Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

İri Beyinler Yeni Alışkanlıkları Beraberinde Getiriyor!

İri Beyinler Yeni Alışkanlıkları Beraberinde Getiriyor! Pixabay
2 dakika
3,695
Tüm Reklamları Kapat

Canlıların yeni alışkanlıklar edinmesi nelere bağlıdır? Milyonlarca yıl boyunca atalarından aktarılan genetik mirası ve popülasyon içinde öğrenilen davranışları neden başka bir davranışa tercih ederler?

Bir davranış canlıya, canlının habitatında veya göç ettiği yeni ekosistemde uyum başarısını arttıracak şekilde etki ediyorsa popülasyon içinde korunur hatta yaygınlaşabilir. Bu yazımızda canlıların yeni davranışlar kazanmasına etkili olan bir faktörden bahsedeceğiz: beyin iriliği. 2009 yılında hayvan davranışları üzerine yayınlanan bir makale, bu faktörün gerçekliğini kanıtlıyor.

Tüm Reklamları Kapat

Galapagos alaycıkuşları, deniz aslanlarının ağızlarından avlarını çalarak yeni bir parazitik yöntem geliştirdiler
Galapagos alaycıkuşları, deniz aslanlarının ağızlarından avlarını çalarak yeni bir parazitik yöntem geliştirdiler
Pinterest

İri beyinli canlıların doğal seçilim sürecinde avantajlı konuma geçip genetik özelliklerini kendi soylarına aktarma ihtimallerinin yüksek olduğu pek çok araştırmanın desteklediği bir sonuçtur. Küçük karga gibi vücuduna oranla iri beyinlere sahip olan canlıların, sosyal birliktelikler kurdukları için diğer hayvanlar tarafından avlanmaları ve takip edilmeleri zorlaşır ve bundan dolayı hayatta kalma ihtimalleri diğer canlılara göre daha yüksektir. Aynı zamanda başka çalışmalar, iri beyinlerin daha geniş davranış dağarcıkları oluşmasını desteklediğini tespit etmiştir. Hatta iri beyinlerin, canlıların eş seçimini etkilediğinden cinsel seçilim sürecinde de etkili bir faktör olduğu tahmin edilmektedir.

Hawaii kargaları fotoğrafta görüldüğü gibi çubukları alet olarak kullanabiliyor, kargalarla yakın akraba olan Cyanocorax yncas türü ise çubukları sudaki avlarını tespit edebilmek için kullanmaya başladı
Hawaii kargaları fotoğrafta görüldüğü gibi çubukları alet olarak kullanabiliyor, kargalarla yakın akraba olan Cyanocorax yncas türü ise çubukları sudaki avlarını tespit edebilmek için kullanmaya başladı
Science

Az önce bahsettiğimiz 2009 yılında yapılan çalışma ise, iri beyinlerin canlıya yeni bir katkısı olduğunu kanıtlıyor: yenilikçilik. Kuşlar üzerinde yapılan bu çalışma, tam 2182 yenilikçilik örneğinin tespit edilmesini sağladı. Bu örneklerin görüldüğü 76 kuş ailesinin içerisinde daha büyük beyinlere sahip olanların, yeni davranışlar üretmede daha başarılı olduğu tespit edildi. Daha iri beyinlere sahip ailelerde beyin boyutunun ve sinir ağı miktarının artışını sağlayan genler tanımlandı. Aynı zamanda bu özelliğin canlının alet kullanma yeteneği ve öğrenme hızı ile doğru orantılı olduğu tespit edildi.

Tüm Reklamları Kapat

Bilim insanlarının yeni davranışları sınıflandırdığı 12 kategori ve örnekleri
Bilim insanlarının yeni davranışları sınıflandırdığı 12 kategori ve örnekleri

Çalışmada görev alan Dr. Louis Lefebvre, bu tespitler için 76 aileden 803 kuş türünü içeren bir veritabanı oluşturdu. Veritabanı için çeşitli yerel kuş gözlem toplulukları ile iletişime geçerek, alışılmışın dışındaki davranışların kendine bildirilmesini sağladı. Ardından bildirilen 2182 yeni davranış örneğini inceleyerek yukarıda gördüğünüz 12 kategori altında sınıflandırdı.

Örneğin bazı kuşlar yeni beslenme şekillerine uyum sağlamaya çalışıyor, bazıları yeni aletler kullanmaya alışıyordu. Ardından 76 kuş ailesinin üyelerinin beyin ölçüleri ile elde edilen yenilikçi davranış örnekleri karşılaştırılarak bir doğru orantı tespit edildi, beyni daha iri olan canlıların yeni davranışlar üretme olasılığı daha fazlaydı.

Kısacası bu çalışma gösteriyor ki, beyin/vücut oranının artışı canlının yeni davranışlar üretme ihtimalinin artmasında ve canlının geniş bir davranış dağarcığı oluşturmasında etkili olan önemli bir faktördür.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
38
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 18
  • Muhteşem! 13
  • Merak Uyandırıcı! 6
  • Bilim Budur! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Animal Behaviour | Arşiv Bağlantısı
  • L. Lefebvre, et al. (2009). Technical Innovations Drive The Relationship Between Innovativeness And Residual Brain Size In Birds. Animal Behaviour, sf: 10. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 10:37:52 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7788

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Atalas, et al. İri Beyinler Yeni Alışkanlıkları Beraberinde Getiriyor!. (25 Mayıs 2019). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7788
Atalas, B., Ateş, A. (2019, May 25). İri Beyinler Yeni Alışkanlıkları Beraberinde Getiriyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7788
B. Atalas, et al. “İri Beyinler Yeni Alışkanlıkları Beraberinde Getiriyor!.” Edited by Arda Ateş. Evrim Ağacı, 25 May. 2019, https://evrimagaci.org/s/7788.
Atalas, Berkay. Ateş, Arda. “İri Beyinler Yeni Alışkanlıkları Beraberinde Getiriyor!.” Edited by Arda Ateş. Evrim Ağacı, May 25, 2019. https://evrimagaci.org/s/7788.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close