Dünya Yalpalıyor: Dünya'nın Üçüncü Hareketi Presesyon
Dünya, kendi etrafındaki batıdan doğuya doğru olan hareketini 23 saat 56 dakika 4,04 saniyede tamamlar (yaklaşık 24 saat). Bu süre sonunda gece ve gündüz meydana gelir. Dünya, Güneş etrafındaki hareketini ise 365 gün 5 saat 48 dakika ve 45.51 saniyede tamamlar. Bu sürece 1 yıl denir. Bu süre zarfında Dünya ekliptik düzlemi ile yaptığı 23° 27’ (23 derece, 27 dakikalık) açıya bağlı olarak yıl içinde Güneş ışınlarını farklı açılarla alır. Bunun sonucunda mevsimler meydana gelir. Bahsettiğimiz bu iki hareket de, türümüzün ömrü içerisinde gözlemleyebileceği kadar kısa zaman dilimlerinde meydana gelir. Biz bu yazımızda Dünya’nın daha uzun bir periyotta gerçekleştirdiği (25.800-26.000 yıl), "yalpalama hareketi" olarak düşünebileceğiniz "presesyon" adı verilen bir diğer hareketinden bahsedeceğiz.
Bildiğimiz gibi Dünya kusursuz bir küre değildir. Bu nedenle dönüşü de, kusursuz bir yörünge takip edemeyecek, şekline bağlı olarak "devinme" adı verilen bir hareketi de beraberinde gelecektir. Bunu, bir topacın kendi ekseni etrafında dönerken yalpalaması gibi düşünebilirsiniz. Topaçtaki bu yalpalama, topacın kendisindeki ve döndüğü yüzeydeki kusurlardan dolayı meydana gelir. Dünya'nın yalpalaması ise tam bir küre olmamasındandır. Güneş ve Ay’ın çekim kuvvetlerine bağlı olarak oluşan bu hareketin bir tam turu 26.000 yılda gerçekleşmektedir.
Dünya’nın bu daha az bilinen üçüncü hareketinin de, tıpkı diğer iki hareketinde olduğu gibi bazı sonuçları olacaktır. Bu hareketin sonucunda günöte (aphelion) günberi (perihelion) noktalarında yarım kürelerin konumu değişir. Bunun sonucunda mevsimlerde değişme yaşanır. Günümüzde günberi 3 Ocak tarihinde gerçekleşmektedir. Günöte ise 4 Temmuz tarihinde gerçekleşir. Günberi durumunda Dünya’nın kuzey yarım küresi kış mevsimini yaşarken, güney yarım küresi ise yaz mevsimini yaşamaktadır. Günöte durumunda ise durum tam tersidir. Bundan yaklaşık 13.000 yıl sonra ise, Dünya’nın eksek eğikliği günümüzün tam tersi yönde olacağından, kuzey yarım küre günberi durumunda yaz, günöte durumunda ise kış mevsimini yaşayacaktır. Başka bir deyişle Aralık, Ocak, Şubat ayları güney sahillerimizin turist akınına uğradığı aylar durumuna gelecek diyebiliriz. Haziran, Temmuz, Ağustos ayları ise öğrencilerin kar sebebiyle tatil beklediği günleri beraberinde getirecek!
Presesyon’un etkileri bununla da sınırlı kalmıyor. Günümüzde kutup yıldızı, Polaris isimli yıldız iken, presesyon hareketinin yarım tur gerçekleşmesiyle (yani yaklaşık 13.000 yıl sonra) Polaris, yerini Vega Yıldızı’na bırakacaktır.
Konuyla ilgili daha kapsamlı bir yazımıza buradan erişebilirsiniz.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 13
- 8
- 6
- 4
- 4
- 2
- 2
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- İ. Atalay. (2005). Genel Fiziki Coğrafya. ISBN: 9786058784031. Yayınevi: Kendisi.
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 14:01:48 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/5195
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.