Andrey Tarkovski (İngilizce: Andrei Tarkovsky; Rusça: Андрей Тарковский)

Andrey Tarkovski (tam adıyla Andrey Arsenyeviç Tarkovski), 4 Nisan 1932'de Sovyetler Birliği'nin Ivanovo Oblastı'na bağlı Zavroje köyünde doğmuş, 29 Aralık 1986'da Fransa'nın Paris şehrinde yaşamını yitirmiştir. Tarkovski, sinema tarihinin en önemli yönetmenlerinden biri olarak kabul edilir ve eserlerinde derin felsefi, ruhani ve estetik unsurları birleştirerek kendine özgü bir sinema dili oluşturmuştur. Erken Yaşamı ve Eğitimi Andrey Tarkovski'nin babası, ünlü şair Arseniy Tarkovski'dir. Sanatla iç içe bir ortamda büyüyen Tarkovski, çocukluğunda müzik ve güzel sanatlarla ilgilendi. Moskova Devlet Sinematografi Enstitüsü'nde (VGIK) okudu ve ünlü yönetmen Mikhail Romm'un öğrencisi oldu. Bu eğitim, onun sinema anlayışının şekillenmesinde büyük rol oynadı. Kariyeri ve Filmleri Tarkovski, filmlerinde sık sık insanın varoluşsal sorgulamalarını, ruhani arayışlarını ve doğayla olan ilişkisini ele aldı. Filmografisinde, sinema tarihinde derin izler bırakan eserler bulunur: 1. Ivan'ın Çocukluğu (1962): Tarkovski'nin ilk uzun metrajlı filmi, savaşın yıkıcı etkilerini bir çocuğun gözünden anlatarak büyük beğeni topladı. 2. Andrey Rublev (1966): Orta Çağ Rus ikon ressamı Andrey Rublev'in hayatını konu alan bu film, Tarkovski'nin epik anlatı yeteneğini ortaya koyar. 3. Solaris (1972): Stanislaw Lem'in aynı adlı bilimkurgu romanından uyarlanan film, insan psikolojisini ve bilinci derinlemesine inceler. 4. Ayna (1975): Yönetmenin çocukluk anılarından ve kişisel deneyimlerinden yola çıkarak oluşturduğu, otobiyografik ve şiirsel bir yapımdır. 5. Stalker (1979): İnsanlığın anlam arayışını, bir "Bölge" ve içindeki gizemli "Oda" üzerinden metaforik bir şekilde işler. 6. Nostalji (1983): İtalya'da çekilen bu film, Tarkovski'nin sürgün yıllarında yaptığı çalışmalardan biridir. 7. Kurban (1986): Tarkovski'nin son filmi olan bu yapım, nükleer savaş tehdidi altında insanlığın kurtuluşu için yapılan bir fedakarlık hikayesidir. Sanatsal Üslubu ve Temaları Tarkovski'nin filmleri genellikle ağır bir tempoya, uzun plan çekimlere ve metaforlarla yüklü anlatılara sahiptir. Doğayı, su, ateş, toprak gibi unsurları sembolik bir şekilde kullanır. Temalarında ruhaniyet, insanın Tanrı ile ilişkisi, zamanın doğası ve ölüm üzerine derin felsefi sorgulamalar öne çıkar. Sürgün Yılları ve Ölümü Sovyetler Birliği'ndeki sansür baskısı nedeniyle, Tarkovski 1980'lerin başında ülkesini terk ederek İtalya'ya yerleşti. Bu süreçte, Batı'da çalışmaya devam etti ancak Sovyet hükümeti ailesinin ona katılmasına uzun süre izin vermedi. 1986 yılında akciğer kanseri nedeniyle Paris'te hayatını kaybetti. Mezar taşında, onu "Tanrı'ya sadık bir insan" olarak tanımlayan bir yazıt bulunur. Mirası Tarkovski, sadece sinema dünyasında değil, edebiyat, felsefe ve sanatta da büyük bir etki bıraktı. Filmleri ve düşünceleri, hem çağdaş hem de sonraki kuşak sinemacıları derinden etkiledi. Sinema teorisi üzerine yazdığı "Zamanın Mührü" (Sculpting in Time) adlı kitabı, sinemaya dair önemli bir kaynak olarak kabul edilir.