Toplumu Çürüten En önemli etken: Toplumun kendisi
Biz Türkiye cumhuriyet vatandaşları olarak kendimizi içten içe nasıl yok ettiğimizin öyküsünü anlatacağım

- Blog Yazısı
Kahvehanelerin meşhur o çay satan sözü "Dış Mihraplar" ve onun etrafında toplanan diğer vatandaşlar... Bu konu hep onların ilgisini çekmiştir: dış mihraplar, bizi dıştan yıpratanlar... Hayır, bu böyle değil aslında.
Bizler toplum olarak başkalarının bizi yıprattığını, bizlere operasyon çektiklerini, hatta ekonomimizi kötüleştirmek için ellerinden geleni yaptıklarını söyleriz. Ama aslında bu dış mihrapların bize bir şey yapmasına gerek yok, bizler kendi kendimizi yok ediyoruz. Nasıl mı? Şu şekilde, bunun ilk örneği:
Ekonomi; Türkiye'de bir üniversite öğrencisi, mezun olmuş, 4 yıl okumuş, üstüne lisans yapmış birisi bir işte çalışmak ister, bir yere başvurur. Görüşmeye çağrıldığı vakit; yemek ondan, yol ondan, asgari ücret ya da onun altı... Devam etmeden önce şuna açıklık getirelim: Asgari ücret verilebilecek en az maaştır. Ücrete tabi olur. Neden böyle yapar peki? Sebebi açık: İşçi çok çalışsın, çok iş yapsın, az ücret alsın ve ben (patron) zengin olayım tarzında. Bu akılda olan birisi zaten hiçbir zaman zengin olamaz. Kendisini zengin sanar, altına bir araba çekerek zengin olduğunu düşünür kendisinin. Ama şöyle bir şey var: Dünyanın en büyük şirketleri, en iyi mühendislerine, kısacası işini hakkıyla yapanlara haklarını vererek bu hale geldiler. İşçilerini bir maliyet değil, yatırım olarak gördüler. Ama bizler maalesef bunu göremiyoruz, sürekli fırsatçılık peşindeyiz. Bu fırsatçılığın sonucu bizlere her zaman ağır bir biçimde dönmüştür. Eğer bizler toplum olarak bu sorunu aşabilirsek, belki çeyrek yüzyılda yükselemeyiz ama 100 yıl gibi bir sürede kurulacak köklü şirketlerle Türkiye Cumhuriyeti'ni daha iyi bir yer yapabiliriz.
Ekonomiden bahsettik, şimdi sırada sömürülmesi çok kolay olan bir mesele var. Her tarafından çekilip uzatılabilir ama ben uzatmayacağım, çekmeyeceğim. Ben bu toplumda bizleri aşağı çeken bir konuya değineceğim: Din.
Şimdi insanlar, kendilerinden olmayan ya da kendilerine garip gelen birilerini gördüğü vakit onu hızlı bir biçimde yargılarlar. Mesela, ben bu kişilere "Müslümanlık taslayan tipler" diyorum. Belki böyle demem, onları eleştirip onlar gibi davranıyorum sorusunu aklınıza getirebilir ama değil.
Bu insanlar, Kur'an'ın anlamını bilmeyen, önemini bilmeyen, önemli olan ayetleri bilmeyen, belki de namazın kaç rekat olduğunu bilmeyen kimselerdir. Benim "Tanrı'yı sorgulamam nasıl olabiliyor?" diye düşündüğüm zaman bana Müslümanlık taslıyorlar, bir tane hadis benzeri bir şey derler. Şunu da diyeyim: Hadisler, doğruluk payı düşük sözlerdir, onlara güvenmek bence büyük bir hata olurdu ve bilinmez. Söze neden bakayım? Allah o kadar kusursuzsa yetmez miydi kitapla, peygamber? Neden başkaları aracı olmayı seçiyor ve bizler kabul ediyoruz, anlamıyorum. Konuya dönelim. Bu Müslümanlık taslayan tipler sabahları iş yerlerinde Kur'an açıyor. Neden? Anlamıyorum. Sen iş yerinde Kur'an açıyorsun, bereket getirmesi için. Peki, yanındaki dükkân açmamışsa ona bereket denen şey gelmeyecek mi? Bu Allah'ın adaletine ters olmaz mıydı düşünüldüğü vakit? Ben Kur'an açtım, çok kazandım, o açmadı, kazanmadı. Böyle bir mantık kabul edilebilir mi? Nerede adalet, eşitlik? Tek sorun bu da değil. Bazen zorunlu alışveriş yapma mecburiyetine düşüyorum ve almaya gittiğim vakit normal dışarıda markette 45 olan bir şey burada 100 lira oluyor. Bu bildiğin fırsatçılık oluyor. Başkaları senden almadığında ise gidip şikayet ediyorsun. Bu peki nedir? Asıl sorun bu dedim, asıl kısmı bu. Kimseler sabahları Kur'an açıp dükkâna bereket gelmesini sağlamaya çalışıyor olması, çelişkinin ne kadar belli olduğunu apaçık bizlere gösteriyor.[1]
Özete gelirsek; ne zaman birbirimizin parasından fazlaca almayı bırakıp, hakkı olana hakkını verip, kimsenin cebindeki son 5 kuruşa göz dikmezsek, o zaman uygar medeniyet seviyesine ulaşacağız.
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ Sosyolog Ömer Yıldırım. Toplum Nedir. Alındığı Tarih: 7 Mayıs 2025. Alındığı Yer: felsefe.gen.tr | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 10/05/2025 07:12:13 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20551
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.