Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

İnsan Belleğinin Genetik İmzası: Hafızamız, Genlerimizin Neresinde?

3 dakika
5,548
İnsan Belleğinin Genetik İmzası: Hafızamız, Genlerimizin Neresinde? Towards Data Science
Beyinde sinaptik bağlantılar.
Tüm Reklamları Kapat

Anıların kaydolduğu insan belleğinin, anatomik ve işlevsel boyutu günümüzde net bir şekilde bilinmektedir. Ancak belleğin biyolojik mekanizması hâlâ tam anlamıyla anlaşılabilmiş değil. Beyinde kortikal ve subkortikal olarak bulunan bölgelerde bellek işlevi gerçekleşmektedir. Kortikal ve subkortikal beyin bölgeleri bellek işlenmesinde sergiledikleri ortak ilişkinin yanı sıra, belirgin bir genetik imza koleksiyonu içerir. eNeuro’da yayımlanan yeni bir çalışma, beynin anıları nasıl şekillendirdiğine ve potansiyel genlerin ileri araştırmalarda nasıl incelenebileceğine yönelik anlayışı geliştirebilecek nitelikte.

Tan ve ekibi, insan belleğinin içerdiği gen imzalarını tanımlamak için, hafıza ile bağlantılı beyin bölgelerindeki gen ifadelerinin dağılımını analiz etti. Araştırma ekibi bu analizi gerçekleştirebilmek için, nöro-görüntüleme veri tabanı aracılığıyla hafıza bölgelerinde bulunan ve yaklaşık 24000 adet gene ait ifadeleri içeren Allen İnsan Beyin Atlası’nı incelediler. Ekip daha sonra, inceledikleri gen ifadelerini, biyoinformatik kullanarak gen imzalarına saflaştırdı. Analiz, enhortinal korteksi de içeren kortikal bellek bölgesinde ifade olmak üzere bir dizi ve hipokampüsü de içeren subkortikal bellek bölgesinde de farklı bir dizi benzersiz geni açığa çıkarabildi.

Allen Beyin Atlasına göre gen ifadesi gerçekleşen beyin bölgeleri. A bölümünde beynin hacimsel kayıtları incelenirken, B bölümünde gen ifadesi verileri haritalanmıştır.
Allen Beyin Atlasına göre gen ifadesi gerçekleşen beyin bölgeleri. A bölümünde beynin hacimsel kayıtları incelenirken, B bölümünde gen ifadesi verileri haritalanmıştır.
Research Gate

Bu çalışmayı yürüten bilim insanları, kortikal ve subkortikal bellek bölgelerinde işlevsel olarak tanımlanmış gen ifadelerini, makro ölçekte nöro-görüntüleme ile mikro ölçekte gen ifadeleri arasında uzaysal bir bağıntı oluşturmaya dayanan denetimsiz bir sistem kurdular. Kortikal ve subkortikal bellek bölgelerinden ifade olunan genlerin immün ve epigenetik regülasyonda görev aldığı görüldü. Subkortikal bellek bölgesinden ifade olunan genlerin nörogenetik ve glial hücre farklılaşmasıyla (glia: nöronlar için destek hücreler), kortikal bellek bölgesinden ifade olunan genlerin ise transkripsiyon regülasyonu, sinaptik plastisite ve glutamat reseptör sinyalizasyonuyla ilişkili olduğu saptandı.

Tüm Reklamları Kapat

Kortikal bellek bölgesinin görselleştirilmiş hâli. Kümeler şeklinde gösterilen kısımlar, belek bölgesinde bulunan genleri simgeliyor. P harfiyle gösterilen kümeler pozitif, N harfiyle gösterilenler ise negatif gen bölgeleri. Pozitif gen bölgeleri immün sinyalizasyonu ve kalsiyum transportu, negatif bölgelerin de epigenetik regülasyonla ilişkili olduğu gösteriliyor.
Kortikal bellek bölgesinin görselleştirilmiş hâli. Kümeler şeklinde gösterilen kısımlar, belek bölgesinde bulunan genleri simgeliyor. P harfiyle gösterilen kümeler pozitif, N harfiyle gösterilenler ise negatif gen bölgeleri. Pozitif gen bölgeleri immün sinyalizasyonu ve kalsiyum transportu, negatif bölgelerin de epigenetik regülasyonla ilişkili olduğu gösteriliyor.
eNeuro
Subkortikal bellek bölgesinin görselleştirilmiş hali. Yine kümeler bellek bölgesinde bulunan genleri simgeliyor. Buradaki pozitif bölgenin, sinaptik plastisite ve glutamat reseptör sinyalizasyonu ile ilişkili iken negatif bölgeninse transkripsiyon, translasyon ve glial hücre farklılaşması ile ilişkili olduğu gösteriliyor. Bu çalışma, subkortikal bölgedeki gen ifadesinin bir sonucu olan glial hücre farklılaşmasının bellek oluşumunda önemli rol oynadığını kanıtlamaktadır.
Subkortikal bellek bölgesinin görselleştirilmiş hali. Yine kümeler bellek bölgesinde bulunan genleri simgeliyor. Buradaki pozitif bölgenin, sinaptik plastisite ve glutamat reseptör sinyalizasyonu ile ilişkili iken negatif bölgeninse transkripsiyon, translasyon ve glial hücre farklılaşması ile ilişkili olduğu gösteriliyor. Bu çalışma, subkortikal bölgedeki gen ifadesinin bir sonucu olan glial hücre farklılaşmasının bellek oluşumunda önemli rol oynadığını kanıtlamaktadır.
eNeuro

Bu noktada, kortikal ve subkortikal bellek bölgesinin aynı genleri paylaşabileceği unutulmamalıdır. Gen düzeyinde, zenginleştirilmiş bölgeler için bu iki bellek bölgesinde görev alan genlerin birbirinden farklı olduğu düşünülüyordu. Ancak yapılan çalışmalarla kortikal ve subkortikal bölgelerin, düşük yüzdelikte bir gen topluluğunu ortak olarak kullandığı anlaşıldı.

Kortikal ve subkortikal bölgelerde örtüşen gen dizileri. (Açık yeşil: kortikal, koyu yeşil: subkortikal)
Kortikal ve subkortikal bölgelerde örtüşen gen dizileri. (Açık yeşil: kortikal, koyu yeşil: subkortikal)
eNeuro

Sonuçlar hayvanlar üzerinde onaylandı ve kontrollü bilişsel fonksiyonla kıyaslanarak hafızaya bağlı süreçlerin ve genlerin tanımlanması üzerinde yüksek etkili olduğu anlaşıldı. Beyinde işlev gören insan hafıza genlerini tanımlamak için kortikal ve subkortikal hafıza genleri arasındaki farklar ve örtüşmeler karşılaştırıldı. Kortikal ve subkortikal bölgeler arası gerçekleşen gen örtüşmeleri üzerinde özellikle duruldu. Çünkü bu örtüşmeler bir bütün olarak hafıza fonksiyonunun altında yatan genlerin varlığı ile destekleniyor. Yani genel anlamda belleğin, bellek bölgelerinde yer alan gen imzaları ile olan ilişkisine ışık tutuyor.

Gerçekleştirilen bu çalışma ile bilişsel sistemlerin genetiğini anlamak için insan merkezli bir yaklaşım sağlanmış ve gelecekteki deneysel araştırmalar için potansiyel gen adaylarının belirlenebilmesi mümkün hâle gelmiştir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
64
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 12
  • İnanılmaz 6
  • Bilim Budur! 3
  • Umut Verici! 3
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Neuroscience News | Arşiv Bağlantısı
  • Neuroscience News. The Genetic Signature Of Memory. (6 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 6 Şubat 2020. Alındığı Yer: Neuroscience News | Arşiv Bağlantısı
  • Pin Kwang Tan, et al. Distinct Genetic Signatures Of Cortical And Subcortical Regions Associated With Human Memory. (6 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 6 Şubat 2020. Alındığı Yer: eNeuro | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 10/12/2024 20:35:58 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8263

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Periyodik Tablo
Bilinç
Meteor
Organ
Venüs
Evrim Ağacı
Nüfus
Primatlar
Bilim
Tür
Gerçek
Evrimsel Psikoloji
Halk Sağlığı
Ağrı
Kontrol
Nöron Hücresi
Fizyoloji
Tıp
Zaman
Küresel İklim Değişimi
Coronavirus
Manyetik
Covid-19
Nadir
Bilim Tarihi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
P. K. Tan, et al. İnsan Belleğinin Genetik İmzası: Hafızamız, Genlerimizin Neresinde?. (8 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 10 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8263
Tan, P. K., Erdem, C., Türkoğlu, P. (2020, February 08). İnsan Belleğinin Genetik İmzası: Hafızamız, Genlerimizin Neresinde?. Evrim Ağacı. Retrieved December 10, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8263
P. K. Tan, et al. “İnsan Belleğinin Genetik İmzası: Hafızamız, Genlerimizin Neresinde?.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 08 Feb. 2020, https://evrimagaci.org/s/8263.
Tan, Pin Kwang. Erdem, Cansu. Türkoğlu, Pedram. “İnsan Belleğinin Genetik İmzası: Hafızamız, Genlerimizin Neresinde?.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, February 08, 2020. https://evrimagaci.org/s/8263.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close