Dünya Benzeri Bir Gezegen, Güneş Sisteminin Uzak Kısımlarında Saklanıyor Olabilir!

Japonya'dan bilim insanları; Dünya'dan kütle olarak 1,5 ila 3 kat büyük bir gezegenin, uzak Kuiper Kuşağı'nda dolanıyor olabileceğini ve bu olası gezegenin varlığının, Güneş'in etrafında dolanan bazı gök cisimlerinin tam olarak anlaşılamayan, tuhaf yörüngeler izlemesine açıklık getirebileceğini düşünüyorlar.

Japonya'daki Kindai Üniversitesi'nden gökbilimci Patryk Sofia Lykawka ve Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi'nden gökbilimci Takashi Ito, Güneş sistemindeki gök cisimlerinin kütleçekimsel etkileşimlerini canlandıran bir simülasyon yürüttüler. Bu araştırma ekibi, N-cisim simülasyonu adı verilen özel bir bilgisayar programı kullanarak 50 astronomik birimin ötesine, sınırları iyi tanımlanmamış bir bölge olan uzak Kuiper Kuşağı'na veya diğer adıyla Dağınık Disk'e odaklandılar. Araştırmacılar, simülasyon sonuçlarının Güneş sisteminin en dış kısmında henüz keşfedilmemiş bir gezegenin varlığına işaret ettiğini söylüyorlar. Araştırma ekibi, elde ettikleri bulguları 25 Ağustos 2023 tarihinde The Astronomical Journal üzerinden yayımlanan bir makalede açıkladılar.^[1]

European Space Agency (ESA)

Uzak Kuiper Kuşağı'nda bulunan gök cisimlerinin bazen son derece "aykırı" görünen yörüngeler izlediği bir süredir bilinmektedir. Bu anomalilere bir cevap bulmak isteyen gökbilimci Lykawka ve meslektaşı Ito'nun araştırması, beklenmeyen bir sonuç verdi. Araştırmanın bir kısmının yürütüldüğü Kindai Üniversitesi'nin yayımladığı bir raporda uzmanlar şöyle diyor:^[2]

Dikkat çekici bir şekilde, simülasyondan alınan en iyi sonuçlar, yaklaşık 200 ila 500 astronomik birim (hatta ~200-800 astronomik birim) arasındaki mesafelerde, Güneş'in etrafında dönen, Dünya'nın 1,5-3 katı kütleye sahip keşfedilmemiş bir gezegen olması gerektiğini göstermektedir.

Neptün ötesi nesneler (İng: "Trans Neptunian Objects", "TNO") başına buyruk hareket etmeleri ile bilinirler. Birincil Kuiper Kuşağı'ndaki irili ufaklı milyonlarca gök cisminin aksine, bu uzak bölgedeki gök cisimleri alışılagelen, sıradan yörüngeler izlemez. Örnek olarak uzak Kuiper Kuşağı'ndaki Sedna cüce gezegeni gibi cisimler, oldukça eliptik bir yörüngeyi takip eder. İzlediği yörüngenin şeklinden dolayı, Sedna'nın Güneş'e en yakın olduğu ve en uzak olduğu noktalar arasındaki mesafe çok büyüktür. Güneş'in etrafında bir kez dönmesi yaklaşık 11.400 Dünya yılı süren Sedna, Güneş'e en fazla 76 astronomik birim kadar yaklaşır. Güneş'e en uzak olduğu noktanın mesafesi ise 937 astronomik birim olarak tahmin edilmektedir.

Sedna gibi başına buyruk gök cisimleri, aynı zamanda Güneş sisteminin eliptik düzleminin sınırlarını terk ederek yüksek yörüngesel eğimler gösterirler ve çoğu cismin Güneş'in etrafında izlediği yolun üzerine çıkar ve sonra altına inerler. Şimdiye kadar Güneş sisteminin hiçbir modeli (göç eden antik gezegenler, gaz devleriyle rezonans, geçen yıldızlar veya başıboş gezegenler) bu hareketlere neyin neden olduğunu tam olarak açıklayamadı. Araştırmacılar, makalelerinde mevcut modellerin yalnızca kısmi cevaplar verdiğini ve dolayısıyla tam bir cevap vermekten uzak olduğunu belirtiyorlar. Araştırmacılar, şöyle açıklıyor:

Farklı dinamik sınıflara ait 1000'den fazla Neptün ötesi nesne (TNO) keşfedildi ve bu, Neptün ötesi bölgesini anlamamızda önemli ilerlemelere olanak sağladı. Ancak TNO yörünge yapısının tamamını açıklayan tek bir evrimsel model geliştirilmemiştir.

Araştırmacılar, geliştirdikleri yeni modelin ise yeterli cevabı sağlayabileceğini düşünüyorlar:

Dikkate değer kütlesi ve yaklaşık 30 derecelik eğimli yörüngesi sayesinde böyle bir gezegen, mevcut gözlemlerimize uygun olarak çok sayıda bağımsız TNO'ya, oldukça eğimli TNO'lara ve ayrıca acayip yörüngelere sahip aşırı TNO'lara sebebiyet veriyor olabilir.

Bu araştırmanın sonuçları, yapılacak çeşitli gözlemlerle test edilebilir. Eğer gökbilimciler, yaklaşık 150 astronomik birim mesafede bir TNO kümesi tespit edebilirse, o zaman bu gözlem Güneş sisteminde Dünya benzeri başka bir gezegenin varlığının habercisi olarak değerlendirilebilir. Yalnızca TNO'ların araştırılması bile, muhtemelen Kuiper Kuşağı'nın doğasına dair değerli bilgiler sağlayacak bazı sıra dışı gök cisimlerini ortaya çıkaracaktır. Güneş sisteminin uç kısımlarında Dünya büyüklüğünde bir gezegen de keşfedilecek olursa, bu keşfin, gezegen bilimi ve astronomi açısından derin etkileri olacaktır. Lykawka, bu konu hakkında şöyle diyor:

Neptün'ün çok ötesinde bulunan Dünya benzeri bir gezegen, muhtemelen yeni bir gezegen sınıfına ait olacağından gezegen tanımını revize etmemiz gerekecek. Bu türden bir veya birkaç yeni TNO'nun keşfi bile Güneş sisteminin nasıl oluştuğuna dair teorilerimizde devrim yaratabilir.