Güneş Sistemi İçerisinde Yeni Bir Uydunun Doğumu Gözlenmiş Olabilir!

Gökbilimciler Saturn'ün halkaları içinde küçük, buzdan bir uydunun doğuşuna tanıklık etmiş olabilir. Bu Saturn'ün son doğal uydusu olabileceği için, bulutlarla sarılı Titan ve okyanus sahibi Enceladus dâhil Satürn'ün pek çok uydusunun oluşumunu anlamak adına çok nadir rastlanacak ve değerli bir fırsat anlamına gelebilir. 

Tam bir yıl önce, NASA'nın Cassini adlı uzay aracı dar açı bir kamerayla tesadüfen Saturn'ün A halkasının, yani en dış halkanın kıyısında bazı düzensizlikler kaydetti. Bu düzensizliklerden biri 1200 km uzunluğunda ve 10 km genişliğinde bir yay şeklinde, ve çevresinden yaklaşık yüzde 20 daha parlaktı ve aynı zamanda özellikle halkanın dış kısımlarındaki pürüzsüz kısımda olağan dışı bir kabarıklık belirtisi vardı.

Araştırmacılar bu yay ve kabarıklıkların yakınlardaki bir cisimden kaynaklanan kütle-çekimsel etkiler dolayısıyla var olduğunu düşünüyor. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden Carl Murray basın açıklamasında şöyle söyledi:

Daha önce böyle bir şeye rastlamamıştık. Biz şu anda halkaların dışına çıkıp kendine başına uydu olabilecek bir nesnenin doğuşunu izliyor olabiliriz.

Murray'in kayınvalidesi Peggy'nin ismi verilen buzdan cismin çapı, muhtemelen 1 kilometreden fazla değil ve görüntülerde fark edilmeyecek kadar küçük. Halkanın kenarında araştırmacıların gördüğü karışıklığın sebebinin Peggy'nin varlığı olduğu düşünülüyor. 

Saturn'ün isim verilmiş 53, geçici olan 9 uydusu var. Genel olarak büyüklükleri gezegene olan yakınlıklarına göre değişiyor: Gezegenden uzaklaştıkça büyüklükleri artıyor. Gezegenin uydularının pek çoğu halkayı oluşturan parçacıklar gibi esasen buzdan oluştuğu için, araştırmacılar buzdan uyduların halkanın parçacıklarından oluşup halkanın dışına çıktığını düşünüyor. En eski uydu, halkalar daha katı iken oluşmuş, birleşmiş ve gezegenden dışarı sürüklenip önlerine çıkan diğer uydularla birleştikçe büyümüş. Murray şöyle söylüyor:

Teorimiz, Saturn'ün uzun zaman önce şimdikinden çok daha yoğun, yeni uyduların ortaya çıkmasına izin verecek bir halkaya sahip olduğu fikrine dayanıyor. Kenarlarda uydular oluştukça halkadan kurtulup evrimleşmiş ve ilk oluşanlar en dışta ve en büyük uydular haline gelmiş.

Daha genç uydular, bu yeni uydu gibi, daha küçük ve merkeze daha yakın. Halkaların artık yeni uydu oluşturamayacak kadar tükenmiş olma olasılığı sebebiyle Saturn'ün uydularının oluşum sürecinin Peggy ile son bulması muhtemel. Araştırmacılar Peggy'nin daha fazla büyümesini beklemiyor, ve aslında dağılıyor olduğunu düşünüyorlar. 

Cassini'nin yörüngesi 2016'da A Halkasının dış kenarına yakınlaşacak ve araştırmacıların yeni uyduya yakından bakabilmelerine olanak verecek. Buluşlar, aynı zamanda Dünya'nın ve diğer gezegenlerin de nasıl oluştuğu ve güneşten uzaklaştıklarının daha iyi kavranmasını sağlayabilir. 

Gözlemler Nisan 2014'te Icarus dergisinde yayımlandı.