Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Hayvan Göçü Araştırmalarında Kararlı İzotoplar Nasıl Kullanılır?

Hayvan Göçü Araştırmalarında Kararlı İzotoplar Nasıl Kullanılır?
9 dakika
1,525
Tüm Reklamları Kapat

Kararlı izotoplar göçmen rotalarının, trofik (beslenmeye ait) düzeylerin ve göçmen hayvanların coğrafik kökeninin ortaya çıkmasında yardımcı olmuştur. Okyanusta kullanıldığı gibi karada da kullanılabilir bir yöntem olması sebebiyle hayvanların hareketini inceleyen araştırmalarda kullanılan metotları köklü bir değişime uğratmıştır.

Kararlı İzotoplar Nedir?

Çoğu element, izotop olarak bilinen iki ya da daha fazla formda bulunur. İzotoplar aynı sayıda protona fakat farklı sayıda nötrona sahiptir; bu da onların farklı kütlelere sahip olmasına yol açar. Daha hafif olanlar en genel formlardır (Hobson & Wassenaar 2008). Kararlı izotopların göreceli zenginliğindeki bu çeşitlilik, kimyasal reaksiyonlardaki ve fiziksel süreçlerdeki izotopların farklı hareketlerine neden olan ufak kütle farklılıklarından kaynaklanmaktadır. Daha hafif izotoplar, genellikle ağır olanlardan daha zayıf bağlar oluşturur ve daha hızlı reaksiyona girerler. Bu izotop zenginliğindeki değişim damıtma olarak adlandırılır (Karasov & Martínez del Rio 2007). Öngörülen izotopların izleri, farklı çevresel etmenlerin kendi kimliklerine bürünmesine sebep olur (West ve ark. 2006).

Tüm Reklamları Kapat

Kararlı izotoplar uluslararası standartlardan izotop sapması olarak ölçülür ve binde birlik parça olan delta (δ) değeriyle ifade edilir. Bu değerler şu şekilde hesaplanır:

δX=((Ro¨rnekRstandart)−1)∗1000\delta{X}=((\frac{R_{örnek}}{R_{standart}})-1)*1000

Tüm Reklamları Kapat

Burada X, elementi (mesela 13C veya 15N) R ise buna bağlı izotop oranını ifade eder (mesela 13C/12C veya 15N/14N). Örnek paydasının standarda oranı δ değerini verir. İzotop oranı ile ilişkili sayısal değerler (mesela δ12C), izotopların atomik kütleleridir ve atomun çekirdeğinde bulunan nötron sayısındaki farklılıklar ile açıklanmaktadır. Örneğin δ12C; 6 proton, 6 elektron ve 6 nötrona sahipken daha ağır bir izotop olan δ13C ise 6 proton, 6 elektron, 7 nötron içermektedir. Bu nedenle δ değerindeki bir artış, daha ağır olan izotop bileşeninin miktarındaki artışı belirtir; δ değerinde bir azalış ise ağır olan izotop içeriğinde düşüş anlamına gelir (Peterson & Fry 1987).

Ne Yersen O’sun

Kararlı izotop analizi, ‘ne yersen osun’ prensibine dayanır. Kararlı izotop oranları besin ağları arasında değişkenlik göstermekte ve hayvan dokusuna gıda yoluyla katılmaktadır (Hobzon 1991). Bu sayede besin ağları içerisinde hareket eden bir hayvanın nerelerde olabileceğini tahmin etmek mümkündür. Fakat kararlı izotop analizi için uygun dokuyu seçmek önemlidir çünkü dokular metabolik açıdan ne kadar aktif oldukları konusunda farklılık gösterebilir (Rubenstein & Hobson 2004). Temel dokusu keratin olan saç, tüy, tırnak, pençe ya da gaga gibi dokular sentez sonrası metabolik olarak atıl hale gelirler ve doku sentezinin yerini yansıtan izotop kaydı değişmeden kaldığı için genellikle mevsimsel hareketleri incelemek için kullanılırlar.

Diğer yandan metabolik açıdan aktif dokular ise nispeten kısa bir süre için besin ve kaynak bilgilerini sağlarlar. Örneğin; kan plazması ve karaciğer, elementleri birkaç gün ya da birkaç saat içerisinde değişime uğratırken; aynı süreç, kaslarda ve bütün kanda birkaç hafta; kemik kolajeninde ise birkaç ay hatta yıllar boyu sürebilir (Hobzon 1999). Bu nedenle uzun dönem hareketleri inceleyen çalışmalar metabolik olarak hareketsiz dokuları kullanır ancak (belli bir bölgeye yeni gelen ve zaten o bölgede yaşayan bireyleri ayırt etmek gibi) yakın zamanlı hareketler üzerine yapılan çalışmalar, hızlı değişim oranlarına sahip metabolik olarak aktif dokuları kullanır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Karada Yaşayan Sistemlerde Kullanılan Kararlı İzotoplar

Karbon (13C/12C)

C4 and CAM kanalları C3 fotosentezinden daha düşük karbon fraksiyonlamasına (damıtmasına) neden olduğundan, karbon izotop izleri C3, C4 ve CAM fotosentezini kullanan bitkileri ayırt etmek için kullanılabilir (Karasov & Martínez del Rio 2007). Karbon izotopları, eğer C3, C4 ve CAM bitkilerinin coğrafi dağılımları ve incelenen türün beslenme tercihleri biliniyorsa, göç rotalarını yeniden yapılandırmak için kullanılabilir (Hosbon 1999). 

Bir göçmen türünde, beslenme değişikliğine karşılık gelen karbon izotop değişimleri ilk defa yarasalarda gözlenmiştir (Fleming ve ark. 1993). O zamandan beri, kar kazı olarak bilinen tür (Chen caerulescens) dahil, diğer göç eden türlerde kullanılmıştır. Burada kış koşullarına adapte olmuş türlerin kökenini açıklamak için kullanılmıştır (Alisaukas ve ark. 1993).

Daha yakın zamanlarda, azot ve stronsiyum gibi diğer kararlı izotoplar ise bundan farklı olarak uzaysal çözünürlüğü arttırmak için eklenmiştir (Hobson 1999). Karbon izotopları, ayrıca göçmen kuşların üreme bölgelerine vardıkları zaman, kendilerine has vücut yapılarını ortaya çıkarmak için de kullanılmıştır (Marra ve ark. 1998). Gelecekteki araştırmaların amacı aldığımız nefesin verilmesi sırasında oluşan karbondioksitin (CO2) izotopik ayrımıdır (Hobson & Wassenaar 2008).

Azot (15N/14N)

Kararlı azot izotoplarının en önemli özelliklerinden birisi, bir türün trofik (beslenmeye ait) düzeyi belirlemektir. Azot, her trofik düzeyde ağır izotop zenginleştirilmesinde bir artışa (%2-4) ve buna bağlı olarak beslenme düzeninin hesaplanmasında bir araç görevi görebilir (Hobson & Wassenaar 2008). Azotun proteinler için bir yapı taşı olması ve buna bağlı olarak göç esnasında ortaya çıkacak protein katabolizmasına yenik düşmesi muhtemel bir sorundur. Bu durum öngörülemeyen, yüksek azot izotopu fraksiyonlamasına (damıtmasına) sebebiyet verebilir (Hobson & Wassenaar 2008).

Hidrojen (2H/1H)

Döteryum (ağır bir hidrojen izotopu) hayvan göçleri araştırmasında kararlı izotop analizinde devrim yarattı. Türler arasında analiz gerektiren diğer kararlı izotopların aksine döteryum izleri, bütün göç eden türler için geçerli bir kıtasal izotop haritası oluşturmak amaçlı kullanılabilir (Görsel 1). Döteryum oranları hava koşullarına bağlı olarak güçlü bir biçimde değişiklik gösterir ve kıtalar arasında keskin bir şekilde öngörülebilir mekânsal varyasyonlara yol açar (Hobson & Wassenaar 2008). Bu nedenle iklim şartlarının var olan veri miktarı göz önüne alındığında, döteryum seviyelerini öngören kıta haritaları oluşturmak daha basittir.

Tüm Reklamları Kapat

Döteryumdaki değişimleri detaylı bir şekilde veren bu haritalar, biyologlar tarafından göçmen türlerin kökenini belirlemek için kullanılmaya başlandı. Tüylerdeki ve pençelerdeki döteryum oranları, kuşlardaki üreme enleminin etkili göstergeleri olarak gösterilmiştir (Hobson & Wassenaar 2008, Bearhop ve ark. 2003). Hidrojen kullanarak göçmen türlerin saptanması, onları gözden çıkarmayı gerektirmez. Buna rağmen, hidrojen izotop analizini kullanırken bazı bilinmezlikler söz konusu olabilir. Küresel izotop haritalarında, yükseklik varyasyonu dahil hesaba katılmayan küçük çaplı heterojenlikler (çoktürellikler) vardır (Hobson & Wassenaar 2008).

Görsel 1: Kuzey Amerika’da yağış mevsimlerinde görülen döteryum seviyelerinin büyüme eğrileri, organizmaları coğrafi kökenlere bağlamak için kullanılmaktadır. İçi dolu daireler örnek alanların yerini temsil etmektedir.
Görsel 1: Kuzey Amerika’da yağış mevsimlerinde görülen döteryum seviyelerinin büyüme eğrileri, organizmaları coğrafi kökenlere bağlamak için kullanılmaktadır. İçi dolu daireler örnek alanların yerini temsil etmektedir.
Hobson (1999)

Suda yaşayan sistemlerde kararlı izotoplar

Karbon (13C/12C)

Suda yaşayan hayvanların dokularındaki karbon izotopları, beslenme alanında birincil üreticileri yansıtır ve buna bağlı olarak karasal sistemde kullanılan aynı prensipleri izleyerek beslenme ve hareketlerin belirlenmesinde kullanılabilir. Deniz sistemlerindeki karbon izotop oranı, göç esnasında kıyı ve açık deniz ekosistemleri arasında göç eden türlerin hareketlerini ve beslenme değişikliklerini belirlemek için kullanılmıştır. Tatlısu sistemlerinde göç eden türlerde ise henüz uygulanmamıştır.

Fry (1981), deniz kıyısındaki deniz çayırı yataklarında bulunan C13 oranının kıyıdan uzak yerlerde olanlarına kıyasla daha zengin olduğunu göstermiş ve bu modelleri Teksas’ta bulunan kahverengi bir karidesin (Penaeus aztecus) çeşitli popülasyonlarında göç hareketlerini ve yaşam döngüsünü saptamak için kullanmıştır. Ayrıca, Hobson ve ark. (1994) Kanada’nın İngiliz Kolombiyası’ndaki göçmen kuşların popülasyonlarını ayırt etmek için bu yöntemi kıyıda ve denizdeki karbon izotop fraksiyonunda kullandı.

Karbon izotop oranları, göçmen balinaların beslenme değişikliklerini göstermek için de kullanıldı. Schell ve ark. (1989) karbon izotop oranlarındaki salınımların, Grönland Balinası’nın (Balaena mysticetus) kış ve yaz bölgelerindeki farklı zooplanktonlardan (hayvansal özellik gösteren planktonlardan) kaynaklandığını tespit etmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Ayrıca karbon salınımındaki en yoğun noktalar Güney Gerçek Balinası’nın (Eubalaena australis) göç rotalarındaki beslenme değişikliklerini belirlemek için de kullanılmıştır (Best & Schell 1996). Tatlısulardaki ve denizlerdeki beslenme ağları arasındaki belirgin izotop farklılıkları, denizler C13 oranı bakımından daha zengin olduğu için, deniz kuşlarının beslenme alanlarını ve ayrıca foklardaki farklılaşan alt popülasyonu belirlemek için kullanılmıştır (Mizutani ve ark. 1990, Smith ve ark.1996).

Azot (15N/14N)

Yukarıda da belirtildiği gibi azot izotop oranları, protein katabolizması gerçekleştiğinde değişir. Bu, hayvanların içinde olduğu beslenme rotasının, dahil olmadıklarından ayrımını sağlamaya olanak tanır. Grönland Balinası’ndaki azot izotop oranları, güneye doğru göçleri sırasında beslendiklerini; kuzeye doğru göçleri sırasında ise aç kaldıklarını ortaya çıkardı (Best & Schell 1996).

Benzer şekilde genç Ardenna Grisea türünün (Puffinus griseus) kuzeye doğru göçleri sırasında beslendiklerini ama yetişkinlerinin beslenemediğini gösterdi (Minami & Ogi 1997). Azot fraksiyonlaması (damıtması), tatlı su ve deniz ortamlarındaki trofik seviyeleri ayırt etmek için de kullanılmıştır (Hobson & Wassenaar 2008).

Oksijen (18O/16O)

Oksijen, deniz ortamlarındaki göç tarihini belirlemek için kullanılan ilk kararlı izotoptu. Deniz oksijeni kullanan kararlı izotop analizleri, kabuklu deniz hayvanları üzerinde uygulandı. Midyeler büyüdükçe, kabuklarının kalsitlerindeki kararlı oksijen izotopları, ortam suyunun tuzluluk oranını ve sıcaklığını yansıtmaktadır. Bu sebeple, sıcaklık ve tuzluluk bakımından farklı okyanus bölümleri boyunca hareket eden büyük canlılar, kabukları sayesinde nerelerde bulunduklarını yansıtan ipuçları barındırırlar.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
İtfaiyeci Ne Yapar?

Taa-tii-taa-tii!

Yolu açın, itfaiye aracı geliyor!
Yangın çıkmış, alevler yükseliyor. Telaşlanmayın, itfaiyeciler geliyor! Özel
kıyafetleri, upuzun hortumları ve merdivenli araçlarıyla dakikalar içinde
buradalar. Sadece yangın da değil, pek çok acil durumda kahraman
itfaiyeciler hep yanımızdalar.
İŞTE SANA İTFAİYECİLER VE KULLANDIKLARI İLGİNÇ ARAÇ GEREÇLER
HAKKINDA HARİKA BİLGİLERLE DOLU BİR KİTAP.

Devamını Göster
₺110.00
İtfaiyeci Ne Yapar?
  • Dış Sitelerde Paylaş

Bu yaklaşım, ilk olarak Kaliforniya Gri Balinaların (Eschritchitius robustus) yaşam öyküsünü ve ayrıca Sini Kaplumbağaları’nın (Caretta caretta) göçleri sırasında harcadıkları zaman dilimlerini tasvir etmek için karbon ile beraber kullanılmaya başlandı (Killingley 1980, Killingley & Lutcavage 1983).

Stronsiyum (87Sr/86Sr)

Stronsiyum kararlı izotop analizi kullanarak, anadrom balıkların (deniz ortamından uzaklaşıp üremek için tatlı sulara göç eden balıkların) kökenini belirlemek oldukça işlevseldir. Otolitler (balıkların iç kulak kemiğinin bileşenleri), balıkların büyüme dönemlerini geçirdikleri suyun izotop profilini yansıtan halkalara sahiptir ve akarsu suyundaki stronsiyum izotop oranları havzanın jeolojisini bize gösterir; bu nedenle abyotik (cansız) süreçler tarafından yönlendirilir (Kennedy ve ark. 1997). Otolitler bu nedenle göç eden balıkların yaşam öyküsünün incelenmesinde oldukça yararlı olmuştur (Hobson 1999).

Kennedy ve ark. (1997) ayrıca Atlantik somonun (Salmo salar) kökenlerini incelemek için akarsuların başlangıç noktalarındaki stronsiyum kararlı izotop profillerini kullandı. O zamandan beri bu yaklaşım, diğer Atlantik somonlarının doğum başlangıçlarını belirlemek için azot kombinasyonu ile geliştirilmiştir (Harrington ve ark. 1998).

Sülfür (34S/32S)

Genellikle bazı izotoplar, göç eden türlerin denizlerde ve karalarda beslenme kaynaklarını belirlemek için kullanılır. Bunlardan sülfür, özellikle yararlıdır çünkü sülfürün izotop oranları okyanuslarda asla değişiklik göstermez ve karasal ekosistemlerde sürekli olarak negatiftir. Araştırmacılar sülfür izotopik varyasyonunu, denizcil yırtıcı kuş popülasyonlarını denizcil olmayanlardan ayırt etmek için kullanmışlardır (Casey & Meehna 2003).

Bununla birlikte denizsel ve karasal gıda kaynakları arasındaki değişiklikleri incelemek için sülfür kullanan araştırmaların çoğu, göç etmeyen türlere odaklanmıştır. Ayrıca sülfür oranları, somonun göç edip etmediğini belirlemek ve balık çiftliklerinde yetişen somonları denizde yetişenlerden ayırmak için kullanılmıştır (Weber ve ark. 2002, Godbout ve ark. 2010).

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
29
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Nature Education | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 14:32:26 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/467

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Zimmo, et al. Hayvan Göçü Araştırmalarında Kararlı İzotoplar Nasıl Kullanılır?. (22 Ağustos 2017). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/467
Zimmo, S., Özcan, D., Özdil, A. Ş. (2017, August 22). Hayvan Göçü Araştırmalarında Kararlı İzotoplar Nasıl Kullanılır?. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/467
S. Zimmo, et al. “Hayvan Göçü Araştırmalarında Kararlı İzotoplar Nasıl Kullanılır?.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Translated by Dirsehan Özcan, Evrim Ağacı, 22 Aug. 2017, https://evrimagaci.org/s/467.
Zimmo, Sahar. Özcan, Dirsehan. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. “Hayvan Göçü Araştırmalarında Kararlı İzotoplar Nasıl Kullanılır?.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Translated by Dirsehan Özcan. Evrim Ağacı, August 22, 2017. https://evrimagaci.org/s/467.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close