Yapay zeka, gökten zembille inen bir mucize değildir; aksine, yaşadığımız çağın bağlamında inşa edilir ve şekillenir. Günümüzde yapay zekanın güvenli, etik ve sorumlu bir şekilde geliştirildiğinden emin olmanın tek yolu, içinde bulunduğumuz toplumsal ve ekonomik bağlamı tam anlamıyla anlamaktır.

Ne eksik ne fazla, hatta az bile.

"Yapay zeka kimseye zarar vermeyecek. Bana güvenebilirsiniz. Ben bilim insanıyım *

* Büyük teknoloji şirketleri tarafından fonlanıyorum ama bu tamamen önemsiz, yemin billah."

Bilim insanı var, bir de tırnak içinde "bilim insanı" var. Konumuna göre (Turing Ödülü var) şaka gibi argümanlar sunup, aksi yönde söylem geliştirenleri de "doomer" ilan edip kenara çekiliyor. Güçlü bir cevap alınca da sus pus. Bu konularda sunduğu doğru düzgün argüman sayısı ya yok ya da tek tük, ki onlar da fazlasıyla tartışmalı.

İşin özü, "şüphecilik" kisvesi altında insanlığın geleceği üzerine bahse girecek kadar kendisine güvenebilen, böyle bir kibirde olan adamın söylediklerine asıl o şüyheyle yaklaşmak lazım.

Her bilim yapanın, sırf bilim yaptığı için (sanki bir de "kutsal" bir iş yapılıyormuş gibi) haklı olması da gerektiğine olan yanlış inanca harika bir örnek. Hiçbir bilim insanı; bilimi, koşulların etkisi altında şekillenmeyen, dünyayla ve onun gerçekleriyle (politika, ekonomi vs) etkileşimden muaf bir tür "boş uzayda" yapmıyor; bilim insanları toplumdan ve toplumsallıktan uzak bir şekilde gökten düşmüyor. Bilim de, onu yapan da politikadan izole olan "saf" şeyler değiller.

Bilişsel psikoloji, sinirbilim ve yapay zeka kesişimindeki araştırmalarıyla tanınan psikolog, bilişsel bilimci ve yapay zeka uzmanı Gary Marcus, geçtiğimiz günlerde yaşanan şimdiye kadarki en büyük işletim sistemi kesintisine ilişkin olarak şöyle söylüyor:

"Uyanın. Eğer tek bir hata havayollarını, bankaları, perakendecileri, medya kuruluşlarını ve daha fazlasını devre dışı bırakabiliyorsa, bizi yapay genel zekaya hazır olduğumuzu düşündüren nedir?
Dünya, yazılım yeteneklerini büyük ölçüde geliştirmek zorunda. Yarım yamalak sohbet botlarını aceleyle piyasaya sürmek yerine, yazılım güvenilirliğini ve metodolojisini iyileştirmeye yatırım yapmalıyız. Denetlenmeyen bir yapay zeka endüstrisi felakete kapı açar."

Ne Olmuştu?
Geçtiğimiz günlerde, 19 Temmuz'da, teknoloji devi Microsoft'un sisteminde yaşanan bir yazılım hatası, küresel ölçekte onlarca sektörde krize yol açmıştı. Uzmanlara göre şimdiye kadarki en büyük işletim sistemleri kesintisi olarak değerlendirilen kesinti; ulaştırma, bankacılık, medya, hastaneler gibi büyük sektörlerde aksaklıklara yol açtı.

Kesinti, dünya genelinde ödeme cihazları, havalimanlarındaki check-in sistemleri, süpermarketlerdeki kasaların sistemleri, benzin istasyonlarındaki pompalar ve diğer birçok alandaki işletim sistemlerini birkaç saatliğine kullanılamaz hale getirmişti.

Fotoğraf: Küresel işletişim kesintisi nedeniyle New York kentindeki Times Meydanı'nda bazı dijital panolarda mavi ekran hatası görüldü.