Kırmızı Et Tüketimi, Bağırsak Kanserine Neden Olan DNA Mutasyonu Riskini Artırıyor Olabilir!
- Basın Bildirisi
- Moleküler Biyoloji ve Genetik
- Onkoloji
Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Harvard Tıp Okulu'nda tıp profesörü ve Dana-Farber Kanser Enstitüsü'nde doktor olan Marios Giannakis tarafından Cancer Discovery dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmada, kolorektal kanser (bağırsak kanseri) hastalarında DNA hasarına işaret eden genetik mutasyonların, yüksek kırmızı et tüketimi ve kansere bağlı mortalitenin artmasıyla ilişkili olduğunu bulundu.
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı, 2015 yılında işlenmiş etin kanserojen olduğunu, kırmızı etin insanlar için muhtemelen kanserojen olduğunu açıklamıştı. Giannakis şöyle diyor:
Bir süredir işlenmiş et ve kırmızı et tüketiminin kolorektal kanser için bir risk faktörü olduğunu biliyoruz.
Giannakis, klinik-öncesi modellere göre yapılan deneylerin, kırmızı et tüketiminin bağırsakta kanserojen bileşiklerin oluşumunu destekleyebileceğini öne sürdüğünü, ancak hastalarda kolorektal kanser gelişimine sebep olan moleküler bağlantının doğrudan gösterilemediğini açıkladı. Şöyle diyor:
Eksik olan, kolorektal kanseri olan hastaların hücrelerinde, kırmızı etle ilişkilendirilebilecek mutasyonların keşfedilmesi. Kolon hücrelerinde kansere neden olabilen bu moleküler değişiklikleri tanımlamak, sadece kırmızı etin kolorektal kanser gelişimindeki rolünü desteklemekle kalmayacak, aynı zamanda kanserin önlenmesi ve tedavisi için yeni yollar sağlayacaktır.
Çalışma Nasıl Yürütüldü?
Kırmızı et alımıyla ilişkili genetik değişiklikleri belirlemek için, Giannakis ve meslektaşları, ülke çapında üç prospektif kohort çalışmasından birine, yani Hemşirelerin Sağlığı Araştırmaları ve Sağlık Profesyonelleri Takip Çalışması'na katılan kolorektal kanserli 900 hastadan alınan normal ve kolorektal tümör dokularından DNA dizilimi yaptılar. Tüm hastalar, daha önceden, kolorektal kanser teşhisinden önceki birkaç yıl boyunca diyetleri, yaşam tarzları ve diğer faktörler hakkında bilgi vermişti.
Sonuçlar
DNA dizileme verilerinin analizi sonucunda, normal ve kanserli kolon dokusunda, bir çeşit DNA hasarı türü olan alkilasyon göstergesi olan biyolojik bir imza da dahil olmak üzere birkaç mutasyon imzasının varlığı tespit edildi. Alkilleyici imza, işlenmiş veya işlenmemiş kırmızı etin tanı öncesi tüketimiyle önemli ölçüde ilişkiliydi, ancak kümes hayvanları veya balıkların tanı öncesi tüketimi veya diğer yaşam tarzı faktörleri ile ilişkili değildi. Kırmızı et tüketimi, bu çalışmada tanımlanan diğer mutasyon imzalarının hiçbiriyle ilişkili değildi. Kırmızı et tüketimini distal kolondaki kanser insidansı ile ilişkilendiren önceki çalışmalara paralel olarak, Giannakis ve meslektaşları, distal kolondan alınan normal ve kanserli dokunun, proksimal kolondan alınan dokudan önemli ölçüde daha yüksek alkilleme hasarına sahip olduğunu buldular.
Araştırmacılar, bir tahmin modeli kullanarak, alkilasyon kaynaklı mutasyonun potansiyel hedefleri olarak KRAS ve PIK3CA genlerini tanımladılar. Bu tahminle tutarlı olarak, kolorektal kanserde yaygın olarak gözlenen KRAS G12D, KRAS G13D veya PIK3CA E545K sürücü mutasyonlarını barındıran kolorektal tümörlerde, bu mutasyonları olmayan tümörlere kıyasla alkilleyici imzanın daha fazla zenginleştiğini buldular. Alkilleyici imza, ayrıca hastanın hayatta kalmasıyla da ilişkiliydi: Tümörleri en yüksek düzeyde alkilleyici hasara sahip olan hastaların kolorektal kanserden ötürü ölüm riski, daha düşük hasar düzeyine sahip hastalara kıyasla %47 daha fazlaydı. Giannakis şöyle diyor:
Çalışmamız ilk kez kolon hücrelerinde alkilleyici bir mutasyon imzasını tanımladı ve bunu, kırmızı et tüketimi ve kanser sürücüsü mutasyonlarıyla ilişkilendirdi. Bu bulgular, kırmızı et tüketiminin KRAS ve PIK3CA genlerinde kansere neden olan mutasyonlara yol açan alkilleyici hasara neden olabileceğini ve böylece kolorektal kanser gelişimini teşvik edebileceğini göstermektedir. Verilerimiz ayrıca kırmızı et alımını kolorektal kanser için bir risk faktörü olarak desteklemekte ve ayrıca bu hastalığı tespit etme, tedavi etme ve önleme konusunda fırsatlar sunmaktadır.
Giannakis'e göre eğer ki doktorlar genetik olarak alkilleyici hasar biriktirmeye yatkın bireyleri belirleyebilirlerse, kesin bir önlem olarak bu bireylerin kırmızı et alılmlarını sınırlandırmalarını tavsiye edebilirler. Ek olarak, alkilleyici mutasyon imzası, kolorektal kanser geliştirme riski daha yüksek olan hastaları belirlemek veya kanseri erken bir aşamada tespit etmek için bir biyobelirteç olarak kullanılabilir. Hasta sağkalımı ile ilişkisi nedeniyle, alkilleyici imza prognostik bir biyobelirteç olma potansiyeline de sahip olabilir. Ancak Giannakis, bu olasılıkları keşfetmek için gelecekteki çalışmalara ihtiyaç olduğunu belirtiyor.
Kısıtlamalar
Kohort çalışmalarında tüm kolorektal kanser vakalarından doku örnekleri alınamadığından, çalışmanın bir sınırlaması, çalışma katılımcılarının olası seçim yanlılığıdır. Giannakis ve meslektaşlarının güncel çalışmaları, çeşitli hasta gruplarında kırmızı et alımının ve alkilleyici hasarın potansiyel rolünü araştırmaktadır.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
7
-
6
-
3
-
2
-
2
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/05/2025 06:27:39 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10599
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
