Gözleri Teleskop Gibi Çalışan Canlı!

- Özgün
Okyanusta yaşayan canlılar genelde tuhaf göz yapıları ile bilinir. Bunlar arasında deniz tarağı, en ilginç görüş sistemlerinden birisine sahiptir. Çift kabuklu yumuşakçalardan olan deniz taraklarının 200 gözü vardır. Bu gözlerin her birisi ışığı odaklayan bir lens yerine ayna kullanır. Biyologlar 1960’dan beri bu içbükey aynaların guanin kristalinden yapıldığını biliyor. Guanin kristali, balık pulundan deve derisine kadar birçok yerde görülen çok yüksek yansıtıcı özelliğe sahip bir maddedir.
Bilim insanları, incelenecek örnekleri hızlıca donduran ve şeklinin bozulmadan kalmasını sağlayan bir mikroskop sayesinde deniz tarağının gözüne daha yakından bakma fırsatı buldular. Elde edilen sonuç küçük aynaların ve kristallerin mozaiğini ortaya koyuyor. Her ayna tabakalı bir yapıya sahip ve ışığın dalga boylarını ortama yansıtıyor ve onlara çevrelerinin mekansal bir görüntüsünü veriyor.
Bizim gözlerimiz bir kamerayı andırır. Işığı retinaya odaklayan bir lens kullanır. Deniz tarakları ise araştırmaya bakılırsa başka bir teknolojiyle benzerlik gösteriyor: Newton tarafından üretilen türünün ilk örneklerinden yansıtıcı bir teleskopa.
Kendisi araştırmaya dahil olmayan nörobilimci Gáspár Jékely biyoloji ve optiğin buluşmasını, “Bu gözlerde bana göre Newton ve Darwin bir araya gelmiş.” diyerek açıklıyor.
Bir deniz tarağının dünyayı nasıl gördüğünü tam olarak bilmemiz hala zor ancak bilim insanlarına göre bu deniz taraklarının yüzerken hareketlerini kontrol etmelerini sağlayan keskin bir kenardan görüş olmalı. Tek retina önümüzdeki manzaranın net görüntüsünü verirken deniz tarağının çift retinası kenarların daha iyi bir görüntüsünü elde etmeyi mümkün kılar. Bu periferik görüş etraflarında neyin durgun neyin hareket halinde olmalarını sağlar.
Sonuç olarak deniz tarağı kendi eşsiz göz yapısıyla evrimleşmiş görünüyor ve bizler de bunu kullanarak görüntüleme ve algılama uygulamalarındaki optik cihazlar için yeni teknolojiler geliştirebiliriz.
Söz konusu araştırma Science dergisinde yayımlandı.
Çevirmen:Mümin Can
Referanslar
1. Scallops have 200 eyes, which function like a telescope: study, Phys
<https://phys.org/news/2017-11-scallops-eyes-function-telescope.html#nRlv>
2. Hubble in a bubble: Scallop eyes act just like tiny telescopes, Science
<http://www.sciencemag.org/news/2017/11/hubble-bubble-scallop-eyes-act-just-tiny-telescopes>
3.The Scallop Sees With Space-Age Eyes — Hundreds of Them, The New York Times
<https://www.nytimes.com/2017/11/30/science/scallops-eyes.html>
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 10/12/2023 07:53:27 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12989
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.