Kırımlı Amatör Astronomun Tespit Ettiği Gök Cismi, Yeni Bir Yıldızlararası Misafir Olabilir!

Son birkaç gündür astronomi dünyasını meşgul eden yeni bir keşif var. Heyecanın merkezindeki nesne, Gennady Borisov isimli, Kırım’da çalışan bir amatör astronomun 30 Ağustos 2019’da keşfettiği gök cismi. Borisov’un 0.65 metrelik kendi teleskobuyla yaptığı ilk gözlemlerinden sonra, cisim Uluslararası Astronomi Birliği’nin (IAU) Dünya’ya yakın cisimleri tanımladığı NEOCP veri tabanına gb00234 koduyla eklendi. Yaklaşık bir hafta sonra da Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Dünya’ya yakın cisimleri inceleyen NEOCC birimi, Hawaii’deki CFHT teleskobuyla takip gözlemlerinde bulundu. Son olarak da cisme, IAU’nun Harvard’daki asteroit merkezi tarafından C/2019 Q4 ismi verildi.

Gelelim C/2019 Q4'ü heyecan verici kılan özelliğine… Yapılan gözlemler, C/2019 Q4’ün, Güneş sistemi dışından geldiğini gösteriyor! Astronomiyle ilgili okuyucular için bir başka deyişle, cismin yörüngesi hiperbolik ve dışmerkezliliği yaklaşık olarak 3.

Dahası, C/2019 Q4 şu an hala Güneş’e yaklaşmaya devam ediyor! Keşfedildiğinde Güneş’e olan uzaklığı, Dünya’nın Güneş’ten uzaklığının yaklaşık olarak 3 katıydı. Aralık başı gibi Güneş’e, Aralık sonu gibi de Dünya’ya en yakın noktasından geçtikten sonra da Güneş sistemini terk edeceği tahmin ediliyor. Bu, astronomların C/2019 Q4’ü yaklaşık bir yıl boyunca gözlemleyebilecekleri anlamına geliyor.

Yapılan ilk gözlemler, C/2019 Q4’ün geniş bir kuyruğa sahip olduğunu gösteriyor. Bu kuyruk, Güneş'e yaklaşan ve yüzey sıcaklığı artan gök cismindeki buzulların su buharına dönüşmesiyle ortaya çıkan tanıdık bir fiziksel süreç. Bu nedenle C/2019 Q4, ismindeki C harfinden de anlaşılacağı üzere bir kuyruklu yıldız olarak sınıflandırıldı. Elbette, bu sınıflandırma zaman içinde daha fazla veri toplandıkça değişebilir. Aynı şekilde ilk gözlemler, cismin boyutlarının birkaç kilometre uzunlukta olabileceğini gösteriyor. Fakat yine de, C/2019 Q4’ün, üzerine düşen ışığın ne kadarını yansıttığını belirlemeden, boyutları hakkında net bir bilgi vermek pek mümkün değil.

C/2019 Q4’ü ilk duyduğunuzda aklınıza, yaklaşık 2 yıl önce keşfedilen ve Güneş sistemi dışından geldiğini bildiğimiz ilk cisim olan Oumuamua gelebilir. Fakat, C/2019 Q4’ün gözlemlenen kuyruğunun aksine, Oumuamua’da herhangi bir kuyruk gözlemlenmemişti. Aynı zamanda, Oumuamua’yı Güneş sistemini terk ederken keşfettiğimiz için, onu yeterince detaylı bir şekilde gözlemleyememiştik.

C/2019 Q4'ün ilk fotoğrafları cisim ufuk çizgisine yakınken çekildiği için, bu ilk gözlemlerin kalitesi henüz C/2019 Q4'ün yörüngesini hassas bir şekilde belirlememizi mümkün kılmıyor. Önümüzdeki aylarda aralıklarla toplanacak yeni veriler, C/2019 Q4’ün yörüngesini çok daha hassas bir şekilde belirlememizi sağlayacak. Daha sonra yapılacak olası tayfsal ölçümler de, C/2019 Q4’ün ne tür elementlerden yapıldığını ve ışığı yansıtma özelliklerini öğrenmemizi sağlayacak.

C/2019 Q4, Güneş sistemi dışından gelen ve detaylı bir şekilde inceleme fırsatı bulacağımız ilk cisim olabilir. Bu sayede diğer yıldız sistemlerinin yapıları ve Güneş sistemine benzerlikleri konusunda daha fazla bilgi edinebileceğiz. Bu arada, C/2019 Q4 yıldızlararası ortamdan gelmiş olsa da, çok büyük bir ihtimalle sıradan bir kuyruklu yıldız ve içinde küçük yeşil adamlar taşımıyor.