Bakterinin Bütün Genomu Yeniden Yazıldı! Hem De Orjinalinden Daha Güçlü Şekilde!
Bu haber 11 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Yale Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi'nden araştırmacılar bir bakterinin bütün genomunu, baştan aşağıya yeniden kodladılar ve onu virüslere karşı daha dirençli olacak şekilde ayarladılar. Bu, gelecekte yapılabilecek yeniden kodlamaların potansiyel gücünü gösteren en ciddi örneklerden biri oldu. 18 Ekim 2013'te Science dergisinde yayımlanan makalenin yazarlarından Yale Üniversitesi Moleküler, Hücresel ve Gelişimsel Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Farren Isaacs şunları söylüyor:
Bu, genetik kodun kökten değiştirildiği ilk örnek. Bir organizmayı yeni bir genetik kod ile yeniden yaratmak, biyolojik fonksiyonların ufkunu güçlü yönlerde genişletmemizi sağladı.
Genetik olarak yeniden kodlanarak yaratılmış bir organizma, gelecekte doğayı yeniden yaratma ve yeni protein formları yaratarak onları çok çeşitli amaçlarla kullanmamızın mümkün olabileceğini gösteriyor: hastalıklarla savaşmaktan yeni malzeme türlerinin oluşturulmasına kadar...
Prof. Isaacs ve Harvard Üniversitesi Tıp Okulu'ndan Prof. Dr. George Church tarafından yapılan araştırma, sentetik biyoloji alanında yapılan ve yıllardır süren araştırmaların bir ürünü. Sentetik biyolojinin ana amaçlarından birisi doğadaki biyolojik sistemleri yeniden tasarlayarak faydalı amaçlarda kullanmak.
Bu çalışmada araştırmacılar, biyolojinin temel kurallarını değiştirdiler.
Proteinler, DNA tarafından kodlanırlar, 20 aminoasitten oluşurlar ve hücre içerisinde birçok önemli fonksiyonu yürütürler. Aminoasitler üçlü kodlar halinde, DNA'daki nükleotitlerin oluşturduğu bilgiye göre üretilirler. Üç nükleotitten oluşan bu üçlülere "kodon" adı verilir ve yaşamın genetik alfabesini oluştururlar.
Yale Üniversitesi'nden Prof. Isaacs ve Jesse Rinheart ile Harvard Üniversitesi'nden araştırmacılar, doğanın yaptığı çalışmayı genişleterek var olan kodonları genom boyunca değiştirip, sonrasında tamamen yeni harfler ekleyerek doğada bulunmayan aminoasitleri üretip üretemeyeceklerini araştırdılar. Bu araştırma, bir organizmanın genetik kodunun tamamen değiştirildiği ilk araştırma olma özelliğini taşıyor.
Bu yeni araştırmada araştırmacılar E. coli bakterisinin kodonlarını değiştirler ve onun protein sentezini durduran doğal durdurma işaretini devredışı bıraktılar. Bu şekilde üretilen yeni genom, virüslerin bakterilere bulaşmak için kullandıkları doğal proteinlerin sentezine engel olarak, bakterileri virüslere karşı daha dirençli hale getirdi. Araştırmacılar, bunun üzerine durdurma kodonunu başka aminoasitleri kodlayan kodlara dönüştürerek, bu şekilde "tak-ve-oyna" yöntemiyle, adım adım genomu oluşturdular.
Bu araştırma sayesinde yeniden kodlanan bakteri, birçok "egzotik" proteini ve polimeri biyolojik olarak üretebiliyor. Bu yeni ürünler, yeni malzemelerin, nanoyapıların, ilaçların, ilaç iletim sistemlerinin oluşturulmasında kullanılabilir. Prof. Isaacs şunları söylüyor:
Genetik kod evrensel olduğu için, diğer organizmaların da genlerini yeniden kodlamak mümkün olacaktır. Bunun biyoteknoloji endüstrisi üzerinde inanılmaz büyük bir etkisi olacak ve yepyeni araştırma alanları ve imkanları yaratacaktır.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
9
-
2
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Çeviri Kaynağı: Yale News | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/05/2025 14:43:58 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1547
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Yale News. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.
