Johannes Kepler, Gözlemler ve İnançlar
- Özgün
- Bilim Tarihi
Johannes Kepler, kendisinin yaptığı son derece hassas gözlemlerin, uzun yıllardır beslediği inançları ile uyuşmadığını gördüğünde, rahatsız edici olan gerçekleri kabul etti. Zorlu gerçeği, en kıymetli hayallerine tercih etti. Bilimin kalbinde yatan budur.
Carl Sagan
Bilimde sorgulama merkezidir. Sorgulamanın olmadığı bir bilim hayal edemeyiz. Öyle ki, bilimin kendisini bile sorgularız. Ancak kimi zaman "bilimi sorguladığını" iddia eden kişilerin, bilimin güvenilirliği ile hızla "atıp tutma" seviyesine geçtiklerini görürsünüz. Çünkü bu kişilerin amacı bilimi "sorgulamak" değil, içten içe bilimin altını oyarak onun yok sayılabileceğini ispatlamaktır. Bilimi güvenilir bulmazlar, çünkü bilimin gücünü kabul ettikleri anda zincirleme olarak birçok "varsayılan fikir"lerini değiştirmeleri gerekecektir.
Bilim size şahsi inançlarınızla ilgili bir şey söyleyemez. Hatta bilim spesifik olarak size bir şey söyleyemez. Bilim, bizim onları bilip bilmememizden bağımsız olarak var olan "gerçekleri" bulup ortaya çıkarma sanatıdır. Gerçekler bizim isteğimize göre değişmeyeceğine göre, bilim de bize neyi gerçek kabul edip etmeyeceğimizle ilgili bir şey söyleyemez. Kütle çekimine inanmıyor olmanız, kütle çekiminin var olduğu gerçeğini değiştirmeyecektir. Bilim size "Kütle çekimini gerçek olduğuna inanmalısın." demez. Bilim size, "Kütle çekimi gerçektir." der. Yani bir yasayı belirtir. Bunun nedenlerini ve nasıllarını sunar, izah eder. Yani teorileri ortaya koyar. O noktadan sonra sizin bu gerçeklere ve teorilere olan "inancınız", bilimin ilgi alanı değildir. Sizin bileceğiniz iştir. Sizin inanmanız ya da inanmamanız, gerçeklere en ufak etki etmeyecektir.
İşte bu nedenle Carl Sagan, Cosmos belgeselinde sarf ettiği yukarıdaki sözlerin yanı sıra, "İnanmak istemiyorum, bilmek istiyorum." demiştir. Burada bilim insanlarının yaptığı, inançlarınızdan vazgeçin demek değildir. Bize kalırsa hiçbir aklı başında bilim insanı, bilimi kullanarak insanların inançlarından vazgeçirme cüretini barındırmamalıdır. Bilim insanının işi bu değildir. Bilim insanı, gerçekleri ortaya koyan insandır. Amacı, etrafına ışık saçmaktır. Bu ışığın etkisiyle insanlar, kendi doğru ve yanlışlarına karar verebilirler. Yani bilim insanları size doğruları veya yanlışları söylemezler, gerçekleri söylerler. Ondan çıkaracaklarınız, sizin bileceğiniz iştir. Elbette bilim, kudretli ve kıymetli gördüğünüz birçok inancınıza meydan okuyabilir. Bu meydan okuma, bilimin "kıllık yapma isteği"nden değildir. Gerçeğin, varsayılanlarınızdan farklı olabiliyor olmasındandır. Bilim de size bunu gösterir.
Biz Evrim Ağacı olarak bugüne kadar hiçbir okurumuza şunu veya bunu yapın, şöyle veya böyle düşünün, şuna veya buna inanın veya inanmayın demedik, demeyiz de... Biz gerçekleri elimizden geldiğince, dilimiz döndüğünce, bilgimiz yettiğince aktarırız.
Ondan ne anlayacağınız, ne çıkaracağınız, sizin bileceğiniz iştir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
2
-
2
-
2
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/04/2025 17:43:22 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3726
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
