James Webb Uzay Teleskobu (JWST), kütleçekimsel merceklenme fenomeniyle yaratılan ışıltılı bir mücevherli halka görüntüledi. Bu halka, Dünya'dan yaklaşık 6 milyar ışık yılı uzaklıktaki RX J1131-1231 olarak bilinen uzak bir kuasara ait.
Kuasarların ışığı, ön plandaki eliptik bir galaksinin güçlü çekim alanı tarafından bükülerek parlak bir yay ve çift görünümler oluşturur, bu da bir yüzük üzerindeki değerli taşlara benzeyen bir görsel ortaya çıkarır. Kuasarlar, bir galaksinin süper kütleli kara deliğine düşen gaz ve tozdan güç alarak parlaklık kazanır.
Kütleçekimsel merceklenme, galaksi gibi büyük bir nesnenin daha uzak bir kaynaktan gelen ışığı bükmesiyle oluşur. Bu etki, gökbilimcilerin uzak kuasarların kara deliğe yakın bölgelerini incelemesine olanak tanır. Avrupa Uzay Ajansı (ESA), kuasarlardan gelen X-ışını emisyonlarının merkezi kara deliğin dönüş hızına dair ipuçları sunduğunu ve bu bilgilerin kara deliklerin büyümesi hakkında önemli veriler sağladığını belirtti.
JWST'nin yeni görüntüsünde, kütleçekimsel merceği oluşturan eliptik galaksi, halkanın merkezinde küçük mavi bir nokta olarak görünür. Bu galaksi, uzak kuasarın ışığını büyüterek doğal bir teleskop görevi görür. ESA, kara deliklerin büyüme sürecine dair iki olası senaryo üzerinde duruyor: Galaksiler arasındaki birleşmelerle malzeme birikimi veya küçük yığılma bölümleriyle rastgele yönlerden malzeme çekimi. Gözlemler, bu kuasardaki kara deliğin ışık hızının yarısından fazla bir hızla döndüğünü ve bunun birleşmeler yoluyla büyüdüğünü düşündürmektedir.
Bu gözlemler, JWST'nin Orta Kızılötesi Aracı (MIRI) kullanılarak elde edilmiştir ve karanlık madde ve evrendeki dağılım üzerine yapılan daha büyük bir çalışmanın parçasıdır. RX J1131-1231, bugüne kadar keşfedilen en iyi mercekli kuasarlardan biri olarak kabul ediliyor.