Ekdisozoa (Ecdysozoa)

Tanım ve Genel Bilgiler

Ekdisozoa, bir grup protostom, yani embriyolojik gelişim sırasında ağzı anüsünden önce oluşan hayvan grubudur. Grubun adı, ekdisiz yoluyla, yani kabuk değiştirme yoluyla gelişen canlıları barındırmasından gelmektedir. Ekdisozoaların ayırt edici özelliklerinden birisi, üç katmanlı kütikula barındırmalarıdır (tek istisnası, dört katmanlı kütikulaya sahip olan Tardigrada'dır). Bu kütikula, organik malzemeden üretilir ve organizma büyüdükçe dökülerek değiştirilir. Ayrıca grubun ayırt edici özelliklerinden bazı diğerleri; hareket sağlayan sillerden yoksun olmaları ve amoeboid, yani sürünme tarzı hareket ile hareket eden spermler üretiyor olmalarıdır. Ayrıca bu gruptaki canlıların embriyoları erken gelişim döneminde spiral yarılma evresinden geçmez; bu da onları diğer proteostomlardan ayırır.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Bu grup içinde Eklembacaklılar (Arthropoda) ve diğer birkaç ufak şube (Onychophora, Tardigrada, Kinorhyncha, Priapulida, Loricifera, Nematoda ve Nematomorpha) bulunur. İlk olarak 1997 yılında Aguinaldo tarafından tespit edilen bu grup, genellikle 18S tipi ribozomal RNA genleriyle ayırt edilir. Türün atalarının birçoğunun sindirim kanalının başlangıcında dişler ve ağız açıklığının etrafında bir halka bulunsa da, ekdisozoalarda bu özellikler büyük oranda körelmiştir.

Etimoloji

Taksonun adını aldığı ekdisis sözcüğü, Antik Yunan'daki ἐκδύω (ekduo), yani "çıkarma" veya "sıyırma" sözcüklerinden gelmektedir. Bu, vücut değişimine işaret etmekte kullanılır.