Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Evrimin Mekanizmaları Arasında Ne Tür İlişkiler Var?

Cinsel Seçilim ile Doğal Seçilim Aynı Şey mi?

2 dakika
1,493
Evrimin Mekanizmaları Arasında Ne Tür İlişkiler Var?
Tüm Reklamları Kapat

Evrimin genler düzeyinde bakıldığında ana mekanizması genetik sürüklenmedir. Doğal Seçilim, genellikle fiziksel özellikler (fenotip) boyutunda baktığımızda çok etkilidir. Fakat gen seviyesinde, rastlantısallığın etkisi birikimli seçilimden daha şiddetli hissedilebilmektedir. Popülasyona giriş yapan her yeni mutasyon ya elenecek yada sabitlenecektir. Hatta yararına ve zararına bakılmadan denilebilir ki, istatistiki olarak, oluşan her yeni mutasyon muhtemelen gen havuzundan silinecektir. Ancak bu her zaman olmaz ve bazı mutasyonlar yeterince uzun süre popülasyonda kalabilir ve popülasyona genetik çeşitlilik kazandırır. Popülasyonda yeterince kopyaya ulaşabilirse faydasına ve zararına göre bir olasılıkla sabitlenir. 

Mutasyonların sabitlenme olasılıklarının üreme başarısına göre değişmesi eğilimine ''doğal seçilim'' denir. Doğal seçilim bireylerin üreme başarındaki farkların genetik alt yapılarından kaynaklanması olarak da tanımlanabilir. Doğal seçilimin ekolojik seçilim, akraba seçilimi ve cinsel seçilim gibi alt tipleri vardır. Çoğu zaman bunlar ayrı evrim mekanizmaları olarak ele alınsalar da, en temel düzeyde hepsi Doğal Seçilim'in farklı formları olarak görülebilir.

Halk arasında doğal seçilim denilince akla genelde ekolojik seçilim gelir, yani gen sıklıklarının hayatta kalıma bağlı değişmesi. Eğer bu hayatta kalma mücadelesi, cinsel başarı açısından ele alınacaksa Cinsel Seçilim, akrabaların birbirinin hayatta kalması konusundaki fedakarlıkları ve katkıları açısından ele alınacaksa Akraba Seçilimi'nden söz edilir. Bu seçilim türlerinin her biri hakkındaki bilgilerimiz ve bilimsel altyapımız çok kapsamlı ve kendine has hale geldiği için, artık hepsi kolay kolay Doğal Seçilim başlığı altında anılamamaktadır. Ancak çıkış yerleri burasıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Görseldeki grafik, çeşitli etkili mutasyonların sabitlenme olasıklarının, nötrale göre oranını vermektedir. Görüldüğü ve tahmin edilebileceği gibi faydalı mutasyonlara (grafiğin sağ tarafına) gidildikçe sabitlenme olasılığı yükselmektedir. Öte yandan negatif mutasyonların da sabitlenme oranları sıfır olmak zorunda değildir; ancak yine de çoğu zaman sıfıra oldukça yakındır. Üzerinde yeterince güçlü seçilim baskısı olmayan, nötrale yakın negatif mutasyonlar da popülasyon içerisinde düşük bir olasılıkla da olsa sabitlenebilirler.
Görseldeki grafik, çeşitli etkili mutasyonların sabitlenme olasıklarının, nötrale göre oranını vermektedir. Görüldüğü ve tahmin edilebileceği gibi faydalı mutasyonlara (grafiğin sağ tarafına) gidildikçe sabitlenme olasılığı yükselmektedir. Öte yandan negatif mutasyonların da sabitlenme oranları sıfır olmak zorunda değildir; ancak yine de çoğu zaman sıfıra oldukça yakındır. Üzerinde yeterince güçlü seçilim baskısı olmayan, nötrale yakın negatif mutasyonlar da popülasyon içerisinde düşük bir olasılıkla da olsa sabitlenebilirler.
Nature

Akraba Seçilimi ile ilgili yazımızda özetlediğimiz gibi, cinsel seçilim ve akraba seçilimi de evrimsel değişmelerde ve yeni özelliklerin oluşumunda oldukça önemlidir. Tüm bu seçilimler üreme başarısındaki farkların o mutasyonların sabitlenme olasılıklarını nötral mutasyonlarından farklı kılmasından ibarettir. Yani aslında doğal seçilim de genetik sürüklenmenin bir şeklidir. Nötral sürüklenme, pozitif seçilim altında sürüklenme veya negatif seçilim altında sürüklenme de olabilir. 

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
12
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 5
  • Umut Verici! 3
  • Bilim Budur! 2
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 17:07:47 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1559

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Cinsel Yönelim
Işık
Vegan
2019-Ncov
Bakteriler
Editör Seçkisi
Kafatası
Retrovirüs
İklim
Solunum
Sars Mers
Argüman
Orman
Yer
Bilim İnsanları
Nasa
Adaptasyon
Sinir
Canlı Cansız
Hayatta Kalma
Ana Bulaşma Mekanizması
Zaman
Bilinç
Deprem
Hastalık Kontrolü
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Dallı, et al. Evrimin Mekanizmaları Arasında Ne Tür İlişkiler Var?. (24 Ekim 2013). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1559
Dallı, B., Bakırcı, Ç. M. (2013, October 24). Evrimin Mekanizmaları Arasında Ne Tür İlişkiler Var?. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1559
B. Dallı, et al. “Evrimin Mekanizmaları Arasında Ne Tür İlişkiler Var?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 24 Oct. 2013, https://evrimagaci.org/s/1559.
Dallı, Barış. Bakırcı, Çağrı Mert. “Evrimin Mekanizmaları Arasında Ne Tür İlişkiler Var?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 24, 2013. https://evrimagaci.org/s/1559.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close