Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Halk Arasında Anlatılagelen Masallar, Tahmin Ettiğinizden Daha Eski Olabilir!

Evrimsel Filogenetik Analizler, Masalların Kökenlerine Işık Tutuyor!

2 dakika
5,689
Halk Arasında Anlatılagelen Masallar, Tahmin Ettiğinizden Daha Eski Olabilir!
Podcast
4:45
Altay Kenger
23 Kasım 2019 Seslendiren
22
  • İndir
  • Dış Sitelerde Paylaş
Tüm Reklamları Kapat

Birkaç yüzyıl önce, Grimm Kardeşler, Hans Christian Andersen ve Charles Perrault gibi masal yazarları prenseslerin, kötü canavarların, karanlık ormanların, tuhaf büyülerin, birbirlerine kavuşamayan aşıkların büyülü hikayelerini her yerde çocukların masal kitaplarına ve yatak uçlarına taşıdılar. Ama uyarladıkları bu masallar ne kadar eskiydi? Yeni bir araştırma bu masalların köklerinin tarih öncesi zamanlara kadar uzandığını öne sürüyor.

Royal Society Open Science dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmada, biri halkbilimci, diğeri antropolog olan araştırmacılara göre Rumpelstiltskin ve Jack ve Fasulye Sırığı gibi masallar düşünülenden çok daha eskiler. Araştırmacılar bu klasik masalların sırasıyla 4.000 ve 5.000 yıllık olduğunu söylüyor. Bu iddia, Grimm Kardeşler'in sadece birkaç yüzyıllık masalları aktardığı yönündeki geçmiş tahminlerle çelişiyor.

Öyle gözüküyor ki, basit tarihi verileri kullanarak masalların ne kadar eski olduğunu anlamak oldukça zor. Masallar ağız yoluyla aktarıldığı için bunu bir tarihçinin ya da antropoloğun geleneksel yöntemleriyle anlamak neredeyse imkansız. Bu yüzden araştırma ekibi bunun yerine filogenetik analiz diye adlandırılan bir yöntemi kullanarak biyolojiden faydalandı. Filogenetik analiz genellikle organizmaların nasıl evrimleştiğini göstermek için kullanılır. Araştırmacılar, 275 masalın kökenini bulabilmek için karmaşık dil ailelerini, popülasyon ve kültürleri inceleyerek evrimsel biyologların yarattığı stratejilerden faydalandılar.

Tüm Reklamları Kapat

Araştırma ekibi "Aarne-Thompson-Uther Halk Masallarını Sınıflandırma Modeli"ni (masalları “inatçı karı itaat etmeyi öğreniyor” ve “bir adam ile bir canavar arasındaki ilişki” gibi gruplara ayıran kapsamlı bir katalog) kullanarak 50 tane Hint-Avrupa dil ailesine mensup popülasyonda masallarının varlığını inceledi. Dil ailelerinden faydalanıp geriye doğru izlerini sürerek 76 masalın kökenini bulmayı başardılar. 

Bunu yaparken, bazı masalların aslında başka masallara dayandığına dair kanıtlar buldular. Hikayelerden çeyreğindan fazlasının antik kökenlere sahip olduğu ortaya çıktı. Jack ve Fasulye Sırığı masalının izi, 5.000 yıldan uzun bir süre önceki Batı ve Doğu Hint-Avrupa dilleri arasındaki ayrılmaya kadar sürülebildi. Demirci ve Şeytan diye adlandırılan bir masal ise 6.000 yıldan daha eski gibi görünüyor.  

Bu bulgular Wilhelm Grimm’in uzun zamandır görmezden gelinen teorisini doğrulayabilir. Grimm, bütün Hint-Avrupa kültürlerinin benzer masalları paylaştığını düşünüyordu. Fakat herkes, bu araştırmanın, masalların o kadar eski olduğunu kanıtladığından emin değil. Chris Samoray, Science News’da yazdığı bir yazısında, araştırmanın Demirci ve Şeytan masalının "demircilik" için bir kelimenin bulunmadığı düşünülen Bronz Çağı’na dayandığı konusundaki ısrarını hatalı buluyor.

Tarihi kayıtları ve yazılı ipuçlarını bir kültürün sözlü tarihini öğrenmek için kullanmanın zamanı dolmak üzere mi? Araştırma ekibi bu soruyu şöyle yanıtlıyor:

Kesinlikle hayır. Tabii ki bu araştırma sözlü masalların köken ve gelişimleri hakkında kanıtlar bulmak için yazılı kaynakları incelemenin önemini azaltmıyor.

Bunun anlamı şu: Araştırmacılar masalların kökenini kitaplarda da aramaya devam edecekler. Bu sırada, belki de bir zamanlar tanıdık gelen bir masal kitabını alıp aynı masalları binlerce yıl önce kimlerin anlattığını düşünmenin vakti gelmiştir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
48
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 11
  • Merak Uyandırıcı! 10
  • İnanılmaz 9
  • Tebrikler! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Bilim Budur! 4
  • Umut Verici! 2
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Smithsonian Magazine | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 07/12/2024 05:27:11 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8028

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Su
Periyodik Tablo
Sars-Cov-2 (Covid19 Koronavirüs Salgını)
Enfeksiyon
Fotosentez
Karbon
Metal
Diyabet
Sağlık Örgütü
Factchecking
İnsanın Evrimi
Farmakoloji
Evrimleşme
Göğüs
Yaşlanma
Taklit
Bellek
Güneş Sistemi
Homo Sapiens
Sıcak
Mit
Travma
Yüksek
Kilometre
Ecza
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
E. Blakemore, et al. Halk Arasında Anlatılagelen Masallar, Tahmin Ettiğinizden Daha Eski Olabilir!. (22 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 7 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8028
Blakemore, E., Karslıoğlu, T., Ateş, A. (2019, November 22). Halk Arasında Anlatılagelen Masallar, Tahmin Ettiğinizden Daha Eski Olabilir!. Evrim Ağacı. Retrieved December 07, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8028
E. Blakemore, et al. “Halk Arasında Anlatılagelen Masallar, Tahmin Ettiğinizden Daha Eski Olabilir!.” Edited by Arda Ateş. Translated by Talha Karslıoğlu, Evrim Ağacı, 22 Nov. 2019, https://evrimagaci.org/s/8028.
Blakemore, Erin. Karslıoğlu, Talha. Ateş, Arda. “Halk Arasında Anlatılagelen Masallar, Tahmin Ettiğinizden Daha Eski Olabilir!.” Edited by Arda Ateş. Translated by Talha Karslıoğlu. Evrim Ağacı, November 22, 2019. https://evrimagaci.org/s/8028.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close