Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Hiperseksüel Bozukluk: Seks Bağımlılığı Nedir?

Seks, Bağımlılığa Dönüşürse...

3 dakika
87,800
Hiperseksüel Bozukluk: Seks Bağımlılığı Nedir? Medical News Today
Podcast
5:40
Altay Kenger
Seslendiren
27
  • İndir
  • Dış Sitelerde Paylaş
Tüm Reklamları Kapat

Seksin temel amacı soyun devamlılığını sağlamak olsa da evrimsel süreçte bazı canlı türleri cinsel birleşmeye yeni anlamlar katmıştır. En tipik örneği biz insanların bunu zevk için kullanıyor olmamızdır. Cinsel dürtüler kontrol dışına çıktığında, fiziksel ve duygusal zarara yol açtığında ve hayatı olumsuz etkileyerek öncelik haline gelen bir ''bağımlılığa'' dönüştüğünde karşımıza ''hiperseksüel bozukluk'' çıkar.

Hiperseksüel davranışta korunmasız cinsel ilişki, riskli cinsel aktiviteler gibi davranışların görülmesinin yanı sıra eşlik eden sigara, alkol, kumar ve madde gibi bağımlılıklar da bulunabilmektedir. Günlük yaşantıda sürekli bir cinsellik fikri içerisinde olduğundan kendisine ve diğer aktivitelere zaman ayıramaz. Böylece ileri dönemde birçok psikiyatrik sorunu da yanında getirebilir. Bu bireyler cinsel hastalık yönünden de risk gibi oluştururlar. Bu sebeplerden dolayı hiperseksüel bozukluğu tanımlamak ve sağlıklı cinsel davranıştan ayırmak önemlidir. Zira bozukluk, bağımlılık, hastalık gibi tanımları ayırt etmekte fayda var. Bunun için bu makalemizi okuyabilirsiniz.

Tanı Ölçütleri

Hiperseksüel bozukluk 2013 yılında Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanan DSM-V'e (Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı) eklenerek tanı ölçütleri belirlenmiştir. Bunlar:

Tüm Reklamları Kapat

  • A) Aşağıdaki ölçütlerden en az 4'ü veya daha fazlasıyla ilişkili, en az 6 aydır devam eden, tekrarlı ve yoğun cinsel fanteziler, dürtüler ve cinsel davranışlar olarak tanımlanmıştır.
  • A.1. Cinsel fantezi, dürtüler ve cinsel davranışları planlama ve uygulamaya yönelik aşırı zaman harcama.
  • A.2. Hoşa gitmeyen duygu durumlarına (kaygı, depresyon, sıkıntı...) tepki olarak cinsel fantezi, dürtü ve cinsel davranışlara yönelmek.
  • A.3. Strese yol açan gelişmelere tepki olarak cinsel fantezi, dürtü ve cinsel davranışlara yönelmek.
  • A.4. Cinsel fantezi, dürtü ve cinsel davranışları kontrol etmek veya kayda değer biçimde azaltmaya yönelik tekrarlayan başarısız çaba ve girişimler.
  • A.5. Kendisinin veya başkasının fiziksel veya duygusal zarar görme riskini göz ardı eden biçimde tekrarlayıcı cinsel davranışlara yönelmek.
  • B- Sosyal, mesleki veya diğer önemli işlev alanlarında, bu cinsel fantezi, dürtü ve davranışların sıklık ve yoğunluğuyla ilişkili, klinik anlamda kayda değer kişisel sıkıntı ve bozukluk söz konusudur.
  • C- Bu cinsel fantezi, dürtü ve cinsel davranışlar herhangi bir maddenin (uyuşturucu, alkol, ilaç...) veya manik nöbetlerin direkt psikolojik etkisinden kaynaklanmaz.
  • D- Kişi en az 18 yaşındadır.

''Bunlara eşlik eden mastürbasyon, pornografi, yetişkinlerle cinsel ilişki, siber seks, telefon seksi, striptiz kulüpleri varsa belirtiniz.''

Hiperseksüel Bozukluğun Nedenleri Nedir?

Hem kadınlar hem erkekler bu bağımlılığı geliştirmeye duyarlı olsa da hiperseksüel bozukluk erkeklerde daha sık görülmektedir. Toplumlarda da %3-%6 civarlarında olduğu tahmin edilmektedir. Henüz net bir nedeni tespit edilememiştir. Kişide depresyon, bipolar bozukluk, kişilik bozukluğu gibi eşlik eden psikiyatrik bir hastalık bulunması veya başka bir bağımlılığı (kumar, alkol, madde...) olması da risk faktörü oluşturmaktadır. Ek olarak cinsel ve fiziksel taciz geçmişi olanlarda daha sık görüldüğü belirtilmiştir.

Bir başka sebep ise hormonal dengesizlikleri olduğu düşünülüyor. Seks, beyinde dopamin, serotonin, norepinefrin gibi nörotransmitterlerin (nöroiletici) salgılarını arttırarak ödül ve zevk sistemi üzerinde uyarıcı etki yapmaktadır. İşte bu hormonlardaki dengesizliğin bağımlılığı ortaya çıkarabildiği gösterilmiştir. Parkinson hastalarının tedavisinde kullanılan dopamin ilaçları bu nörotransmitterin konsantrasyonunu arttırarak hiperseksüaliteye sebep olabilmektedir. Anne karnında virilizan hormonal ilaçlara maruz kalma, frontotemporal lob hasarı ve demans (bunama) gibi başka nedenler de tespit edilmiştir.

Beyin loblarındaki patolojilerde ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan bazı hastalıklara da aşırı cinsel aktivite eşlik edebilmektedir. Örneğin iki temporal lobun etkilenmesi sonucu ortaya çıkan Klüver-Bucy Sendromunda bellekte kayıp, gözlerde agnozi (duyusal bilgiyi işleme yetersizliği) ve hiperseksüalite görülebilmektedir.

Tedavisi Nedir?

Hastalığın tedavisi için altta yatan sebebin belirlenebilmesi önemlidir. Bütün bağımlılıklarda olduğu gibi psikoterapi en önemli tedavi seçeneklerinden bir tanesidir. İlaç tedavisinde ise amaç cinsel dürtüyü baskılamaktır ve buna yönelik hormonal ajanlar kullanılır. Antidepresanlar, anti-androjenler, lityum gibi ilaç grupları obsesif düşüncelerin ve davranışların azalmasına yardımcı olur.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
116
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 52
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 21
  • İnanılmaz 18
  • Merak Uyandırıcı! 16
  • Muhteşem! 12
  • Bilim Budur! 12
  • Umut Verici! 12
  • Güldürdü 9
  • Üzücü! 7
  • Korkutucu! 7
  • Grrr... *@$# 5
  • İğrenç! 5
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • Rory C. Reid, et al. Should Hypersexual Disorder Be Classified As An Addiction?. (6 Nisan 2019). Alındığı Tarih: 6 Nisan 2019. Alındığı Yer: NCBI | Arşiv Bağlantısı
  • American Psychiatric Association, et al. (2013). Diagnostic And Statistical Manual Of Mental Disorders (Dsm–5). ISBN: 0890425558.
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/10/2024 04:54:02 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7733

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Teşhis
Deizm
Coğrafya
Gazetecilik
Canlı Cansız
Doğal
Ağız Sağlığı
Çalışma
Sinir Hücresi
Doktor
Venüs
Temel
Kurbağa
Kedi
Video
Jinekoloji
Genom
Santigrat Derece
Tekillik
Mantık Hatası
Sinir Sistemi
Asteroid
Hayatta Kalma
Bakteri
İnsan Türü
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
E. Köse, et al. Hiperseksüel Bozukluk: Seks Bağımlılığı Nedir?. (6 Nisan 2019). Alındığı Tarih: 11 Ekim 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7733
Köse, E., Türkoğlu, P. (2019, April 06). Hiperseksüel Bozukluk: Seks Bağımlılığı Nedir?. Evrim Ağacı. Retrieved October 11, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7733
E. Köse, et al. “Hiperseksüel Bozukluk: Seks Bağımlılığı Nedir?.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 06 Apr. 2019, https://evrimagaci.org/s/7733.
Köse, Elif. Türkoğlu, Pedram. “Hiperseksüel Bozukluk: Seks Bağımlılığı Nedir?.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, April 06, 2019. https://evrimagaci.org/s/7733.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close