Bilim insanları farelerde beynin hipokampus adı verilen bölgesinde korku veren anılar oluşmasını önleyen nöronlar keşfetti. Bu engelleyici nöronlar bir yere ya da kapsama ait tarafsız anıların, aynı zamanda vuku bulan can sıkıcı olaylar tarafından lekelenmemesini temin ediyorlar. Ekibin dediğine göre bu çalışma, ileride travma sonrası stres bozukluğu gibi durumlardaki sinirsel temeli anlayabilmemize yardım edebilir.
Çalışma Science dergisinde yayımlandı. New York'taki Columbia Üniversitesi'nden Attila Losonczy hipocampuste belli bir kapsama ait anıların nasıl saklandığı ve sonra bu anının korku veren olaydan nasıl ayrıldığı ile ilgileniyordu. Fare beyinlerindeki tekil hücrelere bakıldığında, korku hafızasını beynin doğru parçasında yer almaları için biçimlediren ve aracı nöron verilen engelleyici nöronlar buldular. BBC kanalında Science in Action programında Dr Losonczy şöyle dedi:
Bu hücreler göze çarpan kötü bir olay tarafından etkin hale geliyor ve bir tür süzgeç gibi hareket ediyorlar. Bu güçlü, göze çarpan olayla ilgili istenmeyen bilgileri engelleme işlevinde olabilirler. Böylece, hipokampus bağlamsal bilgiyi güvenli ve bağımsız bir şekilde, bu can sıkıcı olaydan kaynaklanan potansiyel zararlı etkileşim olmadan işleyip depolayabiliyor. Fareler belli bir ortamda korku tepkisi vermeleri için şartlandığı zaman, daha sonra o ortamı kötü olayla bağdaştırıyordu.
Ancak biliminsanları bu engelleyici nöronları devre dışı bıraktığında, fareler artık korku göstermediler. Bu demek oluyor ki ekip farenin korku veren anıları biçimlendirmesini engelleyebildi. Bu olay, aracı nöronların korku hafızasını önce kodlayıp bundan sonra beynin başka kısımlarına aktarmasının önemini gösteriyor. Dr Losonczy şöyle açıklıyor:
Bir dahaki sefere bu itici uyaran var olmadığında da o içeriği doğru bir şekilde hatırlayabiliyor olmalıyız. Bu içeriksel temsil daha sonra hipokampusten amigdala gibi korku veren olay ile kapsam arasında asıl bağdaştırmayı yapan beynin diğer alanlarına geçiyor. Kapsamın ve korkunun nasıl öğrenildiği ve özel nöronların nasıl buna dahil olduğunu anlamak, biliminsanlarına endişe ya da travma sonrası stres bozukluğu yaşayan insanları anlamakta fayda sağlayacak. Eğer beynimizin devrelerinin normal şartlarda hafızaya nasıl etki ettiğini anlarsak, ruhsal bozukluklarda aslında neyin ters gittiğini anlamayı deneyebiliriz.
Paralel İşleme Araştırma ekibinde yer almayan Amerika Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden Xu Liu; çalışmanın, farenin beynini gözlemleyip hayvanın öğreniyor olduğu zamanda hücre hareketlerini yakından incelemek için zekice tasarlanmış olduğunu söylüyor:
Bu çalışma hipokampusun olumsuz uyanların etkisini yoksayarak içeriği nasıl kodladığı bilmecesini çözüyor. Bu, beyinde üst üste gelen girdilerin geçici olarak serbest kalıp ileride ayrı hatlarda işlenmek üzere ayıklandığı paralel işlemciliğe ait bir düzeneği gösteriyor.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
8
-
4
-
3
-
3
-
2
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: BBC | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 16:38:15 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2002
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in BBC. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
