Nanoteknoloji, Mesane Kanseriyle Savaşta Etkili Bir Silah Olabilir!

Nano ölçekli cihazlar, insan hücrelerinden yüz ila on bin kat daha küçüktür. Enzimler ve reseptörler gibi büyük biyolojik moleküllere ("biyomoleküller") boyut olarak benzerler. Örnek olarak, kırmızı kan hücrelerinde oksijen taşıyan molekül olan hemoglobin, yaklaşık 5 nanometre çapındadır. 50 nanometreden küçük nano ölçekli cihazlar çoğu hücreye kolayca girebilirken, 20 nanometreden küçük olanlar vücutta dolaşırken kan damarlarından dışarı çıkabilir. Küçük boyutları nedeniyle, nano ölçekli cihazlar, hem yüzeydeki hem de hücre içindeki biyomoleküllerle kolayca etkileşime girebilir. Vücudun pek çok bölgesine erişim sağlayarak, hastalıkları tespit etme ve şimdiye kadar hayal edilmemiş şekillerde tedavi sunma potansiyeline sahipler.

Yaşam için gerekli olanlar ve kansere yol açanlar da dahil olmak üzere biyolojik süreçler, nano ölçekte gerçekleşir. Bu nedenle, aslında, çok sayıda biyolojik nano makineden oluşuyoruz. Nanoteknoloji, araştırmacılara makromolekülleri gerçek zamanlı olarak ve kanser ilerlemesinin en erken aşamalarında inceleme ve manipüle etme fırsatı sunar.

Nanoteknoloji, kanserle ilgili moleküllerin hızlı ve hassas bir şekilde saptanmasını sağlayarak bilim insanlarının moleküler değişiklikleri yalnızca küçük bir hücre yüzdesinde meydana geldiklerinde bile tespit etmelerini sağlar. Nanoteknoloji, ayrıca tamamen yeni ve oldukça etkili terapötik ajanlar üretme potansiyeline sahiptir.^[1]

Mesane Kanserinin Tanı ve Tedavisinde Nanoteknolojik Yaklaşımlar

Mesane kanseri, mesane astarında tümör olarak bilinen anormal doku büyümesinin geliştiği rahatsızlıktır. Bazı durumlarda tümör, mesane kasına yayılır. Mesane kanserinin en sık görülen semptomu, genellikle ağrısız olan idrardan kan gelmesidir. Tütün dumanı mesane kanserinin yaygın bir nedenidir ve 3 mesane kanseri vakasından 1'inden fazlasının sigaradan kaynaklandığı tahmin edilmektedir.^[2] Son 30 yılda mesane kanseri için genel prognoz değişmediğinden, yeni teşhis ve tedavi yöntemleri geliştirmek için bir tıbbi ihtiyaç vardır.

Nanoteknoloji, kanser teşhisi, tespiti ve tedavisinde de kullanılmak üzere geliştirilmiş ve birkaç nanopartikül in vitro kanserde, in vivo görüntüleme geliştirme ve ilaç yükleme tekniklerinde kullanılabilir. Nanopartiküller (NP), tümör tedavilerinde; ilaç verme etkinliğini artırmak ve terapötik performansı sağlamak için uygun araçlar olarak kullanılmıştır. Paklitaksel gibi kanser hücresi büyümesini önleyerek mesane kanseri tedavisinde kullanılan önemli terapötik ajanların dezavantajı sulu bir çözeltide çözünmemeleridir. Bu zorluğu aşmak için anti-kanser ilaçları, suda çözünürlüğü artırabilen NP'lere yüklenebilir.

Günümüzde sistoskopi, biyopsi, üriner sitoloji ve görüntüleme prosedürleri gibi farklı yaklaşımlar mesane kanserini tespit etmek için kullanılmaktadır. Geleneksel yöntemlerin hassas ve doğru bilgi sağlamak için sınırlı duyarlılığı ve kapasitesi vardır, durumla ilgili spesifik bilgilere ve büyük ölçüde lenf düğümlerinin boyutundaki değişime dayalıdırlar.

Nanometrik ölçeğe sahip nanopartiküller (NP), taramalı sonda mikroskobunu geliştirmek ve keşfetmek için ilk kez kullanılan yeni malzemelerdir ve çeşitli teşhis uygulamalarında kullanılmaktadır. Rezeksiyon süreci boyunca sistoskopilerin görünmeyen lezyonları tanımlamadaki başarısızlığı, yetersiz rezeksiyon ile sonuçlanır. Davis ve arkadaşları, endoskop yaklaşımının ve yüzeyi geliştirilmiş Raman NP'lerinin mesane dokusunun kanserli veya normal olduğunu tespit etme yeteneğinin değerlendirmiştir. İnvaziv ve ilerlemiş mesane kanserinde ise, supraparamanyetik demir oksit nanopartiküller ile manyetik rezonans görüntüleme, lenf düğümlerine küçük metastazların saptanmasında duyarlılığı ve özgüllüğü artırabilir.^[3]

Sonuç

Son zamanlarda, nanoteknoloji farklı karsinomların tedavisinde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Metal nanopartiküller ve polimerik partiküller gibi çoğu nanopartikül kanserin erken teşhisinde ve kemoterapötik ilaçların yüklenmesi için potansiyel bir nanotaşıyıcı olarak kullanılabilir. Yıllardır, kanserle savaşmak için yeni teknolojilerle geleneksel yaklaşımları birleştiren birçok girişimde bulunulsa da nanoteknoloji hem tedavi hem de tanıda kapsamlı uygulamalar göstermiştir.^[4]