IQ ile Rüya Görme Arasında İlişki Var mı?
"Zeka katsayısı" olarak bilinen IQ değeri ile rüya görme sıklığı arasında bugüne kadar dikkate değer ilişki olduğunu gösteren herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. Ancak bilişsel kapasitesi yüksek olan bireylerin, gün içinde karşılaştıkları deneyimleri rüyalarına entegre etme konusunda bir miktar daha iyi olduğu görülmüştür.
İlk olarak rüya sıklığıyla başlayalım: Rüyalarınızı hatırlamıyor olduğunuz, rüya görmediğiniz anlamına gelmemektedir. İnsanların büyük bir çoğunluğu gördüğü rüyaları hatırlayamamaktadır. Ancak ortalama bir insan, uyandığında hatırlasa da, hatırlamasa da, günde ortalama 4-5 rüya görür. Bu rüyaların çoğu sadece birkaç saniye sürer. Buna rağmen, uyandığımızda eğer rüyamızı hatırlıyorsak sanki saatlerdir rüya görüyoruz gibi hissederiz; bu sadece bir algı yanılgısıdır.
Dolayısıyla bu kısacık duyusal illüzyonların hatırlanamaması gayet normaldir. Bunu "televizyon reklamları" gibi düşünebilirsiniz: Hepimiz her gün onlarca reklama maruz kalsak da, birçoğuna dair hiçbir şey hatırlamıyoruz; çünkü beynimiz bu bilgiye odaklanmıyor.
Öte yandan IQ değeri ile beynin çalışma prensipleri arasında ilişki olduğu bir süredir bilinen bir konu. Örneğin daha yüksek IQ değerlerine sahip bireylerin beyinlerine ulaşan verileri farklı işlediği yönünde bulgılar mevcut. Yapılan bir çalışmada, IQ değerleri daha yüksek bireyler, hareket eden cisimlerden gelen verilere daha hızlı odaklanabiliyorlar ve diğer verileri daha hızlı baskılayabiliyorlar; böylece daha acil ve önemli olaylara daha verimli bir şekilde odaklanabildikleri düşünülüyor. Rochester Üniversitesi'nden Duje Tadin bunu şöyle açıklıyor:
Bulgularımız, yüksek IQ'lu insanların görsel algı konusunda daha iyi oldukları anlamına gelmiyor. Daha ziyade, görsel algı konusunda daha seçici oldukları anlamına geliyor. Örneğin daha küçük ve hareket eden cisimlere odaklanmak konusunda daha iyiler; ancak daha iri, arka planda hareket eden cisimler konusunda oldukça kötüler.
Genel olarak şu hatırlanmalı: IQ değeri yüksek bir birey, her anlamda zeki anlamına gelmemektedir. Zira günümüzde kabul gören zeka kuramlarına göre, tek bir zeka türü yoktur ve IQ, bu farklı zeka tiplerinden sadece birini ölçmek üzere tasarlanmıştır (ki onun bile güvenilirliği ve evrenselliği oldukça tartışmalıdır).
Düşük bir IQ değeri, genellikle analitik zekanın düşüklüğünü gösterir. Bu kimi zaman doğrudan sosyal yaşantıyı da etkilese de, her zaman için geçerli değildir. Dolayısıyla bir bireyin genel zekasını IQ gibi tek bir kıstas kullanarak kıyaslamak doğru olmayacaktır.
Uyku ve rüyalarla ilgili kapsamlı bir analiz için buradaki yazımızı okuyabilirsiniz.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
81
-
25
-
18
-
16
-
13
-
10
-
10
-
5
-
4
-
3
-
2
-
2
- S. M. Fogel. (2018). A Novel Approach To Dream Content Analysis Reveals Links Between Learning-Related Dream Incorporation And Cognitive Abilities. Frontiers in Psychology. | Arşiv Bağlantısı
- M. D. Melnick. (2013). A Strong Interactive Link Between Sensory Discriminations And Intelligence. Current Biology, sf: 1013-1017. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/02/2025 09:09:17 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1019
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
