Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Cam Kanatlı Kelebekler Nasıl Şeffaf Kanatlar ile Evrimleştiler?

Cam Kanatlı Kelebekler Nasıl Şeffaf Kanatlar ile Evrimleştiler? Science News
Bir şeffaf kanatlı kelebek
3 dakika
3,684
  • Evrimsel Biyoloji
  • Lepidopteroloji
Tüm Reklamları Kapat

Kelebeklerin kanatlarındaki renklerin nasıl evrimleştiğini daha önceden anlatmıştık. Bu yazımızda, çok özel bir kanat çeşidine göz atacağız: şeffaf kanatlar. Bu özel kanatlara sahip kelebekler Ithomiini (Ithomiine) oymağı altında sınıflandırılmaktadır. Bazı taksonomistler tarafından, Ithomiinae olarak bir alt ailesinde sınıflandırılmaları gerektiği önerilen bu kelebekler, Orta Amerika'nın yağmur ormanlarında yaşıyorlar.

Kelebeklerin kanatları ve böceklerin diğer birçok dokusu, birbirine geçen küçük pullarla kaplı kitin adı verilen ince, zarlı bir doğal polimer tabakasından oluşur. Saydam kanatlı kelebekler ise ışığı bu pullar etrafında hareket ettirmenin, daha az yansıtmanın, dikey olarak döndürmenin veya onlardan direkt olarak kurtulmanın yollarını bulmuşlar gibi gözüküyor. Elbette burada, kendi istekleri ile bilinçli bir yol bulmaktan ziyade, avantajlı olanların genlerini aktarabildiği doğal seçilim filtresinden bahsediyoruz. Şeffaflık (transparanlık) gibi bir "özel güce" sahip olmak, doğada oldukça sıra dışı bir kamuflaj anlamına geliyor. Kanada, Hamilton'daki McMaster Üniversitesi'nden biyolog James Barnett, şeffaflığın kamuflajın doruk noktası olduğunu söylüyor:

Tüm Reklamları Kapat

Şeffaf hayvanlar herhangi bir arka plana anında karışabilir. Yapması gerçekten zor. Işığın saçılmasını veya yansımasını en aza indirmek için tüm vücudunuzu değiştirmelisiniz.
Greta oto türünün kanatlarındaki siyah ve şeffaf alanlar
Greta oto türünün kanatlarındaki siyah ve şeffaf alanlar
PBS

Bu Orta Amerika kelebeklerinin kanatlarının yapısını anlamak isteyen Kaliforniya Üniversitesi'nden biyolog Aaron Pomerantz ve ekibi incelemelere koyuldu. Buldukları şaşırtıcıydı. Pomerantz ve meslektaşları, konfokal ve elektron mikroskoplarını kullanarak Greta oto türünün kanatlarının siyah kenarlarının yoğun bir şekilde düz, yaprak benzeri pullarla dolu olduğunu buldular. Ancak şeffaf alanlar, birbirinden daha uzak aralıklı dar, kıl benzeri pullarla kaplıydı.[1] Sonuç olarak, siyah bölgelerde alttaki şeffaf kanat zarının sadece yaklaşık %2'si görülebiliyordu, ancak kıllı alanlarda alttaki şeffaf zarın %80'i gözüküyordu - bu da transparanlığı sağlıyordu.

Greta oto'nun pulları resmen kıl benzeri yapılara dönmüştü ve bu alttaki şeffaf zarı ortaya çıkarıyordu. Bu kelebekler ayrıca kanatlarında daha az pul üretiyordu, bu da tabii ki daha çok şeffaf doku anlamına gelmekteydi. Ek olarak, kanatlardaki mumsu kaplama, havadan daha yoğun olduğu için kanatlardan geçen ışığı yavaşlatıyordu. Geçirgenlikteki bu azalma, pullara çarpan ışığın etkisini yumuşatıp ve parlamayı daha da azaltıyordu. Araştırmacılar, cam kanatlı kelebek kanatlarının şeffaf bölgelerinin ışığın sadece %2'sini yansıttığını buldular. Mumsu tabakanın sıyrılması, kanatların normalde olduğundan yaklaşık 2,5 kat daha fazla ışık yansıtmasına neden oluyordu.

Tüm Reklamları Kapat

Saydam kanatlı kelebeklerin kanatlarının şeffaf ve opak bölgeleri arasındaki sınır (en sol). Saydam bölge pulları orta resimde gösterilen kıl benzeri yapılara değişmiştir. Siyah(opak) bölge, üst üste binen pullar içerir (en sağ).
Saydam kanatlı kelebeklerin kanatlarının şeffaf ve opak bölgeleri arasındaki sınır (en sol). Saydam bölge pulları orta resimde gösterilen kıl benzeri yapılara değişmiştir. Siyah(opak) bölge, üst üste binen pullar içerir (en sağ).
Science News

Madem daha az pul alanı daha çok şeffaflık demekti, bu kelebekler neden sadece tüm pullardan kurtulup tamamen transparan kanatlara sahip olmadılar? İşler pek de öyle yürümüyor. Woods Hole, Massachusetts'teki Deniz Biyolojisi Laboratuvarı'nda biyolog olan Nipam Patel bunu şöyle açıklıyor:

En basit çözümün herhangi bir pul olmaması olacağını düşünürdünüz. Ancak kelebeklerin kanatlarının şeffaf kısımlarında en azından biraz pula ihtiyacı var; çünkü su itici yapıda olan pullar, yağmur yağdığında kanatların birbirine yapışmasını önlemeye yardımcı oluyor.

Araştırmaların sonuçları bu kelebeklerin avcılardan nasıl saklandığını anlamamıza yardım etmekle kalmayıp, kamera lensleri, güneş panelleri ve diğer yansıma kullanan cihazlarda gelişmelerin önünü açması bekleniyor.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
23
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 19
  • İnanılmaz 13
  • Merak Uyandırıcı! 10
  • Bilim Budur! 4
  • Muhteşem! 2
  • Umut Verici! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Science News | Arşiv Bağlantısı
  • ^ A. Oza. How Glasswing Butterflies Grow Their Invisible Wing. (22 Haziran 2021). Alındığı Tarih: 16 Temmuz 2021. Alındığı Yer: Science | AAAS | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/05/2023 07:22:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10731

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Jeoloji
Küresel Isınma
Zehirli Mantar
Ay Görevleri
Afrika
Arkeoloji
Elektron
Mucize
Kimya
Yer
Canlı
Köpek
Manyetik Alan
Biyocoğrafya
Astrofizik
Felsefe
Meyve
Cinsiyet Araştırmaları
Fotosentez
Viroloji
Evrim Kuramı
Makale
Kemik
Beslenme Bilimi
Film
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Kozmik Enflasyon, Büyük Patlama'dan ÖNCESİNİ İzah Edebilir mi?
Kozmik Enflasyon, Büyük Patlama'dan ÖNCESİNİ İzah Edebilir mi?
Uzaydan Bırakılan Çubuklarla Deprem Yaratma Projesi Gerçek mi? | Kinetik Bombardıman
Uzaydan Bırakılan Çubuklarla Deprem Yaratma Projesi Gerçek mi? | Kinetik Bombardıman
Büyük Patlama Teorisi: Bildiklerinizin Ne Kadarı Gerçek?
Büyük Patlama Teorisi: Bildiklerinizin Ne Kadarı Gerçek?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Temming, et al. Cam Kanatlı Kelebekler Nasıl Şeffaf Kanatlar ile Evrimleştiler?. (24 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 30 Mayıs 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10731
Temming, M., Kaçıra, G., Türkoğlu, P. (2021, July 24). Cam Kanatlı Kelebekler Nasıl Şeffaf Kanatlar ile Evrimleştiler?. Evrim Ağacı. Retrieved May 30, 2023. from https://evrimagaci.org/s/10731
M. Temming, et al. “Cam Kanatlı Kelebekler Nasıl Şeffaf Kanatlar ile Evrimleştiler?.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 24 Jul. 2021, https://evrimagaci.org/s/10731.
Temming, Maria. Kaçıra, Göktuğ. Türkoğlu, Pedram. “Cam Kanatlı Kelebekler Nasıl Şeffaf Kanatlar ile Evrimleştiler?.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, July 24, 2021. https://evrimagaci.org/s/10731.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close