Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Hawaii Takımadalarının En Yeni Üyesi İle Tanışın: Loihi!

3 dakika
2,183
Hawaii Takımadalarının En Yeni Üyesi İle Tanışın: Loihi!
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 7 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Evet, yanlış duymadınız! Hawaii takımadalarına yeni bir üye daha geliyor. Adı da Loihi. Ancak yapılan araştırmalar Loihi’nin öyle kısa bir zaman diliminde deniz seviyesinin üzerine çıkacağını göstermiyor. Şu an deniz seviyesinin yaklaşık 970-980 metre altında yer alan Loihi denizaltı yanardağının su yüzeyine çıkması için 10.000 ile 100.000 yıllık bir sürecin işlemesi gerekiyor!

Hawaii ABD’nin 50 eyaletinden biri olup tek ada eyaletidir. 1959’da Alaska ile birlikte eyalet statüsü alıp ABD’nin en yeni eyaletleri olmuşlardır.

Hawaii takımadaları Büyük Okyanus’ta kuzeybatı-güneydoğu yönünde sıralanmış adalar zinciridir. Bu adalar zincirinde bulunan, Kauai, Oahu, Molokai, Lanai, Niihau Kahoolawe, Maui ve Hawaii adaları takımadaların temel elemanlarıdır. Bunun sebebi de bu adaların diğer küçük adacıklara göre yüzölçümlerinin büyük olmasıdır. Takımadaların genel adına Hawaii denmesinin sebebi de Hawaii adasının grubun en büyük adası olmasından dolayıdır. Biz bu yazımızda Hawaii takımadalarının ve Loihi’nin oluşum sürecinden bahsedeceğiz.

Tüm Reklamları Kapat

Hawaii Sıcak Nokta Volkanizması Teorisi

Birçok yanardağın oluşumu levha sınırlarındaki hareketlere bağlıdır. Bu sınırlardan uzak bölgelerde oluşan yanardağlar olağanüstü sıcak bölgelerin varlığı ile açıklanmaya çalışılmıştır. Kanadalı jeofizikçi John Tuzo Wilson’un 1963 yılında ortaya koyduğu teori, Hawaii takımadalarının oluşum mekanizmasını şöyle açıklıyor:

Teoriye göre Pasifik levhası kuzeybatıya doğru hareketini sürdürürken sıcak nokta üzerinden geçiyor. Levhanın sıcak nokta üzerinden geçişi esnasında magma yüzeye çıkarak yanardağları oluşturuyor. Levha hareketini kuzeybatıya doğru devam ettirdikçe sabit olan sıcak noktadaki magma yüzeye çıkıyor. Bunun sonucunda kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan Hawaii takımadaları meydana geliyor. Daha kuzeybatıda bulunan Kauai ve Hawaii adalarındaki kayaların yaş tayini yapıldığında durum net bir şekilde ortaya çıkıyor.

Bu teori uzun bir süre kabul görse de bu teoriye karşı üretilmiş farklı fikirler de mevcut. Stanford Üniversitesi’nde görev yapan jeofizik profesörü David Scholl, 8 Ocak 2003 tarihli bildirisinde Hawaii’deki sıcak noktanın sabit olmayabileceğini savunmuştur. David Scholl ve arkadaşlarının yaptığı çalışmalar neticesinde Hawaii takımadalarından kuzeybatıya doğru uzanan denizaltı dağ silsilesinin keskin bir şekilde kuzeye doğru uzandığı belirtiliyor. Bu denizaltı dağ sırası doğrudan Aleut Adaları’na yöneliyor. David Scholl bu yön değişiminden de etkilenerek Hawaii sıcak noktasının sabit olmadığını, 45-81 milyon yıl öncesinde güneye sürüklendiğini ifade ediyor. 

1987’de Peter Molnar ve Joann Stock yayınladıkları çalışmalarda sıcak noktanın Geç Kretase ve Erken Paleosen dönemlerinde yılda 1-2 cm oranında kaydığını belirtiyor.

Tüm Reklamları Kapat

Hawaii sıcak noktası ile ilgili üretilmiş birçok teori mevcuttur. Günümüzde hala Hawaii sıcak noktası ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Aslında Loihi’nin de Hawaii adasının güneydoğusunda yer alıyor olması biraz da John Tuzo Wilson’un sabit sıcak nokta teorisini doğrular niteliktedir.

Teorilerden hangisinin doğru olduğu bir yana dursun, Hawaii sıcak noktasının bugüne kadar 129’dan fazla volkan oluşturduğu belirtiliyor. Bunun en yeni örneği de konumuzun temel unsuru olan Loihi denizaltı yanardağı. Loihi 1996 yılını çok hareketli geçirmiş. 1996 yılının 16 Temmuz-9 Ağustos tarihleri arasında bölgede tam 4.070 deprem kaydedilmiş. Bu depremlerin şiddeti fazla olmasa da bu kadar kısa zaman diliminde fazla sayılabilecek düzeyde depremin gerçekleşmesi Hawaii Üniversitesi’nin de Loihi hakkında çalışmalarını artırmasına neden olmuş durumda.

Not: Bu yazıyı hazırlayan Muhammet Ergün'e teşekkür ederiz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
6
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Umut Verici! 2
  • Muhteşem! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 06/12/2024 10:15:31 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/5210

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Su
Periyodik Tablo
Sars-Cov-2 (Covid19 Koronavirüs Salgını)
Enfeksiyon
Fotosentez
Karbon
Metal
Diyabet
Sağlık Örgütü
Factchecking
İnsanın Evrimi
Farmakoloji
Evrimleşme
Göğüs
Yaşlanma
Taklit
Bellek
Güneş Sistemi
Homo Sapiens
Sıcak
Mit
Travma
Yüksek
Kilometre
Ecza
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Ergün, et al. Hawaii Takımadalarının En Yeni Üyesi İle Tanışın: Loihi!. (24 Ağustos 2017). Alındığı Tarih: 6 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/5210
Ergün, M., Özdil, A. Ş. (2017, August 24). Hawaii Takımadalarının En Yeni Üyesi İle Tanışın: Loihi!. Evrim Ağacı. Retrieved December 06, 2024. from https://evrimagaci.org/s/5210
M. Ergün, et al. “Hawaii Takımadalarının En Yeni Üyesi İle Tanışın: Loihi!.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, 24 Aug. 2017, https://evrimagaci.org/s/5210.
Ergün, Muhammet. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. “Hawaii Takımadalarının En Yeni Üyesi İle Tanışın: Loihi!.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, August 24, 2017. https://evrimagaci.org/s/5210.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close