Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

DNA Neden İkili Sarmal Yapıdadır?

DNA Neden İkili Sarmal Yapıdadır?
2 dakika
14,608
Tüm Reklamları Kapat

Yeryüzündeki en meşhur kimyasal yapı muhtemelen DNA'dır. Öyle ki, kimyaya dair en ufak fikri olmayan herhangi biri bile DNA'nın ikili sarmal yapıya sahip olduğunu bilir. İyi ama, DNA neden ikili sarmal yapıdadır?

Sorunun en kısa cevabı termodinamik dengedir. DNA ikili sarmal yapıya sahiptir, çünkü bu yapı kimyasal olarak termodinamik dengenin sağlanmasını mümkün kılmaktadır. Ne var ki bu, tatmin edici bir cevap değildir. Çünkü herhangi bir kimyasalın, herhangi bir çevre şartı altında, herhangi bir kimyasal yapıda bulunmasının nedeni termodinamik dengedir. Yani bardağınızdaki suyun oda sıcaklığındaki özelliklerinin "o şekilde" olma nedeni, "o özelliklerin" (örneğin sıvı olmanın) termodinamik dengeyi sağlıyor olmasıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Bu durumda daha detaylı bir cevap kaçınılmaz olmaktadır: DNA aslında herhangi bir diğer şekilde de bulunabilir; ancak genellikle ikili sarmal yapıyı korumasının tek nedeni DNA molekülü ile çevrenin etkileşiminden doğan entalpi-entropi ilişkisinin bu sarmal yapı sayesinde sağlanabiliyor olmasıdır. Bunu anlamak için DNA'nın yapısı ve üzerine etki eden kuvvetleri incelememiz gerekiyor.

Tek şeritli ve ikili sarmal konformasyonları (şekilleri) arasındaki dengeye katkı sağlayan birkaç nitelik vardır. Bunlardan en meşhuru ve okullarda öğretileni Hidrojen bağlarıdır. Ne var ki Hidrojen bağlarının DNA yapısındaki etkisi, diğer bazı etkileşimler kadar önemli değildir. Eğer DNA'nın yapısına etki eden kuvvetleri ayrı ayrı inceleyecek olursanız, bunlardan bazılarının dengeleyici, bazılarının denge-bozucu yapıda olduğunu görürsünüz. Örneğin DNA baz çiftleri arasındaki elektrostatik etkileşim, bazların hidrofobik istiflenme biçimi, iyonların elektrostatik bağlanması ve çözünme entropisi DNA enerji dengesine sabitleyici etki yapan unsurlardır. Buna karşılık fosfatlar arası elektrostatik itim, çözünme entalpisinin elektrostatik etkisi ve DNA bağlarının entropisi dengeyi bozucu yönde etki eden unsurlardır. Bunlar arasındaki etkileşim DNA şeklini belirlemektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Fosfatlar arasındaki elektrostatik itim ve baz istiflenmesi/çiftlenmesi etkileşimleri, genellikle DNA'nın ikili sarmal yapısına en fazla katkı sağlayan 2 ana kuvvet olarak kabul edilmektedir. Fosfatlar, DNA'nın sarmallığına katkı sağlamaktadır. Bazlar ise bu şekle engel olacak şekilde etki etmektedir. Fosfatlar nokta-kuvvet özelliğine sahiptirler; bazlar ise genel bir alana etki ederler.

Ayrıca DNA'nın bulunduğu ortamdaki çözücü ve zıt-iyonların varlığı da DNA'nın şekline etki eden unsurlardır. Örneğin bu unsurların etkisi sebebiyle protein-DNA etkileşimi, ortamın iyon/tuzluluk oranından fazlasıyla etkilenmektedir. İyonların veya yüksek dielektrik özelliğe sahip suyun varlığı fosfatlar arası itim kuvvetini zayıflatır ve bu sayede isfitlenme ve elektrostatik enerji arasında bir denge sağlanabilir.

İşte tam olarak bu sebeplerle, iyonlar ve suyun varlığında DNA'nın ikili sarmal yapıya bürünmesi, çeşitli moleküler kuvvetlerin birbirleriyle ve DNA ile etkileşiminin doğrudan sonucudur.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
5
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 4
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • S. J. Ganesan ·. Why Is The Dna Structure A Double Helix?. (10 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 10 Haziran 2020. Alındığı Yer: Quora | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/11/2023 10:42:33 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4706

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Yıldızlar
Kitap
Etik
Koronavirüs
Mikoloji
Cinsel Yönelim
Mantık
Enzim
Hayvan Davranışları
Bilimsel
Evrim Ağacı Duyurusu
Öğrenme Teorileri
İklim Değişikliği
Müzik
Görüş
Kartal
Hastalık
Elektromanyetizma
Hastalıkların Tedavisi
Evrimsel Biyoloji
Stephen Hawking
Karadelik
İnternet
Kara Delik
Şehir Hastanesi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Kurtlar Neden Dolunayda Ulur?
Kurtlar Neden Dolunayda Ulur?
Süpervolkan Ne Zaman Patlayacak?
Süpervolkan Ne Zaman Patlayacak?
Ölümsüz Denizanası Gerçek mi?
Ölümsüz Denizanası Gerçek mi?
Gizemli
Gizemli "Benford Yasası", Seçim Hilelerini İspatlamakta Nasıl Kullanılır?
Cinayetin Bilimi: Canavar Komşum Nasıl Yakalandı?
Cinayetin Bilimi: Canavar Komşum Nasıl Yakalandı?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. DNA Neden İkili Sarmal Yapıdadır?. (19 Kasım 2016). Alındığı Tarih: 30 Kasım 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4706
Bakırcı, Ç. M. (2016, November 19). DNA Neden İkili Sarmal Yapıdadır?. Evrim Ağacı. Retrieved November 30, 2023. from https://evrimagaci.org/s/4706
Ç. M. Bakırcı. “DNA Neden İkili Sarmal Yapıdadır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 19 Nov. 2016, https://evrimagaci.org/s/4706.
Bakırcı, Çağrı Mert. “DNA Neden İkili Sarmal Yapıdadır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, November 19, 2016. https://evrimagaci.org/s/4706.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close