduğu düşünülür. Hatta bazı çalışmalara göre günümüz insanların gen havuzuna asimile oldukları dahi ileri sürülmektedir. Fosil kayıtları bu noktada belirsizdir. Konuyla ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
6
-
4
-
4
-
3
-
3
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Gomez-Olivencia, et al. Neanderthal Ribcage Reconstructed, Offering New Clues To Ancient Human Anatomy. (31 Ekim 2018). Alındığı Tarih: 31 Ekim 2018. Alındığı Yer: Science Daily | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/04/2025 02:27:18 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7444
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
