Bazı Böcekler, Hava Değişimlerini Hissediyor ve Buna Göre Cinsel Aktivitelerini Değiştiriyor Olabilir!
Bu haber 11 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
İnsanlar uzun süredir bazı hayvanların hava değişimlerini tahmin edebildiklerini, örneğin aktivitelerini azaltarak bunun sinyallerini verdiklerini ileri sürmekteler. Ancak ne yazık ki bu fikirleri destekleyecek pek fazla somut veri bulunmamaktaydı; fakat şimdi, bu konuyla ilgili ilk sağlam örneğe ulaşıldı: bazı böcekler atmosferik basıncın düşmesi durumunda seks yapmaktan kaçınıyorlar ki atmosferik basıncın düşmesi, yağmurun habercilerinden biridir.
Sao Paulo Üniversitesi'nde bir entomolog olan Jose Bento'nun laboratuvarından araştırmacılar, atmosferik basınç değişimlerinin hayvanların davranışları üzerindeki etkilerini incelerken, deneyler sırasında ilginç bir durumla karşılaştılar. Laboratuvar üyelerinden Maria Penaflor konuyla ilgili olarak şunları söylüyor:
Bazı günler, böcekler yeterince iyi çalışmıyorlardı, kısaca laboratuvarda pek bir aktivite göremiyorduk. Bu durumun sıklıkla, yağmur beklenen zamanlarda olduğunu fark ettik.
Laboratuvar içerisindeki ışık, sıcaklık ve nem oranları sürekli kontrol altındaydı, dolayısıyla araştırmacılar böceklerin düşen basınca tepki verdiklerini, bunu da, kendilerini gelmesi muhtemel olan yağmurdan korumak için yaptıklarını düşündüler.
Atmosferik basınç ciddi miktarda düştüğünde erkek böceklerin, dişilerin salgıladıkları feromonlara (koku hormonları) çok daha zayıf şekilde tepki verdikleri keşfedildi. Eğer erkekler bir dişiye çok yakın olacak olurlarsa, yine de çiftleşiyorlardı. Ancak böyle bir durumda da, erkeklerin normalde yaptıkları birçok kur davranışını atladıkları ve doğrudan çiftleşmeye geçtikleri gözlendi. Sanki işi bir an önce bitirip, ölümcül fırtına gelmeden uzaklaşmak istiyor gibiydiler.
Güveler ve yaprak bitlerinde de benzer davranışlar tespit edildi. İki canlı grubunun da dişileri, yağmur yağma ihtimalinin olduğu zamanlarda erkekler için salgıladıkları feromon miktarını azalttılar. Benzer şekilde, eğer basınç miktarı arttırılırsa (ki bu, şiddetli rüzgarların habercisidir), canlılar davranışlarını değiştirmektedir: çiftleşme sırasında yapraklar üzerinde zorlu bir şekilde dengede kalmak zorunda olan dişi yaprak bitleri, salgıladıkları feromonları azalttılar. Türlerin erkekleri de, dişilerin salgılarına daha az tepki vermeye başladı.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
4
-
4
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Nature | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 13:29:51 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1447
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Nature. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
