Grönland Köpek Balığı: Yaşayan Bir Fosil!
Grönland Köpek Balıkları (bilimsel adıyla Somniosus microcephalus), en az 272 yıllık ömürleri ile, bilinen en uzun süre yaşam süresine sahip omurgalı hayvandır. Norveç, Kanada ve İzlanda’nın soğuk sularında yaşayan bir türdür. Türün retinasındaki kristallerde radyo karbon yöntemiyle yapılan yaş hesaplamalarına göre, ortalama 392 yıl (+/- 120 yıl) yaşayabilmektedir!
Oldukça sıra dışı bir profili olan Grönland köpek balığı 5 ila 7 metre uzunluğa ve 1 ton civarı ağırlığa ulaşabilir. Bu balığın eti zehirlidir. Erkekleri dişilerinden daha küçük yapıda olan bu köpek balıkları, su yüzeyi ile 1500 metre derinlik arasında yaşar. Ancak 2200 metre derinlikte de yaşadıkları tespit edilmiştir.
Tepe avcılardan olan Grönland köpek balıkları, diğer köpek balıklarını, yılan balıklarını ve diğer balıkları avlayarak beslenirler. Fakat incelenen Grönland köpek balıklarında fok, kutup ayısı, mus (kanada geyiği) ren geyiği gibi hayvanların kalıntılarına rastlanmıştır. Hatta midesinden bütün halde bir ren geyiği dahi çıkartılmıştır. Leşçil olarak da beslendikleri bilinmektedir.
Çok soğuk sularda cüsselerine göre küçük yüzgeçleri bulunan bu balıkların çok yavaş hareket etmelerine karşın, fok gibi hızlı canlıları avlayabilmeleri oldukça şaşırtıcıdır.
Grönland köpek balıkları üremelerini ovovivipar olarak gerçekleştirir. Yalancı hamilelik olarak da nitelediğimiz bu üreme şeklinde yumurtalar anne karnında gelişiyor. Yavrular yumurta kesesinden beslenirken çatlayıp anne karnına düşer. Yeni yavrular anne karnından çıktıklarında 38-42 cm uzunluğunda olur.
WikimediaDerin denizlerde yaşayan çoğu köpek balığında olduğu gibi Gröland köpek balıklarının da dokularında yoğun miktarda trimetilamin n-oksit (TMAO) bulunmaktadır. Zehirleyici etkisi bulunan TMAO bileşiği, Grönland köpek balıklarının gıda olarak tüketilmesinden önce ön işlemlerden geçirilmesini gerektirir. İzlanda’nın yöresel yemeklerinden biri olan "kæstur hakarl" Grönland köpek balığı etinin askıda veya donmuş toprağa gömülerek fermente edilmesi ile elde edilir.
Grönland köpek balıklarının gözlerinde genelde parazitler bulunur. Korneaya tutunan ve 30 milimetreye kadar uzayarak gözden aşağı doğru sarkan Ommatokoita elongata isimli kopepod parazit, görme hasarına sebep olur. Derinlerde yaşayan bu köpek balığı için görme kaybının yaşamsal olmadığı düşünülmektedir. Parazitin büyolüminesans yapıda olduğu ve karanlıkta ışık yaydığı için köpek balığının avlarını çektiği düşünülmektedir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
41
-
30
-
23
-
13
-
6
-
5
-
2
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
- J. Nielsen, et al. (2016). Eye Lens Radiocarbon Reveals Centuries Of Longevity In Greenland Shark (Somniosus Microcephalus). Science, sf: 702-704. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 13:37:03 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8699
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
