Drake Denklemi Nedir? Uzayda Zeki Medeniyet Arayışımıza Nasıl Yol Gösterir?
- Özgün
- Dünya Dışı Yaşam
Samanyolu Galaksisi içerisindeki "akıllı medeniyetler"in sayısına ulaşma amacıyla Frank Drake tarafından 1961 yılında geliştirilen denklem, "Drake Denklemi" olarak bilinir.
Bu denklem, Samanyolu içindeki yıldız ve gezegenlerin sayısı, yıldızların ömür süreleri gibi oldukça iyi bilinen ve çok büyük, her anlamda ‘astronomik’ faktörlerle, kimyasal/biyolojik süreçlerin hayatın oluşturabilmesi olasılığını içeren ve daha az bilinen bazı temel-bilimsel faktörler yanında, hakkında daha da zor tahminlerde bulunabildiğimiz (canlılarda "akıl" denen yapının evrimleşmesi, gelişmesi, bir medeniyet kurması, bilimsel metodu keşfetmesi, astronomiyi geliştirmesi, benzeri akıllılarla temas kurmak istemesi ve bu arada, ‘kendini yoketmemesi’ gibi olasılıkları içeren) bazı psikolojik/sosyolojik faktörlere de sahiptir.
Her ne kadar bu tür bilinmeyen (ya da çok az bilinen, çok fazla varsayıma dayanan) faktörlerin içermesinden ötürü oldukça yaygın bir biçimde eleştirilse de, yine de bilim insanlarına genel bir çerçeve çizebiliyor olması bakımından faydalı bir araç olarak görülebilir.
Bu hesabın farklı şekillerde, benzeri başka faktörlerle yapılması mümkündür; örneğin Carl Sagan, 1974’te böyle bir alternatif hesaplamaya yer vermiştir. Fakat, faktörleri belirleme çalışmalarında ulaşılan sonuç (ki bunlar için ayrı ayrı, uzun uzun yazılar yazmak gerekir) şu ifade ile özetlenebilir:
Halen Samanyolu Galaksisi içinde yaşayan medeniyetlerin sayısı, ortalama bir medeniyetin haberleşme kabiliyet ve arzusunda olduğu yaşam süresinin yıl karşılığına yaklaşık olarak eşittir. Bu durum, matematiksel olarak "Nm ~ T" olarak ifade edilir. ~ işareti, "yaklaşık olarak eşit" anlamına gelmektedir.
Bu bize önemli bir durumu bildirir: Her ne kadar çok düşük olasılıklı gibi gözüküyor olsa da, eğer ki insanlık olarak kendimizi uzunca bir süre yok etmemeyi başarırsak, bu medeniyetlerin sayısı milyonları bulabilir! Bu durumda, bize en yakın galaktik medeniyetin uzaklığı 100 ışık yılı (1 ışık yılı 9.5 trilyon km’dir) mertebesinde demektir.
Eğer insanlık olarak yaşamımızı sürdürmeyi beceremezsek bu sayı, en fazla, 100 civarında veya daha az demektir. Bu durumda, medeniyetler-arası uzaklık binlerce ışık yılını bulacaktır, yani, haberleşme ve temas kurma olasılığımız sıfıra yakın demektir. Dolayısıyla türümüz varlığını ne kadar uzun sürdürebilirse, galaksimiz içerisindeki diğer potansiyel akıllı yaşamlarla temasa geçme şansımız o kadar artmaktadır.
Teşekkür: Bu yazıyı hazırlayan Mehmet Emin Özel'e teşekkür ederiz.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
20
-
18
-
11
-
5
-
4
-
3
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/05/2025 05:59:34 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3174
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
