Deri Kanatlı Yeni Dinozor Türü Keşfedildi!

Günümüzde uçabilen memeliler kollarından bacaklarına kadar uzanan patagium isimli bir deri tabakası sayesinde kendilerini yüksek bir noktadan bıraktıklarında havada kalabilirler. Yarasalar ise bu deri tabakasını vücutlarını yerden havalandırmak için kullanabilmektedir. Çin’de keşfedilen yeni bir dinozor fosili ise bu yapının dinozorlarda da ortaya çıkmış olduğunu, daha önce bulunmuş kuzeni ile birlikte ispatlıyor. Ambopteryx longibrachium adı verilen bu türün üyelerinin kollarının altında bir deri tabakası bulunmaktaydı. Günümüzdeki yarasa kanatlarına benzeyen bu yapılar canlının süzülmesini hatta belki de yarasalarda olduğu gibi uçabilmesini sağlıyordu. Yaklaşık 160 milyon yıl önce Geç Jura'da yaşamış olan bu non-avian theropod, yaklaşık 32 santimetre boyunda ve 306 gram ağırlığındaydı. Ayrıca vücudunun oldukça küçük ve hafif olması, uçabiliyor olduğu tezini de desteklemekte.

Discover magazine

Fosil bundan iki yıl önce Çin’in Wubaiding köyünde yaşayan bir köylü tarafından bulundu. Bulunan örnekler palentolog Min Wang tarafından incelendi ve bir dinozor olduğu tespit edildi. Bu bölgede daha önce bulunan fosillerin yalnızca birkaç semender fosili olmasından dolayı Min Wang örneklerin bir dinozora ait olduğunu tespit ettiğinde sevinç çığlıkları attığını söylüyor.

Cins isminde Latince “ambo”(ikili) ve Antik Yunanca “pteryx”(kanat) kelimeleri kullanıldı. Tür adı ise yine Latince “longus”(uzun) ve “brachium”(üst kol) kelimelerinden oluşturuldu.

A. longibrachium, Scansoriopterygidler adlı bir aileye yerleştirildi. Bu grup bilinen en küçük non-avian dinozorları içermekte. Aynı zamanda bu dinozorlar diğer dinozorlardan, sahip oldukları birinci ve ikinci parmaklarına göre oldukça uzun olan üçüncü parmaklarıyla ayırt edilebilmektedirler. Diğer bilinen tüm theropodlarda ise ikinci parmak diğer parmaklara oranla daha büyüktür. Aynı zamanda bu grup 2015’te keşfedilmiş Yi qi (bilinen en kısa dinozor ismi) adlı bir başka yarasa kanatlı dinozora da ev sahipliği yapmaktadır. Başta iguana gibi ağaçlara tırmanmak amaçlı olduğu düşünüldü. Ardından bu parmakların arasında patagium (uçma derisi) olduğu anlaşıldı. A. longibrachium’un ise ailedeki en yakın akrabasının Yi qi olduğu tahmin ediliyor. Dolayısıyla an itibari ile Yi qi, Epidexipteryx, Scansoriopteryx gibi zar kanatlı türler biliniyor.

Wikipedia

Yi qi ve Ambopteryx longibrachium uçmanın sadece kuşlara atalık eden dinozorlara özgü olmadığını, uzak kuzenlerinin de uçabildiğini kanıtlayan oldukça önemli örnekler. Paleontolog Julia Clarke yeni keşif için “Bu, dinozorların pek çok farklı şekilde uçmaya adapte olduklarını gösteren büyüleyici bir buluş.” diyor. Her ne kadar bu iki dinozor da kuşlara atalık eden avian dinozorların aksine soylarını devam ettirememiş olsalar da yakınsak evrim için harika örnekler oluşturuyor ve dinozorların pek çok farklı şekilde uçmayı destekleyen yapılar ile evrimleştiğini kanıtlıyor.