Mars'tan Dünya'ya Gelen Gök Taşında Azot Tespit Edildi!

Azot, bilinen tüm yaşam formları için gereklidir. Şu anda bu keşfin bazı biyolojik unsurlar tarafından üretildiğini gösteren hiçbir kanıt bulunmasa da bu, Mars’ın bir zamanlar su içeren ve organik madde bakımından zengin, hayatın başlaması için mükemmel mavi bir gezegen olma olasılığını değiştirmiyor. Tokyo Teknoloji Enstitüsü’nden kimyager Atsuko Kobayashi şöyle diyor:

Güneş Sistemi tarihinin başlarında Mars, muhtemelen, karbon açısından zengin gök taşları, kuyruklu yıldızlar ve toz parçacıkları gibi organik maddelerin yağmuruna uğradı. Bunlardan bazıları tuzlu suda çözünmüş ve karbonatların içinde saklı kalmış olabilir.

Azotu taşıyan organik maddelerin nasıl ortaya çıktığını söylemek zor, ancak elde edilen sonuçlar doğrultusunda Mars’ın bir zamanlar Dünya’ya benzer ve yaşama daha elverişli olduğu, ayrıca kendi azot döngüsüne de sahip olduğu tahmin ediliyor. Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmanın yazarları şöyle diyor:

Kökeni ne olursa olsun, erken/orta Noachian Dönemi’nde Mars’ta organik ve indirgenmiş azotun varlığı, Mars azot döngüsünün önemini gösteriyor.

Dünya'ya düşen söz konusu gök taşı, muhtemelen bir gök taşı etkisiyle Mars’tan yaklaşık 16 milyon yıl önce fırladı ve o zamandan beri zaman ve mekanın akıl ermez uzunluğundan günümüze kadar ulaşmayı başardı. ALH84001 olarak adlandırılan bu gök taşı, 1984 yılında Antarktika’nın Allan Tepeleri’nde bulundu ve bilim dünyasında oldukça ünlü oldu. Yapısında yaklaşık 4 milyar yıl önce Mars’taki bir çeşit tuzlu sıvıdan gelmiş gibi görünen turuncu renkte karbonat içerikli maddeler bandırıyor.

Nature Communications

Yıllar boyunca, bazı bilim insanları, bu gök taşında bakteri benzeri mikrobiyal fosiller bulunduğunu öne sürdüler, fakat bunların varlığını açıklayabilecek biyoloji-harici açıklamalar da var. Mars gök taşları, Kızıl Gezegen’in tarihi üzerine sahip olduğumuz en iyi ipuçlarından bazılarıdır, ancak bu taşlar Dünya’ya düştüğü için ne kadarının gerçekten Mars gök taşı olduğunu söylemek zor.

Gezegenler arası kontaminasyon geçmişte ciddi bir sorun olmuştur, ancak şimdi yeni tekniklerin ve en son teknolojilerin kullanılmasıyla beraber araştırmacılar, tespit edilen azot içerikli organik maddelerin “büyük olasılıkla Mars kökenli” olduğunu düşünüyorlar. Yakınlardaki magmatik kayaçların örneklerinde azota rastlanmadı, bu durum da bu organik moleküllerin sadece gök taşının içerdiği karbonatta olduklarını düşündürüyor.

4 milyar yıl boyunca hapsolmuş ve uzayda korunmuş olan bu keşif, doğru koşullarda yaşam vadeden kanıtların ne kadar uzun süre hayatta kalabileceğini gösteriyor. NASA’nın Curiosity adlı keşif aracı, Mars’ta azot ve bazı organik bileşikler keşfetmiş olsa da, tüm bu teknik çalışmaları uzaktan gerçekleştirmek ve doğrulamak zordur. Dünya’da, doğru noktaları doğru yöntemlerle test ettiğimize emin olarak daha dikkatli çalışabiliyoruz. Çalışmanın yazarları şöyle diyor:

ALH84001’in bir kaya parçasından birkaç karbonat tanesi kazıyarak gümüş çift taraflı yapışkan bant ile her bir karbonat tanesini inceleyebiliyoruz.

NASA

Bu dikkatli çalışma Curiosity’nin yapmakta olduğu bir şey değil. Bu yüzden ALH84001 gibi gök taşları bize bir alternatif sunabilir, bu da bilim insanlarına bu gezegenin tarihini ve oraya gitmek zorunda kalmadan yaşama dair potansiyelini araştırmasına izin verebilir.