Kırmızı Dudaklı Yarasabalığı, Doğal Seçilim ve Cinsel Seçilimin Etkilerinin Harika Bir Birleşimi!
Kırmızı Dudaklı Yarasabalığı (Ogcocephalus darwini) ismiyle bilinen bu acayip görünüşlü canlı, Darwin'e Evrim Kuramı hakkında ciddi miktarda ilham veren Galapagos Adaları'nda, 30 metreden daha derin sularda bulunmaktadır.[1] Ayrıca Peru açıklarında da rastlanmıştır. Türü meşhur eden özelliği, ilk bakışta göze çarpan kıpkırmızı "dudak" yapısıdır.
Ancak onları ilginç kılan özellikleri bu değildir. Tür, aynı zamanda evrimsel sürece yönelik çok ilginç bir özelliği daha barındırmaktadır: Deniz tabanında yüzgeçleri kullanarak yürüme! Yarasabalıkları, bir balıktan beklenecek olanın aksine, yüzme konusunda oldukça başarısızdırlar ve yüzmeye yönelik birçok özellikleri körelmiştir. Pektoral yüzgeçleri su tabanında yürüyecek şekilde özelleşmiştir; bu nedenle bu yapıları "yüzgeç" olarak kullanmakta pek iyi değildirler.
Deniz tabanında yürüyen bu ilginç görünümlü canlı, diğer küçük balıklar ve omurgasızlarla (ıstakozlar, yengeçler, solucanlar ve yumuşakçalarla) beslenirler.[2] Bunu yapmalarını kolaylaştıran bir unsur, ters gölgelendirme adı verilen bir kamuflaj özelliğidir. Yukarıdan bakıldığında deniz tabanı ile aynı renkte sırta sahip olan bu balıkları görmek çok zordur. Aşağıdan bakıldığındaysa, karınları ile suyun yüzeyinin rengi oldukça uyumludur. Bu nedenle hem avcıları onu görmekte zorlanır, hem de avları... Tıpkı köpekbalıklarında olduğu gibi.
Oldukça yakın zamanda keşfedilmiş tür hakkındaki araştırmalar halen sürmektedir ve 40 santimetre büyüklüğe erişebilen bu ilginç balık türü hakkında öğreneceğimiz çok şey var. Fakat kırmızı dudak yapısının, yumuşak bir dokuya sahip olduğunu biliyoruz. Biyologlar, kırmızı dudak yapısının çiftleşme konusunda avantaj sağladığı ve cinsel seçilim sebebiyle evrimleştiğini düşünüyorlar. Özellikle de tek bir ortamda toplanarak eşleriyle çiftleşen bu balıkların, daha kaliteli bireyleri ayırt etmek için bu dudak parlaklığından faydalandığı düşünülüyor.[2]
Şu anda türün soyunu riske atan en büyük tehdit unsuru, avcılardan ziyade, deniz sıcaklıklarının küresel ısınmaya bağlı olarak artıyor olması. Buna bağlı olarak av miktarı azalıyor ve yeterince beslenemeyen balıklar, açlık nedeniyle ölüyorlar.[3]
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
7
-
5
-
4
-
4
-
2
-
2
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
- ^ FishBase. Ogcocephalus Darwini Summary Page. (25 Mayıs 2007). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2020. Alındığı Yer: FishBase | Arşiv Bağlantısı
- ^ a b Strange Animals. Red-Lipped Batfish. (13 Ekim 2011). Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Strange Animals | Arşiv Bağlantısı
- ^ Galapagos Conservation Trust. Red-Lipped Batfish. Alındığı Tarih: 22 Ağustos 2020. Alındığı Yer: Galapagos Conservation Trust | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 06/07/2025 04:28:02 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1035
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
