Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Balıklar (Pisces)

2 dakika
5,031
Balıklar (Pisces) Pedram Türkoğlu
Tüm Reklamları Kapat
Balıklar
  • Bilimsel Adı Pisces
  • Halk Arasındaki Türkçe Adı Balıklar
  • Halk Arasındaki İngilizce Adı Fish
Taksonomi
  • Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
  • Gözlem Ekle

Tanım ve Genel Bilgiler

Balıklar; solungaçlı, sucul, omurgalı hayvanlardır. Genellikle Miksiniler, Taşemenler, Kıkırdaklı Balıklar ve Kemikli Balıklar olarak dört ayrı grup altında kategorize edilirler. Balıkların birçoğu soğukkanlıdır (ektotermiktir) ve bulundukları suların sıcaklığına göre vücut sıcaklıkları da değişir. Buna rağmen büyük beyaz köpekbalığı veya tuna gibi büyük ve aktif yüzücülerin bir kısmı, etraflarındaki suya göre daha yüksek bir vücut sıcaklığını koruyabilmektedir. Balıklar, suyun altında akustik yöntemlerle iletişim kurmayı başarabilirler. Bu iletişim çoğu zaman beslenme, öfke ve çiftleşme ile ilgilidir.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

İlginç bir şekilde, modern taksonomide balıklar, diğer tüm omurgalıları kapsayan bir taksonomik klad olarak da gösterilebilmektedir; çünkü Dört Üyeliler, yani tetrapodlar, balıklardan ayrılarak evrimleşmiş bir gruptur. Bu grup aldında amfibiler, sürüngenler, memeliler ve kuşlar bulunur. Bir diğer deyişle, modern taksonomide tüm bu canlılar "balık" olarak kategorize edilebilmektedir. Ancak klasik taksonomide bu tetrapodlar balıklardan ayrılır ve balıklar; monofiletik değil, parafiletik bir grup olarak alınır. Bu yaklaşım, evrimsel biyolojiden gelen veriler çoğaldıkça geçerliliğini yitirmektedir.

Balık olarak kategorize edilebilecek en eski canlılar Kambriyen Dönem'e aittir. Bu atasal balıklarda gerçek bir omurga bulunmaz; sadece notokord bulunur. Ancak bu notokord sayesinde, ataları konumundaki omurgasızlardan daha atik ve hızlı olabilmeyi başarmışlardır. Paleozoik Dönem boyunca evrimleşmeyi sürdüren balıklar, çok sayıda türe ayrılmıştır. Bu süreçte birçok balık türünde, avcılara karşı savunma sağlayan zırhlar evrimleşmiştir. Gerçek anlamda çeneye sahip olan ilk balık, Silüryen Dönem'de evrimleşmiştir ve bu noktadan sonra köpekbalıkları gibi üst düzey avcılar evrimleşmiştir.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Balıklar, bilinen suların neredeyse tamamında bulunmaktadır. En yüksek dağ tepesindeki su akıntılarından, Güneş ışığının asla ulaşamadığı okyanus diplerine kadar her su gövdesinde balıkları bulmak mümkündür.

Popülasyon ve Koruma Statüsü

Bugüne kadar 33.600 civarında balık türü tanımlanmıştır. Bu sayı, bilinen diğer tüm omurgalılardan daha fazladır. 2006 itibariyle IUCN Kırmızı Liste içerisinde 1173 balık türü bulunmaktadır. Balıklar sularda yaşadığı ve sular da, araştırması zor habitatlar olduğu için, balık popülasyonlarına yönelik veriler oldukça kısıtlıdır.

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Dünyanın her yerinde balıklar, insanlar için önemli bir besin kaynağıdır. Sadece avcılık yoluyla değil, akukültür adı verilen balık besiciliği yoluyla da insanlar beslenme ihtiyaçlarını gidermek amacıyla balıkları kullanmaktadırlar. Bunun haricinde spor olarak balık avlamak, evcil hayvan olarak beslemek veya gösteriş/süs amacıyla da balık akvaryumları kurmak da insanların balıklarla etkileşim yöntemleri arasında yer almaktadır.

Etimoloji

Balıkların bilimsel adı olan "Craniata", Antik Yunan'daki kranion (κρανίον) veya Orta Çağ Latincesindek crānium, yani "kafatası" sözcüğünden türetilmiştir. İngilizcedeki adı olan "fish" ise Orta Çağ İngilizcesindeki "fisch" sözcüğünden gelmektedir. Bu sözcük, Proto-İndo-Avrupa dillerinde "*peysk-" olarak geçmektedir - ki bu da, Latincede balık anlamına gelen piscis sözcüğünden gelmektedir. Türkçedeki "balık" sözcüğü ise "yapışmak, cıvık olmak" anlamındaki "bal-" kökünden türetilmiştir; "çamur", "balçık" gibi sözcüklerden gelmektedir. Türkçedeki ilk kullanımına 11. yüzyıldan önce yazılmış olan Uygurlar'a ait bir öyküde rastlanmaktadır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/12/2024 00:54:57 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7271

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Veri Bilimi
Gün
Oyun
Orman
Doğal Seçilim
Mikrobiyota
Bilim Felsefesi
Nükleer Enerji
Rna
Çiftleşme
Ergen
Vaka
Öğrenme Teorileri
Koronavirüs
Habercilik
Sosyal Medya
Nörobilim
Nötron
Teleskop
Ara Tür
Bakteriler
Cinsellik Araştırmaları
Kedigiller
Kadın Sağlığı
Beslenme Davranışları
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Balıklar (Pisces). (10 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 9 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7271
Bakırcı, Ç. M. (2018, July 10). Balıklar (Pisces). Evrim Ağacı. Retrieved December 09, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7271
Ç. M. Bakırcı. “Balıklar (Pisces).” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 10 Jul. 2018, https://evrimagaci.org/s/7271.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Balıklar (Pisces).” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, July 10, 2018. https://evrimagaci.org/s/7271.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close