Köpekbalıklarını Daha Etkili Bir Şekilde Korumak İçin İlk Kez Koruma Odaklı Bir Habitat Haritası Üretildi!

Bugüne kadar köpek balığı, vatoz ve sıçansı türleri, deniz koruma alanlarının planlamasında yeteri kadar dikkate alınmamıştı. Ancak IUCN SSC Köpek Balığı Uzman Grubu, IUCN Okyanus Takımı ve IUCN Deniz Memelileri Koruma Alanı Görev Gücünden araştırmacıların Frontiers in Marine Science dergisinde yayımladıkları makale, yeni bir yapı geliştirdi.^[1] Bu yapıyla köpek balıklarının, koruma alanlarının tasarımlarında göze alınma durumunun temelden değişmesi planlanıyor. Böylece, yok olma tehlikesiyle yüz yüzeyken son derece ihtiyaç duydukları koruma sağlanabilir. IUCN Okyanus Takımı Danışmanı Ciaran Hyde şöyle açıklıyor:

Birçok köpek balığı, vatoz ve sıçansı türü hakkında öğrenmemiz gereken daha çok şey var. Maalesef birçok çalışma, çoğu koruma alanlarının bu türleri yeterli bir şekilde koruyamadığını belirtiyor. Önemli Köpek Balığı ve Vatoz Alanları (ISRAs), bu türlerin biyolojik ve ekolojik ihtiyaçları hesaba katılarak özellikle tasarlanmış ölçütler ile onlar için alan belirlememizde yardımcı olacak.

Uç yırtıcılar olarak köpek balıkları, ekosistemin dengede kalması için hayati derecede önemli işlevler sağlıyor. Köpek balıkları, balık topluluklarını şekillendiriyor ve türlerin çeşitliliğini koruyor. Ayrıca deniz eriştesi yataklarını koruyarak okyanuslarımızın daha fazla karbon tutmasına yardımcı oluyorlar. IUCN Okyanus Takımı Programı yöneticisi Lynn Sorrentino şuna dikkat çekiyor:

Köpek balıklarını, vatozları ve sıçansıları kaybetmek sadece tüm okyanus ekosisteminin sağlığını değil, aynı zamanda birçok ülkenin gıda güvenliğini de etkileyecek.

İnsan Tehditlerine Karşı Savunmasız!

Tüm bunların yanı sıra, uç yırtıcı oluşları onları insan kökenli tehditlere karşı daha savunmasız kılıyor. Özellikle sahil kıyılarında yaşayıp temel protein kaynağı olarak balıklara bağlı olan geniş toplulukların yaşadığı tropik ve kıyısal bölgelerdeki balıkçılık faaliyetleri, bu türlerin birçoğunu etkiliyor. IUCN SSC Köpek Balığı Uzman Grubu başkanı Dr. Rima Jabado şöyle açıklıyor:

Köpek balıkları uzun ömürlü türlerdir. Çoğunun cinsel olgunluğa ulaşması çok uzun zaman alıyor ve çok az yavru doğuruyorlar. Bu, onları balıkçılık baskısına karşı özellikle savunmasız yapıyor. Yüksek nesil tükenme riskiyle türlerin tahmini %37'lik bir kısmıyla bu balıklar, biyolojik çeşitlilik kriziyle karşı karşıyalar. ISRA projesinden gelecek sonuçlar, bizi izleyeceğimiz plan hakkında bilgilendirecek. Ayrıca köpek balıkları, vatozlar ve sıçansıların hayatta kalması için önemli olan bölgelerin de alan planlamasına katılmasını sağlayacak.

Uzmanlar, Koruma Ajansları ve Hükümetler Tarafından Geliştirildi!

ISRA Ölçütü üzerine çalışma, Denizlerimizi Kurtarın Vakfı tarafından desteklendi. Çalışma köpek balığı uzmanları, koruma ajansları ve hükümetleri içeren bir işbirlikçi süreç ile yürütüldü.

Çalışma içerisinde dört ölçüt ve yedi alt ölçüt bulunuyor. Bunlar, köpek balıklarının kompleks biyolojik ve ekolojik ihtiyaçlarını göz önüne alıyor. Bu esnada; tehlikede veya sınırlı çeşitlikteki türler için önemli bölgeleri, yaşam öyküsü karakteristiklerini ve hayati fonksiyonlarını (üreme, beslenme, dinlenme, hareket etme) destekleyen belirli habitatları, ayırt edici özellikleri ve alan içerisindeki türlerin çeşitliliğini de yabana atmıyor. UCN Deniz Memelileri Koruma Alanı Görev Gücü başkan yardımcısı ve IUCN SSC Memeli Deniz Hayvanları Uzman grubu başkanı Dr. Giuseppe Notarbartolo di Sciara şöyle söylüyor:

ISRA'ların bilimin karar mercilerine, yöneticilere ve deniz kullanıcılarına sunabileceği en iyi ve en güncel yer tabanlı bilgileri içermesini sağlamak için gerekli tüm çabalar sarf ediliyor. ISRA programı, gittikçe tüm okyanus (ve ilgili iç suları) yüzeyini kaplarken dünya çapında köpekbalığı uzmanları topluluğundan fazlaca bir katılım bekleniyor.