Memelilerin En Eski Atası Köpeğe Benzeyen Bu Yırtıcı Olabilir!

Pek memelilere benzemeseler de ilk gerçek memeliler yaklaşık 200 milyon yıl önce, dinozorlar hala Dünya'da dolaşırken ortaya çıkmaya başladı. Bununla birlikte, terapsitler bugün memelilerde görülen önemli özelliklere sahipti. Bunlar arasında kafatasının yanlarında çene kasının tutunması için bir delik olması ve sonunda memelilerin iç kulak kemiklerine evrimleşecek olan kemikler bulunuyordu.

Şimdi ise bilim insanlarından oluşan bir ekip, türünün en eski üyesi olan ve bugüne kadar keşfedilmiş en eski terapsit olabilecek yeni bir fosil buldu. Köpeğe benzeyen kılıç dişli yırtıcı, Nature Communications dergisinde yayınlanan bir çalışmada tanımlandı.^[1]

Bu yeni tür henüz resmi bir bilimsel ismi olmasa da gorgonopsiyanlar olarak adlandırılan bir terapsit kladının üyesidir. Çalışmanın ortak yazarı ve Chicago’daki Field Müzesi'nde paleomammalog olan Ken Angielczyk şöyle anlatıyor:

Gorgonopsiyanlar, memelilere yaşayan diğer hayvanlardan daha yakın akrabadır. Günümüzde yaşayan herhangi bir torunları yok. Bizim doğrudan atalarımız olmasalar da doğrudan atalarımız olan türlerle akrabalar.

Bilinen en eski gorgonopsiyanlar yaklaşık 265 milyon yıl öncesine aitti. Ancak yeni fosil, 270 ila 280 milyon yıl öncesine tarihleniyor ve bu süreyi 5 ila 10 milyon yıl geriye çekiyor. Çalışmanın yazarlarından İspanya'daki Institut Català de Paleontologia Miquel Crusafont'ta Hesaplamalı Biyomekanik ve Evrimsel Tarih Grubu Başkanı Josep Fortuny ise şöyle söylüyor:

Bulduğumuz örnek, gezegendeki en eski gorgonopsiyan olabilir.

Fosiller, Akdeniz'de bulunan bir İspanyol adası olan Mayorka'da bulundu. Ancak gorgonopsiyanlar döneminde Mayorka bir ada değildi, Pangea süper kıtasının bir parçasıydı. Gorgonopsiyanlar, burada beslendikleri otçul sürüngenlerle birlikte yaşamış olabilir.

Ekip, İspanya'da bulunan fosil kalıntıları arasında neredeyse eksiksiz bir şekilde korunan bir bacağı inceleme fırsatı da yakaladı. Bu uzvu konumunu inceleyen uzmanlar hayvanın daha dikey bir şekilde hareket ettiğini düşünüyor. Daha yatay bir hareket şekline sahip sürüngenlerin aksine, gorgonopsiyanların bacakları daha dikey konumlanmıştı. Bu da bu hayvanların sürüngenler ile memeliler arasında bir hareket biçimine sahip olduğuna işaret ediyor. Bu hareket biçimi, onlar için yürümek ve hatta koşmak için daha verimli olabilir. çalışmanın ortak yazarı Rafel Matamales şöyle anlatıyor:

Bu kadar çok kemik kalıntısı bulmamız gerçekten şaşırtıcı. Kafatası, omur ve kaburga parçalarından çok iyi korunmuş bir uyluk kemiğine kadar pek çok şey bulduk. Aslında, bu kazıya başladığımızda Mayorka'da bu türden bir hayvana ait bu kadar fazla kalıntı bulmayı hiç beklemiyorduk.

Bulunan kemikler, ekibin hayvanın neye benzediği ve nasıl yaşamış olabileceğine dair bazı fikirler edinmesini de sağladı. Angielczyk, şöyle diyor:

Bu hayvanı sokakta yürürken görseydiniz orta boy bir köpeğe, belki bir husky büyüklüğünde bir şeye benzediğini düşünebilirdiniz. Ancak bu tam anlamıyla doğru olmazdı. Kürkü yoktu ve köpeğe benzeyen kulakları da bulunmuyordu Yine de bu, bilim insanlarının şimdiye kadar bulduğu uzun, kılıç benzeri köpek dişlerine sahip en eski hayvan.

Bu keskin kılıç dişlerinden yola çıkan ekip, bu gorgonopsiyan türünün döneminin en iyi etçil yırtıcılardan biri olduğunu düşünüyor. Bu fosil gorgonopsiyan, en yakın akrabalarından on milyonlarca yıl daha önce yaşadığı için bilim insanları memelilerin evrimsel tarihi konusunda yeni bilgiler edinebilir. Memelilerin evrimsel tarihindeki bu kritik aşama, kendi türümüzün kökeni hakkında yeni bilgiler edinmemizi sağlayabilir. Angielczyk, şöyle bitiriyor:

Dinozorlar döneminden önce, memeliler vardı. Bu memelilerin çoğu, günümüzdeki memelilere benzemiyordu. Ancak geniş bir çeşitliliğe sahip oldukları için ekolojik olarak çok farklı roller üstlenmişlerdi. Bu yeni fosil keşfi, memelilerin nasıl evrimleştiğine dair bulmacanın bir başka parçası.