Kozmik Uçurum: James Webb Uzay Teleskobu, Yıldız Doğumevini (NGC 3324, Karina Nebulası) Gözledi!

Mehtaplı bir akşamda ufukta görünen sarp dağlara çok benzeyen bu görüntü, aslında Karina Bulutsusu'ndaki yakındaki genç ve yıldız oluşturan bir bölge olan NGC 3324'ün kenarıdır. NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'ndaki Yakın Kızılötesi Kamera (NIRCam) tarafından kızılötesi ışıktan faydalanarak yakalanan bu görüntü, yıldız doğumunun önceden gizlenmiş alanlarını ortaya koymaktadır.

Kozmik Uçurum olarak adlandırılan bölge, aslında yaklaşık 7600 ışıkyılı uzaklıktaki NGC 3324'ün içindeki devasa bir gaz boşluğunun kenarıdır. Kavernöz (boşluklu) bölge, bu görüntüde gösterilen alanın üzerinde, balonun merkezinde yer alan son derece büyük, sıcak, genç yıldızlardan gelen yoğun morötesi radyasyon ve yıldız rüzgarları tarafından bulutsu içine oyulmuştur. Bu yıldızlardan gelen yüksek enerjili radyasyon, bulutsunun duvarını yavaş yavaş aşındırarak şekillendirmektedir.

• James Webb Uzay Teleskobu'nın NIRCam ve MIRI enstrümanları tarafından çekilen NGC 3324 ("Kozmik Uçurum") fotoğrafını çok yüksek çözünürlükte indirmek isterseniz PNG (124.71 MB) veya TIFF (136.99 MB) formatlarında indirebilirsiniz.

Yaklaşık 7.600 ışıkyılı uzaklıkta bulunan NGC 3324, ilk olarak 1826'da James Dunlop tarafından kataloglanmıştır. Güney Yarımküre'den görülebilen bu bulut, Karina takımyıldızında bulunan Karina Bulutsusu'nun (NGC 3372) kuzeybatı köşesinde yer almaktadır. Karina Bulutsusu, Anahtar Deliği Bulutsusu'na ve Eta Karina adlı aktif ve kararsız bir hiperdev yıldıza ev sahipliği yapmaktadır.

James Webb Uzay Teleskobu üzerinde bulunan NIRCam, yüksek çözünürlüğü ve benzersiz duyarlılığı sayesinde, önceden gizlenmiş yüzlerce yıldızı ve hatta arka planda kalmış çok sayıda galaksiyi ortaya çıkarabilmektedir. Örneğin bu fotoğrafta şu detayları görmek mümkündür:

• Astronomik "sıradağlardan" yükseliyormuş gibi görünen "buhar", aslında sıcak ve iyonize gaz ile yoğun ultraviyole radyasyon nedeniyle bulutsudan akan sıcak tozdur.
• Dramatik sütunlar, genç yıldızlardan gelen kabarcıklı ultraviyole radyasyona direnerek, parlayan gaz duvarının üzerinde yükselmektedir.
• Kabarcıklar ve boşluklar, yeni doğan yıldızların yoğun radyasyonu ve esen yıldız rüzgarları nedeniyle oluşmaktadır.
• Altın renginde görünen önyıldız jetleri ve akıntıları, tozla kaplanmış, doğmakta olan yıldızlardan fırlamaktadır.
• Sırtın üst merkezinde bir "patlama" görülmektedir ve bu patlamadan, yıldızlararası ortama gaz ve toz püskürtmektedir.
• Eğik bir silindir gibi görünen sıra dışı bir "kemer" görülmektedir.

Bu çok erken yıldız oluşum periyodunu yakalamak zordur çünkü tek bir yıldızın doğumu için sadece 50.000 ila 100.000 yıl kadar sürer; ancak Webb'in aşırı duyarlılığı ve mükemmel uzaysal çözünürlüğünün, bu nadir olayı yakalamayı sıradan bir olay hâline getirmesi beklenmektedir.

James Webb Uzay Teleskobu'nun Orta-Kızılötesi Enstrümanı'nın (MIRI) gözünden genç yıldızlar ve onların tozlu, gezegen oluşturan diskleri, orta kızılötesi dalgaboylarında parlak bir şekilde parlamaktadır ve bu nedenle fotoğraft pembe ve kırmızı görünmektedir. MIRI, toza gömülü yapıları ortaya çıkarmak konusunda çok iyidir. Örneğin devasa jetlerin ve akıntıların yıldız kaynaklarını ortaya çıkarabilmektedir. MIRI ile bakıldığında, bu astronomik sırtların yüzeyindeki sıcak toz, hidrokarbonlar ve diğer kimyasal bileşikler parlayarak pürüzlü kayaların görünümünü verir.

Fotoğraf Dünya'dan 7600 ışık yılı (2300 parsek) uzaklığı göstermektedir ve yaklaşık 7.3 ark-dakika (16 ışık yılı) genişliğe sahiptir. 3 Haziran 2022'de çekilen fotoğrafta; F090W (mavi), F187N (cyan), F200W (yeşil), F335M (turuncu), F444W (kırmızı), F470N (sarı) tipi filtreler kullanılmıştır. Fotoğraf kompozittir; dolayısıyla tek bir kareden oluşmamakta, birden fazla karenin birleştirilmesiyle inşa edilmektedir.