Küçük Hayvanlar Dünya'yı Ağır Çekimde Görüyor: Köpeğiniz Neden Hiperaktif?

Yeni araştırmalar gösteriyor ki kuşlar, köpekler gibi küçük hayvanlar ve küçük çocuklar, dünyayı geri kalanımızdan daha yüksek bir çerçeve hızıyla (kare hızı, frame rate) algılıyor. Bunun sonucunda, bu küçük hayvanlar hayatı kalıcı bir Matrix kurşunu hızında yaşayıp etraflarındaki her şeyi yavaş çekimde hareket ediyor gibi görüyorlar. Bu, evrimsel olarak küçük hayvanlar ve böceklerin kendilerinden büyük fakat hızlı yırtıcılardan sakınabilme ihtiyacı ile açıklanıyor. 

Bu algı farkı, Dublin Trinity Koleji'nce (TCD) yapılan araştırmalara göre, görsel sistemin işlediği zaman bilgisinin maksimum hızındaki farklılık dolayısıyla oluşmaktadır. Muhtemelen farkında olduğunuz gibi, insanlardaki görsel sistemin hızı oldukça düşüktür; yaklaşık 100 fps'ye(saniye başı görülen çerçeve hızı) kadar çıkan değişim algısı ile saniyede ortalama 10 tekil görüntü görür. TCD araştırmacılarına göre, bedeni küçük ve metabolik hızı yüksek olan hayvanlardaki hız daha yüksektir, bunun tersi de doğrudur. 

Bu teoriyi test etmek için, araştırmacılar kritik titreşim kaynaşma frekansı adı verilen bir teknik kullandılar. İsminden belli olacağı gibi; bu teknik, görsel sistem bariz, sabit bir ışık algılayana kadar titreşen ışığın sıklığını yükseltir. Araştırmacılar kedilerden, kertenkelelere, kaplumbağalara kadar 30 dan fazla tür üzerinde deneme yaptılar, ve beden büyüklüğü ile metabolik hız ve zaman algısı arasında güçlü bir ilişki olduğunu buldular. Bir bilim blogu olan io9'a göre araştırmacılar sineklerin görsel sistem hızının insanlardan 4 kat daha hızlı olduğunu, ancak çok yavaş bir metabolizmaya sahip olan deri sırtlı deniz kaplumbağasının görsel sisteminin insanlardan 4 kat yavaş bulmuşlardır. 

Bir başka deyişle, bir sinek ya da sincap gibi başka bir küçük hayvan dünyayı gerçekte, insanların yüksek hızlı kamera görüntülerini algıladığı gibi algılar. Küçük bir hayvana göre, dünyanın çoğu kısmı yavaş çekimde hareket eder gibidir. Köpeğimizin ya da kanaryamızın gözünde, biz muhtemelen hantal hantal yürüyen devleriz. Onların etrafta çılgınca koşmak, hızla kaçan avı yakalamak gibi günlük etkinlikleri ise onlara normal hız gibi gelir; tıpkı insanlara göreceli olarak yavaş bir hızla etrafta dolanmanın güzel gelmesi ama bir kaplumbağanın bir şey yapmasını izlerken sıkılmaları gibi. 

Zaman bilgisini işlemekteki bu fark, en çok, bizim algılarımıza göre gayet heyecanlı ve süreksizce hareket ediyor görünen küçük bir hayvana, mesela küçük bir kuşa baktığınızda barizdir. Küçük köpekler, kediler, ve çocuklar bile daha büyük ya da yetişkin kardeşlerine göre çok daha çılgın/hiperaktif gibi görünür. Kendilerine göre ise onlar normal, rahat tempolarında hareket ediyorlar. Bir hayvan büyüdükçe, fiziksel ölçüleri arttıkça ve metabolizmaları yavaşladıkça, görme hızları da yavaşlamaya başlar. Bu durum neden çocukların ve köpek yavrularının sürekli bir acele içinde olduğunu düzgünce açıklıyor.