Avustralya'nın kuzeybatısındaki North Pole Dome adlı bölgede, bilim insanları Dünya'nın en eski asteroit çarpışmalarından birine dair kanıtlar buldu. Bu çarpma, yaklaşık 1.2 ila 1.8 milyar yıl önce gerçekleşmiş olabilir. Ancak çarpmanın izleri, 3.47 milyar yaşında lav kayalarının içinde yer alıyor. Bu kayalar, yalnızca lavlarla değil, aynı zamanda Dünya’daki en eski mikrobiyal fosillerle de dolu. Araştırmacılar, bu bölgeyi "erken Mars yüzeyine en çok benzeyen yerlerden biri" olarak tanımlıyor.
Yale Üniversitesi’nden jeolog Alec Brenner liderliğindeki ekip, 2023’te bölgedeki lav kayaları üzerinde “parçalanma konileri” (shatter cones) adı verilen özel yapılar keşfetti. Bu koniler, büyük bir çarpmanın ardından ortaya çıkan şok dalgalarının kayaçlarda bıraktığı deformasyon izleri. Ekip, yaklaşık 7 km’lik bir alana yayılmış yüzlerce koni tespit etti. Bu bulgular, bölgenin antik bir meteor çarpmasına uğradığını gösteriyor.
Bu yapıların önemi sadece Dünya tarihiyle sınırlı değil. Mars’ta, özellikle Jezero Krateri gibi bölgelerde de benzer bazaltik kayalar ve eski su izleri bulunuyor. NASA’nın Perseverance aracı, bu bölgelerden örnekler toplayarak olası mikrobiyal yaşam izlerini araştırıyor. Ancak Mars kayaları da sıcak sıvılar ve çarpmalarla değişime uğradığından, fosil benzeri yapıların yanlış yorumlanma riski var.
North Pole Dome'daki bu keşif, benzer koşullarda nasıl fosillerin değişebileceğini anlamamıza yardımcı olabilir. Geçmişte yaşamın izlerini ararken, Dünya’nın en eski yaralarının bize yol göstermesi mümkün.
🔬 Kaynak: Science Advances, 9 Temmuz 2025- By Douglas Fox
Orijinal yazıya bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Evrim Ağacı
