Yaklaşık 252 milyon yıl önce gerçekleşen ve Büyük Ölüm olarak bilinen Permiyen-Triyas kitlesel yok oluşu, Dünya’daki yaşamın %90’ından fazlasını silip süpürdü. Bilim insanları bu olayı uzun süredir atmosfere salınan yüksek miktarda karbondioksite bağlıyordu; ancak bu aşırı sıcaklıkların neden milyonlarca yıl boyunca devam ettiği net değildi.
Yeni araştırma, yanıtı tropikal ormanların yok oluşunda buldu. Nature Communications dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, Sibirya Tuzakları olarak bilinen devasa volkanik patlamalar, atmosferi hızla ısıttı. Bu ısınma, karbonu tutan tropikal ormanları yok etti. Ormanların kaybı, karbon döngüsünü zayıflatarak gezegeni milyonlarca yıl süren bir sera etkisine kilitledi.
Araştırmacılar, bitki fosillerini incelediklerinde, kitlesel yok oluşun ardından uzun süre boyunca geniş ormanların yeniden oluşmadığını ve bunun “kömür boşluğu” denilen bir jeolojik iz bıraktığını belirledi. Yerlerini, ancak birkaç santimetreye ulaşabilen küçük likopod bitkileri aldı. Ancak bu bitkiler, karbon tutma açısından çok daha verimsizdi.
Gezegenin yeniden dengelenmesi ve ormanların geri dönmesi yaklaşık 5 milyon yıl sürdü.
Bu bulgular, tropikal ekosistemlerin iklim dengesi üzerindeki kritik rolünü ortaya koyuyor ve günümüzdeki ormansızlaşmanın ne kadar ciddi sonuçlar doğurabileceğine dair güçlü bir uyarı niteliği taşıyor.
Evrim Ağacı
