Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Çam Ağaçları Çiçek Açmamasına Karşın, Bal Arıları Nasıl Çam Balı Üretebilir?

Çam Ağaçları Çiçek Açmamasına Karşın, Bal Arıları Nasıl Çam Balı Üretebilir?
3 dakika
23,891
Podcast
4:50
Melike Dal
Seslendiren
20
  • İndir
  • Dış Sitelerde Paylaş
Tüm Reklamları Kapat

Bitkiler, her ne kadar rüzgârla tozlaşabiliyor olsalar da, tahmin edileceği üzere, tamamen bilinçsiz ve rastgele olan bu tozlaştırıcıya pek güven olmaz. Fakat böceklere, özellikle de bal arılarına çok daha fazla güvenilebilir. Çünkü bal arıları da yaşamak için çiçeğin salgıladığı polene muhtaçtır. İşte bu mutualist yaşam biçimi sayesinde, çiçekler üremesini, bal arıları da besin kaynağını garantilemiş olur! Nitekim, bal arılarının bu eşsiz özelliği, onları canlılar dünyasında çok önemli bir yere koyar.

Ancak işler, çam ve göknar ağaçları gibi iğne yapraklı ağaçlara, diğer bir deyişle çiçek açmayan bitkilere geldiğinde, biraz karışır. Arılar, bu çiçek açmayan bitkilerden bile besin kaynağını bir şekilde çıkarabilmektedir. Fakat bu arılar bitkilerin fotosentez ile ürettiği şekeri, bu kez doğrudan bitkinin üreme organlarından değil, dolaylı yollardan temin ederek yapar.

Tüm Reklamları Kapat

Bu dolaylı yöntemin cevabı aslında çok basittir. Her şey, bilimsel ismi Marchalina hellenica, Türkçe ismi ise çam pamuklu biti olan ve açık sarı renge sahip bir böcek türünün çam ağaçlarında konaklaması ve besin ihtiyacını gidermesiyle başlar. Özellikle Kızılçam (Pinus brutia) ormanlarında görülen bu böcek türü; ağacın fotosentez ile kendi yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için ürettiği besisuyunu, gövde kabuğundaki çatlaklara yerleşip, burada salgıladığı enzimlerle odunsu yapıyı parçalayıp, organik madde geçişinin yaşandığı kambiyal bölgeye ulaşarak ihtiyaç duyduğu besini tüketmeye başlar ve böylece parazitik bir yaşam biçimi ile hayatını sürdürür.

Çam Pamuklu Biti'nin Salgıladığı Beyaz ve Pamuksu Lekeler
Çam Pamuklu Biti'nin Salgıladığı Beyaz ve Pamuksu Lekeler
Wikimedia

Ayrıca, beyaz ve pamuksu bir salgı bırakır (yukarıda bunu görebilirsiniz) ve bilim insanları tarafından, bu beyaz ve pamuksu örtünün kendisini potansiyel düşmanlarından sakladığı, kamufle ettiği düşünülür. En nihayetinde, uzaktan bakıldığından ağacın üzerinde bembeyaz lekeler kalır - ki bu da çam pamuklu bitinin varlığından bizi haberdar eder. Besini tükettiğinde ise, kendisi için gerekli olan maddeleri almasının ardından, şekerce zengin kalan kısmı kırmızımsı damlacıklar şeklinde dışkılama yoluyla çam ağacının üzerine bırakır.

Tüm Reklamları Kapat

Bal arıları da tam olarak burada devreye girer. Çam pamuklu bitinin ihtiyaç duymadığı bu şekerli atık madde, çam ağacının üzerinde birdenbire bal arıları için özel bir besin kaynağının hammaddesi haline gelir. Anlayacağımız, bal arıları tümüyle çiçek polenine bağımlı olmadan, onun ikamesi olarak bu şekerli atık maddeyi toplayarak kendi besinini, yani çam balını üretebilmiş olur!

Buradan çıkaracağımız belki en önemli sonuç, yaşamdaki çeşitlilik ve onun meydana getirdiği doğal dengedir. Karşılıklı faydacılık üzerine bir yaşam biçimi oluşturan çiçekli bitkiler ve bal arıları arasındaki bu uyum her ne kadar harika olsa da; çam ağacı üzerinde kendi halinde yaşayan bir böcek türünün, ihtiyaç duymadığı organik maddeyi dışkılaması, bir anda bal arıları için bambaşka bir seçeneğe dönüşebilir ve en nihayetinde doğadaki bu çeşitlilik sayesinde yepyeni yaşam biçimleri ve evrimsel avantajlar ortaya çıkabilir.

Ancak insanlar, daha fazla çam balı üretebilmek adına, çam ormanlarına kasıtlı olarak çam pamuklu bitleri salmış ve bundan dolayı çam ağaçları, olağandışı böcek istilaları ile baş etmek zorunda kalmıştır. Bunun sonucunda ise, birçok çam ağacında ciddi hastalıklar ve ölümler meydana gelmiştir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Umarız ekolojik denge ve biyoçeşitlilik daha fazla önemsenip, bu insan-merkezci uygulamalar bir an önce son bulur ve yerini canlı-merkezci uygulamalar alır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
34
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 49
  • Muhteşem! 21
  • İnanılmaz 20
  • Merak Uyandırıcı! 18
  • Umut Verici! 11
  • Bilim Budur! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Korkutucu! 3
  • Grrr... *@$# 2
  • Güldürdü 1
  • Üzücü! 1
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 22:29:32 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10386

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Kalaycık, et al. Çam Ağaçları Çiçek Açmamasına Karşın, Bal Arıları Nasıl Çam Balı Üretebilir?. (25 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10386
Kalaycık, B., Bakırcı, Ç. M. (2021, April 25). Çam Ağaçları Çiçek Açmamasına Karşın, Bal Arıları Nasıl Çam Balı Üretebilir?. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10386
B. Kalaycık, et al. “Çam Ağaçları Çiçek Açmamasına Karşın, Bal Arıları Nasıl Çam Balı Üretebilir?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 25 Apr. 2021, https://evrimagaci.org/s/10386.
Kalaycık, Berkay. Bakırcı, Çağrı Mert. “Çam Ağaçları Çiçek Açmamasına Karşın, Bal Arıları Nasıl Çam Balı Üretebilir?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 25, 2021. https://evrimagaci.org/s/10386.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close