Karıncalar da Alet Kullanabiliyor: Siyah İthal Ateş Karıncaları, Kum Tanelerini Alet Olarak Kullanıyor!
Flickr Public Domain
- Çeviri
- Entomoloji
- Etoloji
Laboratuvar koşullarında gerçekleştirilen bir deneyde, bir karınca türünün ilk kez olağanüstü bir şekilde alet kullanımına adapte olabildiği gözlendi.[1] Önlerine, içinde şekerli su bulunan küçük kaplar konan karıncalar, su yüzeyinde durarak beslenebiliyordu; ama araştırmacılar yüzey gerilimini azalttığında, kum tanelerini kullanarak kurtulmayı başardılar. Wuhan'daki Huazhong Tarım Üniversitesi'nden ve araştırmanın baş yazarlarından Dr. Aiming Zhou şöyle diyor:
Karıncaların kumu kullanarak, şekerli suyu kaptan etkili bir şekilde dışarı çekip daha sonra kullanmak üzere bir düzenek hazırladığını gördük. Bu sıra dışı alet kullanımı yalnızca boğulma riskiyle mücadele etmekle kalmayıp şekerli suya ulaşmalarını da sağladı.
Kum yapıları o kadar verimliydi ki, karıncaların beş dakikada kaptaki şekerli suyun yarısını çekebildiği gözlendi.
Araştırmacılar, suyun yüzey gerilimini surfaktan kullanarak değiştirdi. Surfaktan derişimi %0.05'in üzerinde olduğunda - ki bu durum karıncalar için göz ardı edilmeyecek bir boğulma riski taşır, karıncaların şekerli suyu kaptan çıkarmak için kumdan yapılar inşa ettiği görüldü. Ayrıca normal şekerli suda yiyecek bulmaya çalışan karıncaların böyle şeyler inşa etmemesi de bu alet kullanımının adaptif bir davranış olduğunu gösteriyor.
Araştırmanın sonuçları sadece siyah ithal ateş karıncalarının (İng: "black imported fire ants" ya da kısaca BIFA) yiyecek bulmak için alet kullanabildiğini göstermekle kalmayıp ayrıca yiyecek arayışında risk artışını far edebilip buna karşılık olarak alet kullanım becerisi geliştirebildiklerini ortaya koyuyor. Makalenin diğer bir yazarı olan Birleşik Devletler Tarım Departmanının Tarım Araştırmaları Servisinde araştırmacı entomolog Dr. Jian Chen ise şöyle diyor:
Bazı karınca türlerinin özellikle sıvı yiyeceğe ulaşmak için alet kullanabildiğini biliyorduk; ancak siyah ithal ateş karıncalarının inanılmaz alet kullanımı karşısında şaşkına döndük. Bulgularımız ayrıca karınca ve diğer sosyal böcek türlerinin de yiyecek bulmak amacıyla dikkate değer bilişsel yetenekler sergileyebileceğine işaret ediyor.
Alet kullanımı çoğunlukla primatlarda ve bazı kuş türlerinde görülen ve bilişsel karmaşıklığın bir göstergesi olan bir davranıştır. Ancak bu omurgasızlarda yeterince çalışılmamış bir konudur; yine de önceden beri üzerinde çok fikir yürütülmüştür.
Siyah ithal ateş karıncaları, yani Solenopsis richteri, Güney Amerika'ya özgü bir tür olsa da şu sıralarda Birleşik Devletler'in güney bölgelerini de istila etmiş durumda. Hidrofobik dış iskeletleri su üzerinde kalmalarını sağlasa da doğa da sık sık boğulma tehlikesiyle karşı karşıya kalıyorlar. Bunun nedeni nektar ve bal özünün onlar için önemli bir karbonhidrat kaynağı olması.
Araştırmada bilim insanları, 2.5 cm derinliğindeki kaplara farklı surfaktan derişimine sahip şekerli su örnekleri koyarak boğulma riskini hesapladılar. Karıncalar tamamen şekerli sudan oluşan örnekte yüzeyde kalabiliyordu, ancak surfaktan miktarı arttıkça boğulan karınca sayısı da büyük miktarda arttı. Ekip, ayrıca karıncaların değişik oranlarda boğulma riski taşıdığı deneylerde kumdan ne tip yapılar inşa edeceğini test etmek için ortama tanecik boyutu değişen kum örnekleri koydu. Dr. Zhou şöyle diyor:
Deneylerimizi yalnızca laboratuvar ortamında ve sadece siyah ithal ateş karıncaları üzerinde yürüttük. Bu alanda daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.
Bundan sonraki adımlar bu davranışın başka karınca türlerinde nasıl yayılış gösterdiğini bulmak olacak. Dr. Chen, son olarak şunları söylüyor:
Çalışmamız bu ilginç konuya değinen ilk girişim. Makalemizin başkalarına da ilgili araştırmalar yapmak için ilham olacağını umuyorum.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
21
-
8
-
7
-
3
-
2
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Science Daily | Arşiv Bağlantısı
- ^ A. Zhou, et al. (2020). Ants Adjust Their Tool Use Strategy In Response To Foraging Risk. Functional Ecology. doi: 10.1111/1365-2435.13671. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 18:46:43 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9430
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Science Daily. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
